Prezes NIK przedstawił Sprawozdanie z działalności NIK w 2024 roku w Sejmie

16 godzin temu

Prezes NIK – wypełniając konstytucyjny obowiązek – przedstawił na posiedzeniu plenarnym Sejmu RP Sprawozdanie z działalności NIK w 2024 roku. Marian Banaś prezentując pracę Najwyższej Izby Kontroli w minionym roku, ustalenia najważniejszych kontroli i najważniejsze wnioski, syntetycznie podsumował efekty swojej mijającej kadencji Prezesa NIK. Sejm przyjął Sprawozdanie.

Najwyższa Izba Kontroli dostarcza Sejmowi RP i obywatelom wiarygodnych informacji o stanie spraw publicznych, służących usprawnianiu funkcjonowania administracji rządowej i samorządowej. Działalność Izby koncentruje się na obszarach funkcjonowania państwa o największym ryzyku wystąpienia nieprawidłowości, których skutki wpływają ujemnie na efektowność działania państwa i jakość życia społeczeństwa.

Efekty działalności NIK w 2024 roku

W 2024 roku NIK realizowała ogółem 320 tematów kontroli, z czego 185 zostało zakończone. Po raz pierwszy w Sprawozdaniu, w celu zobrazowania pełnej i ciągłej aktywności kontrolnej NIK, zaprezentowano również dane odnoszące się do kontroli, które toczyły się jeszcze na koniec grudnia 2024 roku. Spośród 135 takich tematów kontroli planowych i doraźnych, do dziś zakończono ponad 100.

W wyniku przeprowadzonych w 2024 roku kontroli Izba sformułowała ponad 5,1 tys. wniosków pokontrolnych, z czego 74 % zostało przyjęte do realizacji. Kontrolerzy weszli do 1181 podmiotów.

Kontrole jednostkowe zrealizowane w 2024 roku

W 2024 roku Izba przedstawiła 90 wniosków de lege ferenda, z tej liczby 63 dotyczyło propozycji zmian regulacji ustawowych. Prezes podkreślił rolę NIK w uchwaleniu ustawy z dnia 1 października 2024 roku o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jedną podstaw przyjęcia tego aktu prawnego były ustalenia i wnioski z dwóch kontroli NIK, tj. Prawidłowości zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego finansowania zadań publicznych w latach 2019–2022 oraz Wsparcia finansowego samorządów przez państwo w okresie reform podatkowych i odbudowy gospodarki po epidemii COVID-19.

Finansowe rezultaty zakończonych w 2024 roku kontroli wyniosły ponad 18 mld zł. Największe nieprawidłowości finansowe – aż 4,3 mld zł – stanowiły kwoty wydatkowane niegospodarnie, niecelowo, nierzetelnie, a ponad 3 mld zł to kwoty wydatkowane z naruszeniem prawa.

Prezes odniósł się także do problemu rosnącej agresji fizyczną i słownej skierowanej wobec kontrolerów podczas wykonywania przez nich obowiązków służbowych. W 2024 roku, z ogólnej liczby 108 zawiadomień skierowanych do prokuratury, aż 11 dotyczyło utrudniania czynności kontrolnych, czyli przestępstwa określonego w art. 98 ustawy o NIK. We wszystkich tych sprawach wszczęto postępowania.

Niezwykle istotnym aspektem działalności NIK jest jej aktywność na arenie międzynarodowej. Prezes Marian Banaś podkreślił, iż ten obszar naszej działalności buduje prestiż Polski na świecie. W 2024 roku NIK realizowała cztery międzynarodowe kontrole równoległe. Izba zakończyła ponadto audyt zewnętrzny OECD, który realizowała przez dwie kolejne kadencje od 2018 roku. Niewątpliwym sukcesem w minionym roku, był ponowny wybór NIK na audytora zewnętrznego INTERPOL, również jak w przypadku OECD – na drugą kadencję.