1 dzień temu
Polscy podatnicy otrzymają ochronę przed nadmiernym rygoryzmem urzędów skarbowych. Rząd przyjmie przełomową nowelizację ordynacji podatkowej, która wprowadzi zasadę domniemania niewinności podatnika. To oznacza fundamentalną zmianę w relacjach między obywatelami a administracją skarbową – odtąd to fiskus będzie musiał udowadniać winę podatnika, a nie odwrotnie.
Fot. Warszawa w Pigułce
Na wtorkowym posiedzeniu Rada Ministrów przyjęła pakiet ustaw deregulacyjnych, wśród których znalazła się długo oczekiwana nowelizacja ordynacji podatkowej przygotowana przez Ministerstwo Finansów. Zmiany mają przywrócić równowagę w postępowaniach podatkowych i ograniczyć nadużycia ze strony administracji skarbowej.
Rewolucja w przepisach podatkowych
Obecny system stawia podatników w bardzo trudnej sytuacji – w razie sporu z fiskusem to oni muszą samodzielnie udowadniać swoją rację, w przeciwnym razie grożą im bolesne konsekwencje finansowe. Taka praktyka często prowadziła do sytuacji, w których urzędy skarbowe mogły nakładać kary i domagać się dopłat, nie przedstawiając wystarczających dowodów winy podatnika.
Po wprowadzeniu nowelizacji ciężar dowodu zostanie przeniesiony na urząd skarbowy. „Po przyjęciu tej ustawy będzie odwrotnie. To urząd skarbowy, jeżeli będzie różnica opinii co do faktów, będzie musiał udowodnić winę podatnika” – zapowiedział premier Donald Tusk podczas ogłaszania zmian.
Zmiana ma charakter fundamentalny i odwraca dotychczasowe relacje między podatnikiem a organem podatkowym. Ma na celu przywrócenie równowagi w postępowaniach i zwiększenie ochrony praw obywateli przed arbitralnymi decyzjami administracji.
Wątpliwości zawsze na korzyść podatnika
W praktyce nowelizacja oznacza wprowadzenie zasady, iż jeżeli w postępowaniu podatkowym pojawią się nierozstrzygalne wątpliwości, będą one interpretowane na korzyść podatnika. Dotyczy to szczególnie sytuacji, w których nie można jednoznacznie ustalić stanu faktycznego na podstawie dostępnych dowodów.
Nowe przepisy będą miały zastosowanie nie tylko w postępowaniu podatkowym, ale także w czynnościach sprawdzających, kontrolach podatkowych i celno-skarbowych. Nowelizacja ma więc szeroki zakres i obejmie wszystkie podstawowe formy kontaktu podatnika z administracją skarbową.
Oznacza to, iż urzędnicy skarbowi nie będą już mogli nakładać kar czy żądać dopłat w sytuacjach, gdy nie są w stanie jednoznacznie wykazać naruszenia przepisów przez podatnika. W przypadku wątpliwości interpretacyjnych lub dowodowych, rozstrzygnięcie będzie musiało być korzystne dla obywatela.
Choć zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika była już wcześniej wskazywana w orzecznictwie sądów i praktyce niektórych urzędów, po raz pierwszy zostanie jednoznacznie wpisana do ordynacji podatkowej. To istotny krok dla milionów podatników, którzy w przeszłości doświadczyli nadmiernego rygoryzmu ze strony administracji skarbowej.
Ministerstwo Finansów podkreśla, iż nowe przepisy mają przywrócić równowagę i zaufanie obywateli do państwa. Dotychczasowa praktyka, w której podatnik musiał „udowadniać niewinność”, była często krytykowana przez prawników i organizacje przedsiębiorców jako naruszająca podstawowe zasady sprawiedliwości.
Korzyści dla wszystkich podatników
Wprowadzenie domniemania niewinności przyniesie konkretne korzyści wszystkim podatnikom – od zwykłych obywateli rozliczających PIT, przez małych przedsiębiorców, po duże korporacje. W przypadku kontroli podatkowych, to urzędnicy będą musieli przedstawić przekonujące dowody na to, iż podatnik rzeczywiście naruszył przepisy.
Nowe regulacje mogą znacząco zmniejszyć liczbę sporów podatkowych oraz ograniczyć praktyki nakładania kar w sytuacjach wątpliwych prawnie. Podatnicy zyskają większą pewność prawną i ochronę przed arbitralnymi decyzjami administracji.
Nowelizacja ordynacji podatkowej stanowi element szerszego pakietu deregulacyjnego przyjętego przez rząd, który ma na celu uproszczenie procedur administracyjnych i zwiększenie ochrony praw obywateli w kontaktach z urzędami.
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna, Warszawa w Pigułce.
