8 godzin temu
Rząd Irlandii ogłasza największy w historii plan inwestycyjny o łącznej wartości 100 mld euro.
Irlandia stoi w obliczu poważnych wyzwań infrastrukturalnych, które zagrażają dalszemu rozwojowi kraju i pogłębiają kryzys mieszkaniowy.
Plan inwestycyjny w Irlandii
W odpowiedzi rząd ogłosił przegląd Krajowego Planu Rozwoju (National Development Plan – NDP), który przewiduje dodatkowe 30 miliardów euro inwestycji w latach 2026–2030.
Razem z wcześniej zaplanowanymi wydatkami, całkowity budżet na rozwój infrastruktury osiągnie rekordowy poziom 100 miliardów euro.
Nowy plan inwestycyjny koncentruje się na kluczowych sektorach: mieszkalnictwie, infrastrukturze wodno-kanalizacyjnej, energetycznej, transportowej, a także ochronie zdrowia, edukacji i obronie.
Priorytetem jest usuwanie barier, które w tej chwili hamują budowę nowych domów oraz ograniczają konkurencyjność gospodarczą kraju.
Mieszkalnictwo w Irlandii
Obecnie jednym z największych problemów Irlandii jest brak możliwości realizacji nowych projektów mieszkaniowych, zwłaszcza w Dublinie.
Bez odpowiedniego zaplecza technicznego – dostępu do wody, kanalizacji i energii – lokalne władze nie są w stanie zatwierdzać nowych inwestycji.
Istnieje realne ryzyko, iż już w najbliższych latach część projektów zostanie wstrzymana z powodu przeciążonej infrastruktury.
Woda w Irlandii
W regionie dublińskim ponad 85% zapasów wody pitnej pochodzi z rzeki Liffey, a obecne zużycie regularnie przekracza dopuszczalne limity.
Uisce Éireann planuje pobór dodatkowych zasobów z rzeki Shannon – projekt ten jednak od lat napotyka przeszkody administracyjne i sprzeciwy społeczne.
Równie krytyczna jest sytuacja z oczyszczaniem ścieków. Istniejąca oczyszczalnia w Ringsend działa na granicy wydolności.
Nowa instalacja w ramach projektu Greater Dublin Drainage Scheme, kluczowa dla dalszego rozwoju stolicy, od siedmiu lat pozostaje w zawieszeniu przez proces planistyczny.
Energia elektryczna w Irlandii
Wzrost populacji i rozwój technologii wymagają szybkiej rozbudowy sieci energetycznej. Nowoczesne domy zużywają dwa razy więcej prądu niż te budowane 20 lat temu.
Do 2030 roku sieci elektroenergetyczne będą musiały obsłużyć miliony nowych urządzeń, od pomp ciepła po samochody elektryczne. Brak inwestycji zagraża nie tylko mieszkalnictwu, ale także rozwojowi gospodarczemu całego kraju.
Przez lata Irlandia inwestowała zbyt mało w infrastrukturę. Międzynarodowe analizy pokazują, iż kraj pozostaje aż 32% poniżej średniego poziomu inwestycji wśród państw rozwiniętych.
Dotyczy to w szczególności sektora wodnego, na który w latach 2005–2019 przeznaczono jedynie 6% nakładów, podczas gdy aż 20% trafiło na drogi.
Co się zmieni?
Zgodnie z zapowiedziami rządu:
- środki zostaną przeznaczone na modernizację i budowę dróg, kolei, szkół, szpitali oraz infrastruktury energetycznej i wodno-kanalizacyjnej,
- zostaną ustalone limity wydatków dla poszczególnych resortów aż do 2030 roku, a cały plan rozciąga się choćby do 2035 roku,
- planowane są reformy w systemie realizacji projektów, które mają skrócić czas realizacji i zwiększyć efektywność wydatkowania środków publicznych.
Nowy plan uwzględnia także konieczność adaptacji do zmian klimatycznych. Wzrost liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak susze, intensywne opady, powodzie czy wzrost poziomu morza, wymaga wzmocnienia zabezpieczeń infrastrukturalnych.
Rząd zapowiada inwestycje w systemy ochrony przed powodzią, modernizację sieci energetycznych i bardziej zrównoważone zarządzanie zasobami wodnymi.
Harmonogram projektów
Szczegółowy harmonogram projektów zostanie opublikowany jeszcze w lipcu. Mieszkańcy będą mogli sprawdzić, jakie inwestycje są planowane w ich okolicy dzięki interaktywnej mapie online.
Kolejne szczegóły – w tym konkretne priorytety budżetowe – zostaną przedstawione w październiku przy okazji prac nad budżetem na rok 2026.
