W akompaniamencie muzyki myśliwskiej i w strugach deszczu uroczyście odsłonięto pomnik księcia Bolka II Małego – twórcę potęgi księstwa świdnicko-jaworskiego.
Bolko II Mały urodził się między 1309 a 1312 rokiem. Przez historyków nazywany jest „najpotężniejszym z książąt śląskich” i jednym z „najwybitniejszych Piastów panujących na Śląsku w XIV wieku”, który „odegrał istotną rolę w dziejach Europy Środkowej, był uzdolnionym politykiem oraz dyplomatą”. – W 1326 roku objął niewielkie księstwo świdnickie, ale dzięki swym umiejętnościom politycznym, umierając w 1368 roku pozostawił potężne władztwo świdnicko-jaworskie, wraz z margrabstwem Łużyc, połową księstw brzeskiego, oławskiego, głogowskiego i ścinawskiego oraz szeregiem pomniejszych terytoriów – podkreślono w wydanej w 2023 roku monografii poświęconej księciu świdnicko-jaworskiemu autorstwa Marcina Klemenskiego. Jak z kolei wskazywał Wiesław Rośkowicz na łamach Encyklopedii Świdnicy, Bolko II dbał też o rozwój gospodarczy księstwa. – Dzięki jego sojuszowi z królem Kazimierzem Wielkim, kupcy świdniccy uzyskali w 1345 roku przywilej wolnego handlu z Rusią. Książę zawierał sojusze z najpotężniejszymi władcami Europy Środkowej – podkreślał Rośkowicz. Po śmierci książę został pochowany w Krzeszowie.
Z inicjatywą upamiętnienia księcia Bolka II wystąpiło Towarzystwo Regionalne Ziemi Świdnickiej, które zaproponowało, aby pomnik księcia świdnicko-jaworskiego stanął w historycznym centrum miasta, u zbiegu ulic Muzealnej, Zamkowej i Kotlarskiej, w miejscu gdzie archeolodzy odkryli ślady zamku świdnickiego. – Lata świetności grodu Świdnica realizowane są od siedmiu stuleci, od panowania Bolka II. Nadszedł czas, aby ta historyczna postać znalazła się w przestrzeni obecnej Świdnicy. Trzy razy składaliśmy w ciągu wielu lat pomysł postawienia takiego pomnika. Ostatnio, w rocznicę 650-lecia śmierci księcia Bolka II, jako Towarzystwo Regionalne Ziemi Świdnickiej złożyliśmy akces budowy tego pomnika. Pomnika twórcy potężnego Księstwa Świdnicko-Jaworskiego, genialnego polityka, wybitnego taktyka – to jemu zawdzięczamy rozgłos i sławę grodu Świdnica w tamtych czasach w Europie i na świecie. Był najwybitniejszym z Piastów Śląskich – tłumaczyła Urszula Pawłowska z Towarzystwa Regionalnego Ziemi Świdnickiej.
Pomysł budowy pomnika świdnickiego władcy spotkał się przychylnością mieszkańców podczas przeprowadzonych w 2020 roku konsultacji społecznych. W 2022 roku wybrano projekt monumentu, którego autorem jest Aleksander Mazij, natomiast w 2024 roku ruszyła rewitalizacja skweru Lecha Kaczyńskiego, w ramach której zlecono m.in. wykonanie pomnika księcia Bolka II. Na początku kwietnia 2025 roku odlany z brązu 3,5-metrowy monument został dostarczony do Świdnicy i stanął na postumencie w centralnym punkcie odnowionego skweru. 16 maja nastąpiło uroczyste odsłonięcie pomnika.
– Postanowiliśmy uczcić postać Bolka II, stawiając mu pomnik w miejscu dawnego zamku książęcego. Starania te trwały długo z powodu braku funduszy na ten cel. Dzięki determinacji zarządu Towarzystwa, postawie mieszkańców Świdnicy oraz życzliwości władz miasta projekt ten udało się zrealizować. Dziękuję wszystkim, którzy swoim wysiłkiem wspierali nasze dążenia. Szczególne podziękowania dla pani prezydent Beaty Moskal-Słaniewskiej. Osobiście bardzo żałuję, iż nie biorę udziału w tej pięknej uroczystości powrotu Bolka do domu, ale nie pozwala mi na to już wiek i stan zdrowia – napisał do uczestników piątkowego wydarzenia Stanisław Kotełko, honorowy obywatel Świdnicy i długoletni prezes Towarzystwa Regionalnego Ziemi Świdnickiej.
Podziękowania wszystkim osobom, które przyczyniły się realizacji pomysłu budowy pomnika, złożyła również Urszula Pawłowska z Towarzystwa. Podczas uroczystości głos zabrała również prezydent Świdnicy. – Odsłaniamy pomnik osoby, która przyczyniła się w sposób niezwykły do tego, iż dziś mieszkamy w takim mieście, która zbudowała jego potęgę i gospodarkę. Śladów materialnych po Bolku II w Świdnicy zostało bardzo niewiele, ale został duch księstwa świdnicko-jaworskiego, zostali mieszkańcy nauczeni tego, iż mieszkają w pięknym silnym ośrodku – wskazywała prezydent Moskal-Słaniewska.
W uroczystości wziął również udział przewodniczący Rady Miejskiej Krzysztof Lewandowski, który jeszcze pięć lat temu wyrażał wątpliwości wobec samego władcy. – Bolko Świdnicki nie jest szlachetną postacią i próba budowania mu pomnika i gloryfikacja jego czynów jest wielkim nieszczęściem. Ktokolwiek odważył by się zbudować ten pomnik musi mieć świadomość, iż okrutnik Bolko Świdnicki na to w żaden sposób nie zasłużył – przekonywał wówczas Lewandowski. Dzisiaj, być może pod presją majestatu Bolka II, a być może po zmianie sojuszy politycznych w mieście, dla Krzysztofa Lewandowskiego książę Bolko nie tylko nie jest okrutnikiem, ale stoi w jednym, patriotycznym szeregu ze zmarłym tragicznie prezydentem RP Lechem Kaczyńskim.
– Co prawda jest to bohater sprzed siedmiu wieków, ale w sposób szczególny przysłużył się do polskości tych ziem, ziemi śląskiej. Niestety po jego bezpotomnej śmierci te ziemie przeszły już w inne ręce i aż do 1945 roku były poza panowaniem polskim. W 1945 na powrót powróciły i dziś możemy się cieszyć dzięki Bolkowi Świdnickiemu, iż mamy takie piękne miasto. Miasto, które ma historię, które ma zabytki. Warto tylko wspomnieć o katedrze świdnickiej, która właśnie za czasów Bolka i jego decyzją została wzniesiona. Mówimy o Bolku, a więc taka historia sprzed wielu, wielu wieków, ale jesteśmy na skwerze Lecha Kaczyńskiego, prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Jeśliby mnie ktoś pytał: „co za związek ma jedna osoba z drugą, przecież tyle czasu upłynęło?” – ja twierdzę, iż jest to związek polski, związek patriotyczny. Te dwie postaci są wyjątkowe, wybitne. Jedna – odległa, natomiast ta druga ma ścisły związek z historią naszego kraju, która my osobiście dalej piszemy. Ilekroć każdy świdniczanin będzie przechodził przez ten skwer, to zauważy, iż jest to skwer wybitnego człowieka, gdzie stoi również pomnik wybitnego człowieka – mówił przewodniczący Lewandowski, przypominając, iż pieniądze na pomnik dał rząd Prawa i Sprawiedliwości.









































































/mn/