Radni przyjęli budżet miasta na 2025 rok. Jakie inwestycje będą realizowane?

Radni przyjęli budżet miasta na 2025 rok. Jakie inwestycje będą realizowane? Dochody w 2025 roku zaplanowano w kwocie 1.247 mln zł, zaś wydatki w kwocie 1.379 mln zł, a tym samym założono deficyt na poziomie 132 mln zł. Przychody zaplanowane w łącznej kwocie 157 mln zł to kredyt z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w wysokości 140 mln zł oraz wolne środki i nadwyżka z lat ubiegłych w kwocie 17 mln zł. Pokryją one zarówno planowany deficyt jaki i rozchody, w których ujęto spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów i pożyczki w łącznej kwocie 25 mln zł.

„Dochody ogółem zwiększają się w 2025 r. o 3% w stosunku do roku bieżącego. W wartościach bezwzględnych daje to kwotę prawie 40 mln zł. Warto dodać, iż od 2025 roku sytuacja dochodowa jednostek samorządu terytorialnego ulega zmianom, co wynika z ustawy o dochodach z dnia 1 października br.. Zmiany dotyczą głównie wzmocnienia stabilności finansowej samorządów, zwiększenia ich autonomii względem decyzji centralnych, a także ograniczenia nadmiernych przepływów środków między jednostkami samorządu terytorialnego a budżetem państwa” – mówił podczas sesji Rady Miasta Maciej Gramatyka, prezydent Tychów. „Wydatki natomiast rosną o 12% w stosunku do roku obecnego, co w wartościach bezwzględnych daje kwotę ponad 150 mln zł. Wzrost ten wynika głównie ze zwiększonych nakładów na inwestycje, które w porównaniu do 2024 r. rosną o 57%, czyli o 93 mln zł i w większości finansowane będą ze źródeł zewnętrznych”.

Łączna kwota wpływów z podatków i opłat zaplanowana na 2025r. jest wyższa od tegorocznej o prawie 5%, a kwota podatku od nieruchomości o ponad 3%. W przypadku podatku od nieruchomości jest to wynik zmiany stawek kwotowych podatku (w większości zgodnie ze stawkami określonymi przez Ministra Finansów) oraz zwiększenia ilości podatników i podstawy opodatkowania.

Na wydatki miasta przeznacza się kwotę 1.379 mln zł, z czego na wydatki bieżące 1.124 mln zł tj. 81% budżetu, a na wydatki majątkowe 255 mln zł tj. 19%.

Różnica między wydatkami bieżącymi a dochodami bieżącymi to nadwyżka bądź deficyt operacyjny miasta. Nadwyżka operacyjna stanowi o potencjale inwestycyjnym samorządu oraz o możliwości regulowania przez samorząd zobowiązań dłużnych wynikających z zaciągniętych pożyczek czy kredytów.

„Po raz pierwszy od trzech lat uchwalamy budżet z nadwyżką operacyjną, poprzednie dwa zaczynaliśmy z deficytem operacyjnym i tylko dzięki zmianom dokonanym w trakcie trwania roku budżetowego (w tym m.in. wynikających z otrzymanych dodatkowych dochodów w postaci rządowych „kroplówek” finansowych) osiągaliśmy w latach 2023 – 2024 nadwyżki. w tej chwili w wyniku opisanej wcześniej reformy dochodów jst zaczynamy rok z nadwyżką operacyjną w wysokości 21 mln zł. I choć daleko nam do wyników sprzed wprowadzenia Polskiego Ładu, kiedy to miewaliśmy stumilionowe nadwyżki operacyjne należy to uznać za krok w dobrą stronę” – mówił podczas sesji Rady Miasta Maciej Gramatyka.

Największy udział w wydatkach bieżących, bo aż połowę, stanowią środki przeznaczone na oświatę i wychowanie. W przyszłym roku na te zadania miasto przeznaczy 563 mln zł, tj. o 42 mln zł więcej niż w roku bieżącym.

Poza oświatą największe wydatki bieżące w przyszłym roku zabezpieczono na rodzinę, opiekę i politykę społeczną – 120 mln zł oraz szeroko rozumiany transport, czyli utrzymanie dróg i komunikację zbiorową 109 mln zł.

Łączna wartość remontów zaplanowanych w budżecie 2025 r. wynosi 27 mln zł i obejmuje głównie:

• remonty dróg – 15 mln zł,
• remonty placówek oświatowych – 2,7 mln zł,
• remonty kanalizacji deszczowej i potoków, rowów odwadniających i melioracyjnych – 2,7 mln zł.

Wieloletnia Prognoza Finansowa

Wieloletnia Prognoza Finansowa sporządzona została na lata 2025 – 2038. Przy jej opracowaniu oparto się na prognozowanych wskaźnikach makroekonomicznych zawartych w dokumentach rządowych. Ze względu na dużą trudność w planowaniu na tak długi horyzont czasowy podczas sesji Rady Miasta przedstawiono prezentację, która ograniczyła się do najbliższych 4 lat, czyli do okresu 2025 – 2028.

Wieloletni program przedsięwzięć majątkowych obejmuje okres czterech kolejnych lat. Ujęto w nim przede wszystkim inwestycje kontynuowane oraz zadania, dla których w latach wcześniejszych opracowano projekty, a które teraz wchodzą w fazę realizacji. Planowane nakłady w tym okresie wynoszą 423 mln zł natomiast ulegną one jeszcze zwiększeniu po wprowadzeniu kolejnych bezzwrotnych dofinansowań zewnętrznych.

„Największe środki przeznaczymy na budowę i modernizację infrastruktury drogowej (prawie 232 mln zł), ochronę powietrza atmosferycznego i klimatu (88 mln zł) oraz kulturę fizyczną (24 mln zł). Stanowi to ponad 80% wszystkich nakładów majątkowych w latach 2025-2028.” – podkreślił prezydent Miasta, Maciej Gramatyka.

Największe inwestycje drogowe do realizacji w najbliższych latach to:

• Dokończenie przebudowy dwóch wiaduktów drogowych w ciągu drogi krajowej nr 44 – ul. Mikołowskiej – 34,5 mln zł.
• Budowa metropolitalnej drogi rowerowej nr 3 Tychy-Katowice, na odcinku w Gminie Tychy, w ramach projektu pn. Zrównoważona, inteligentna mobilność – kluczem do transformacji regionu – 30,1 mln zł
• Rozbudowa dróg:
  • Goździków – 16,9 mln zł
  • Długiej na odcinku od ul. Wspólnej do S-1 – 14,6 mln
  • Spokojnej – 11,0 mln zł
  • Lokalnej – 13,2 mln zł – 22 mln zł, z czego 5 mln zł pochodzi z subwencji ogólnej z budżetu państwa
  • Oświęcimskiej na odcinku od ul. Serdecznej w Tychach do ul. Homera w Bieruniu czyli tzw. „budowę ścieżki rowerowej do Bierunia” – 11,6 mln zł
  • Przemysłowej od ul. Metalowej do ul. Serdecznej – 10,9 mln zł
• Budowa:
  • połączenia pieszo-rowerowego Tychów z Kobiórem – 11,4 mln zł
  • połączenia ronda w rejonie Centrum Handlowego z ul. Cielmicką – planowany koszt to 12,9 mln zł
  • ronda na skrzyżowaniu ulic Towarowa – Cielmicka – 10,5 mln zł

Kolejną grupę zadań stanowią inwestycje z zakresu kultury fizycznej z łącznymi nakładami w wysokości 24mln zł.

„Największe środki – prawie 11 mln zł – planujemy przeznaczyć na realizację II etapu budowy przystani sportów wodnych przy Jeziorze Paprocańskim (tzw. MARINY), czyli budowę budynku dla klubów żeglarskich z częścią szkoleniową i magazynową, pomosty, ścieżki pieszo-jezdne i oświetlenie. Inwestycja już trwa, planowany termin zakończenia robót to lipiec 2025r. Całość będzie kosztować 24 mln zł. Wydatki finansowane są środkami własnymi oraz kredytem z Europejskiego Banku Inwestycyjnego” – wyliczał Maciej Gramatyka, prezydent Tychów.

Kolejna, zaplanowana inwestycja to Budowa boiska piłkarskiego i budynku zaplecza przy ul. Edukacji . Na ten cel w przyszłym roku przeznaczymy 10,8 mln zł. Całkowity planowany koszt tego zadania to 12,4 mln zł, z czego 2 mln zł pozyskaliśmy z Ministerstwa Sportu ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej a 1 mln zł z dotacji z budżetu państwa.

Następna grupa wydatków to inwestycje oświatowe i tutaj wśród największych inwestycji wymienić należy termomodernizację i modernizację budynku wraz z adaptacją poddasza i piwnic na potrzeby dydaktyczne oraz modernizacją dziedzińca Szkoły Podstawowej nr 14 przy ul. Brzozowej . Koszt to prawie 15,6 mln zł

Doposażenia pracowni w placówkach oświatowych w ramach projektu pn. „Poprawa jakości oraz dostępności edukacji poprzez rozwój kształcenia, w szczególności branżowego w tyskich szkołach branżowych i technicznych” – 2,2 mln zł w 2025r., z tego dofinansowanie ze środków Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz dotacji z budżetu państwa wynosi łącznie 1,9 mln zł.

Wśród pozostałych zadań ujętych w wykazie przedsięwzięć wieloletnich znalazły się m.in.:

• Utworzenie Tyskiego HUB-u Zielonej Gospodarki – 21,7 mln zł ze środków własnych w latach 2025-2027. Złożono wniosek o dofinansowanie w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji na kwotę 99,5 mln zł.
• zakup taboru w ramach programu „Zielony Transport Publiczny” – 11,5 mln zł w 2025 roku. Środki zostaną przekazane do spółki Tyskie Linie Trolejbusowe Sp. z o.o. w formie podwyższenia kapitału i przeznaczone będą na zakup 18 szt. nowoczesnych trolejbusów (spółka planuje pozyskać na ww. cel 50 mln zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej co stanowi 100% kosztu zakupu netto). Środki przekazane przez gminę zostaną przeznaczone na zapłatę podatku VAT.
• budowa Jednostki Ratowniczo-Gaśniczej w Bieruniu – 8,3 mln zł w 2025r.– łączny koszt zadania w latach 2023-2025, które finansowane jest w całości z dotacji z budżetu państwa i Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej, to 19,6 mln zł,
• termomodernizacja i modernizacja przez MZBM budynku usługowego przy al. Bielskiej 128 – 7,9 mln zł w 2025r., w tym 2 mln zł z Rządowego Funduszu Polski Ład,
• adaptacja budynku przy ul. Hierowskiego na potrzeby nowego żłobka – 3,5 mln zł w 2025r., w tym 3,3 mln zł to środki z KPO i budżetu państwa.