Sejm podjął historyczne decyzje, które zmienią życie milionów Polaków. 12 września posłowie uchwalili dwie przełomowe ustawy: pierwsza ogranicza dostęp do świadczenia 800 plus dla cudzoziemców, uzależniając je od aktywności zawodowej, druga wprowadza bon ciepłowniczy do 3500 złotych rocznie oraz przedłuża zamrożenie cen prądu do końca 2025 roku.

Fot. Warszawa w Pigułce
Głosowanie przebiegło w napiętej atmosferze – za ustawą o ograniczeniu 800 plus dla cudzoziemców głosowało 227 posłów, 194 było przeciw, a siedmiu wstrzymało się od głosu. Nowe przepisy wejdą w życie już od lutego 2026 roku i będą miały zastosowanie do świadczeń przyznawanych od czerwca przyszłego roku.
800 plus tylko dla pracujących cudzoziemców
Największą zmianą jest uzależnienie wypłaty świadczenia 800 plus dla wszystkich cudzoziemców z państw trzecich od aktywności zawodowej rodzica. Pod tym pojęciem będzie rozumiane wykonywanie pracy, działalności gospodarczej lub świadczenie usług na umowie zlecenie, od której odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy stanowiącej co najmniej 50 procent najniższej pensji.
Jako osoby aktywne zawodowo będą również traktowani cudzoziemcy otrzymujący zasiłek dla bezrobotnych, zasiłek macierzyński, a także emeryci i renciści. Wyjątek przewidziano dla rodziców mających dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym lub znacznym – oni będą zwolnieni ze spełniania przesłanki aktywności zawodowej.
Minister finansów zapowiedział, iż dzięki tym zmianom państwo zaoszczędzi „niskie miliardy” złotych. Nowe przepisy dotyczą nie tylko świadczenia 800 plus, ale także 300 plus, które również będzie uzależnione od aktywności zawodowej rodzica-cudzoziemca.
Przedłużenie pomocy dla Ukraińców
Ustawa przedłuża również legalność pobytu obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną, do 4 marca 2026 roku. To kontynuacja ochrony tymczasowej, którą Polska zapewnia ukraińskim uchodźcom od początku konfliktu.
Jednocześnie wprowadzono ograniczenia w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej dla dorosłych obywateli Ukrainy. Dotyczy to między innymi programów zdrowotnych, rehabilitacji leczniczej, leczenia stomatologicznego czy programów lekowych.
Nowe rozwiązania przewidują także integrację baz danych różnych instytucji, co ma pozwolić na skuteczniejsze monitorowanie uprawnień cudzoziemców oraz wyeliminowanie prób wyłudzania świadczeń.
Bon ciepłowniczy – pomoc do 3500 zł
Druga ustawa wprowadza długo oczekiwany bon ciepłowniczy, który ma pomóc najuboższym gospodarstwom domowym w opłacaniu rachunków za ogrzewanie. Wysokość wsparcia będzie uzależniona od ceny ciepła i okresu rozliczeniowego.
Za drugą połowę 2025 roku (od lipca do grudnia) bon wyniesie:
- 500 zł – gdy cena ciepła wynosi od 170 do 200 zł za gigadżul
- 1000 zł – gdy cena wynosi od 200 do 230 zł za gigadżul
- 1750 zł – gdy cena przekracza 230 zł za gigadżul
Za cały 2026 rok kwoty będą wyższe:
- 1000 zł – przy cenie od 170 do 200 zł za gigadżul
- 2000 zł – przy cenie od 200 do 230 zł za gigadżul
- 3500 zł – przy cenie powyżej 230 zł za gigadżul
Kto może liczyć na bon ciepłowniczy
Bon będzie przysługiwał gospodarstwom domowym spełniającym konkretne kryteria dochodowe. Limit wynosi do 3272,69 złotych miesięcznie dla gospodarstw jednoosobowych oraz do 2454,52 złotych na osobę w gospodarstwach wieloosobowych. Te kwoty są identyczne z kryteriami obowiązującymi przy ubieganiu się o dodatek mieszkaniowy.
Dodatkowym warunkiem jest korzystanie z ciepła systemowego dostarczanego przez przedsiębiorstwo energetyczne oraz ponoszenie kosztów powyżej 170 złotych za gigadżul. Wprowadzono zasadę „złotówka za złotówkę” – choćby po przekroczeniu kryterium dochodowego bon będzie przyznawany, ale jego wartość zostanie odpowiednio pomniejszona. Minimalna kwota wsparcia to 20 złotych.
Kiedy składać wnioski
Harmonogram składania wniosków został precyzyjnie określony. Wnioski o bon ciepłowniczy za 2025 rok będą przyjmowane w okresie od 3 listopada do 15 grudnia 2025 roku. Natomiast wnioski za 2026 rok będzie można składać od 1 lipca do 31 sierpnia 2026 roku.
Wypłaty bonu za okres od lipca do grudnia 2025 roku można spodziewać się w pierwszym kwartale 2026 roku. Natomiast wypłaty za cały 2026 rok pojawią się w trzecim kwartale 2026 roku.
Wnioski będą składane do urzędów gmin, miast lub innych instytucji odpowiadających za obsługę programu na terenie danego samorządu. Rząd przewiduje także możliwość załatwienia sprawy zdalnie poprzez platformę ePUAP.
Zamrożenie cen prądu przedłużone
Ustawa przedłuża również zamrożenie cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych do końca 2025 roku na poziomie 500 złotych za megawatogodzinę netto. Obecne przepisy w tym względzie obowiązywały tylko do końca września.
Minister energii Miłosz Motyka zapewnił, iż od przyszłego roku stawki zatwierdzane przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki będą niższe niż obecne. To kontynuacja mechanizmu ochronnego, który ma chronić miliony polskich gospodarstw domowych przed gwałtownymi podwyżkami rachunków za prąd.
Co to oznacza dla Ciebie?
Jeśli jesteś obywatelem Polski lub pracującym cudzoziemcem, zmiany w 800 plus Cię nie dotyczą. Nowe ograniczenia odnoszą się wyłącznie do cudzoziemców z państw trzecich, którzy nie wykazują aktywności zawodowej.
Jeśli korzystasz z ciepła systemowego i masz niskie dochody, możesz liczyć na znaczną pomoc w opłacaniu rachunków za ogrzewanie. Bon ciepłowniczy to realna pomoc, która może sięgnąć choćby 3500 złotych rocznie – dla wielu rodzin to różnica między ciepłym a zimnym domem.
Jeśli płacisz rachunki za prąd, możesz być spokojny – ceny pozostaną na obecnym poziomie co najmniej do końca roku. To ochrona przed gwałtownymi podwyżkami, które mogłyby uderzyć w domowe budżety.
Praktyczne wskazówki dla beneficjentów
Już teraz warto przygotować się do składania wniosków o bon ciepłowniczy. Niezbędne będą dokumenty potwierdzające spełnienie warunków programu – faktury pokazujące cenę ciepła powyżej 170 złotych za gigadżul oraz zaświadczenia o dochodach, na przykład kopia deklaracji PIT.
Dla rolników resort energii przygotowuje specjalny kalkulator, który pozwoli łatwo wyliczyć wysokość dochodu przy rozliczaniu ryczałtem. To ma uprościć proces składania wniosku i wyeliminować potrzebę dodatkowych wyliczeń księgowych.
Rząd szacuje, iż z bonu ciepłowniczego skorzysta około 420 tysięcy gospodarstw domowych w całej Polsce. Łączny koszt funkcjonowania programu do końca 2026 roku wyniesie 889,4 miliona złotych.
Koszty i finansowanie zmian
Zmiany w systemie 800 plus dla cudzoziemców mają przynieść budżetowi państwa znaczne oszczędności. Minister finansów mówi o „niskich miliardach” złotych, które będą mogły zostać przeznaczone na inne cele społeczne.
Z drugiej strony, wprowadzenie bonu ciepłowniczego będzie kosztować budżet prawie 900 milionów złotych w ciągu dwóch lat. To inwestycja w ochronę najuboższych gospodarstw domowych przed skutkami kryzysu energetycznego.
Przedłużenie zamrożenia cen prądu również generuje koszty budżetowe, ale rząd uznaje to za niezbędne dla ochrony społecznej w obliczu wysokich cen energii na rynkach międzynarodowych.
Ustawy po przyjęciu przez Sejm trafiają teraz do Senatu, który może wprowadzić poprawki lub przyjąć je bez zmian. Ostateczne wejście w życie nowych przepisów planowane jest na różne terminy – zmiany w 800 plus od lutego 2026 roku, a bon ciepłowniczy już od listopada 2025 roku.