Premier Izraela Binjamin Netanjahu zapowiedział dążenie do “zmiany reżimu” w Teheranie

ŚWIAT: Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oświadczyła, iż Iran jest głównym źródłem niestabilności na Bliskim Wschodzie i nie może wejść w posiadanie broni jądrowej. Podkreśliła prawo Izraela do obrony i wezwała do deeskalacji konfliktu poprzez działania dyplomatyczne. Wskazała również na zagrożenie, jakie stanowią irańskie rakiety – używane nie tylko wobec Izraela, ale i na Ukrainie. Jednocześnie zaapelowała o dopuszczenie pomocy humanitarnej do Gazy i uwolnienie zakładników. We wtorek odbędzie się unijna wideokonferencja ministrów spraw zagranicznych ws. dalszych działań.

ŚWIAT: Donald Trump zabrał głos w sprawie eskalacji konfliktu izraelsko-irańskiego, deklarując, iż USA nie są w tej chwili zaangażowane militarnie, choć nie wykluczył przyszłego udziału. Ujawnił, iż Władimir Putin kontaktował się z nim w sprawie możliwej mediacji między Iranem a Izraelem. Trump potwierdził trwające rozmowy z Teheranem, mimo iż niedzielne spotkanie negocjatorów w Omanie zostało odwołane. Na platformie Truth Social wezwał obie strony do zawarcia porozumienia i zaznaczył, iż podejmuje działania dyplomatyczne, choć – jak podkreślił – rzadko otrzymuje za to uznanie.

ŚWIAT: Emmanuel Macron odpowiedział na sugestię Donalda Trumpa, iż Rosja mogłaby mediować między Iranem a Izraelem, stwierdzając: „Nie sądzę, iż Rosja, która sama jest zaangażowana w konflikt, może być mediatorem.” Francuski prezydent wezwał Teheran do powrotu do rozmów o programie jądrowym. Szef MSZ Francji Jean-Noel Barrot dodał, iż irański program nuklearny stanowi zagrożenie dla Europy i Izraela, a jedyną drogą do uniknięcia eskalacji pozostaje dyplomacja.

ŚWIAT: Premier Izraela Binjamin Netanjahu w pierwszym wywiadzie od początku operacji przeciwko Iranowi zapowiedział dążenie do “zmiany reżimu” w Teheranie. Stwierdził, iż Iran miał wystarczającą ilość uranu do budowy dziewięciu bomb atomowych i planował udostępnić broń swoim sojusznikom, m.in. Huti. Potwierdził też udział amerykańskich pilotów w zestrzeliwaniu irańskich dronów. Izrael zapowiada kolejne ataki, nie wykluczając uderzenia w samego Alego Chameneia, a dotychczasowe działania miały już doprowadzić do zniszczenia kluczowej infrastruktury nuklearnej Iranu.

ŚWIAT: Według nieoficjalnych informacji Ali Chamenei, najwyższy przywódca Iranu, został przeniesiony do podziemnego bunkra w Lavizan w Teheranie, wraz z rodziną, po rozpoczęciu izraelskich ataków na stolicę. Izrael uderza w obiekty wojskowe i nuklearne, twierdząc, iż Iran posiada wystarczającą ilość uranu do budowy dziewięciu bomb atomowych. W odpowiedzi Teheran przeprowadził ataki rakietowe na izraelskie miasta. Od piątku w Iranie zginęło co najmniej 224 osoby, w Izraelu – 14. Obie strony zapowiadają kolejne uderzenia, a światowi liderzy apelują o deeskalację.

ŚWIAT: Prezydent Cypru Nikos Christodulidis poinformował, iż pełni rolę pośrednika w przekazaniu wiadomości od Iranu do premiera Izraela Binjamina Netanjahu. Planowana rozmowa nie odbyła się z powodu chaosu w regionie, ale ma zostać przeprowadzona wkrótce. Christodulidis zadeklarował chęć rozmów również z liderami Egiptu i UE, wzywając do szybkiej reakcji i deeskalacji konfliktu. Skrytykował opieszałość Unii Europejskiej i zaapelował o zwołanie unijnej rady ministrów spraw zagranicznych. Cypr uruchomił też mechanizm ewakuacyjny dla obywateli państw trzecich z Bliskiego Wschodu.

POLSKA: Start misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodową Stację Kosmiczną został przesunięty na najwcześniej 19 czerwca. Opóźnienie wynikało z usunięcia wycieku ciekłego tlenu w rakiecie Falcon 9 oraz problemów z ciśnieniem w module ISS. Uznański będzie pierwszym Polakiem na ISS i przeprowadzi 13 eksperymentów oraz pokazy edukacyjne w ramach misji Ignis. Polska przeznaczyła na udział w misji 65 mln euro, traktując go jako inwestycję w rozwój technologii kosmicznych i edukację.

POLSKA: Telewizja Republika opublikowała nagranie rozmowy Donalda Tuska i Romana Giertycha sprzed wyborów w 2019 r., w którym omawiają strategię KO i rolę Grzegorza Schetyny. Tusk krytycznie ocenia Schetynę, mówiąc: „Nie zapomnę mu tego”. Giertych twierdzi, iż nagrania pochodzą z nielegalnej inwigilacji Pegasusem prowadzonej przez CBA.

POLSKA: Radosław Sikorski odniósł się do ujawnienia przez Telewizję Republika nagrań rozmów, podkreślając, iż doszło do nielegalnego nagrywania. Minister spraw zagranicznych przypomniał, iż Marek Falenta trafił do więzienia za podobną aferę podsłuchową i zaapelował, by media zamiast ekscytować się „smaczkami”, pomogły ustalić sprawców przestępstwa. Giertych również zapowiedział konsekwencje prawne, uznając publikację za złamanie prawa i naruszenie tajemnicy adwokackiej.