Polskie górnictwo w kryzysie. Potrzebna zmiana regulacji klimatycznych?

Polski sektor górnictwa węgla kamiennego przechodzi bezprecedensowy kryzys finansowy. W ciągu zaledwie dwóch lat branża przeszła od zysku w wysokości 4,8 mld złotych w 2023 roku do straty wynoszącej 13,4 mld złotych w 2024 roku – alarmują „Raportu o stanie górnictwa w Polsce”, przygotowanego przez portal publicystyczno-gospodarczy Dobitnie.pl.

Z Raportu wynika, iż prognozy na rok 2025 wskazują na dalsze pogłębienie kryzysu, ze stratą szacowaną na około 9 mld zł. Jastrzębska Spółka Węglowa SA, największy w Europie producent węgla koksowego, odnotowała stratę 7,9 mld zł w 2024 r., a po ośmiu miesiącach 2025 r. strata wyniosła już 5,5 mld zł.

Dalsza część tekstu jest pod materiałem filmowym

Z przedstawionych w Raporcie danych wynika również., iż na koniec września 2025 r. w polskim sektorze górnictwa węgla kamiennego pracowało 71.666 pracowników zatrudnionych w 17 kopalniach. Największym pracodawcą jest Polska Grupa Górnicza SA, zatrudniająca ponad 37.000 osób, następnie Jastrzębska Spółka Węglowa SA z 21.000 pracownikami. Należy zaznaczyć, iż JSW posiada liczne spółki zależne kooperujące w ramach grupy, a łączna liczba osób tam zatrudnionych wynosi 32.000. W Południowym Koncernie Węglowym pracuje 6.200 osób, a w Lubelskim Węglu Bogdance 5.200 pracowników.

O czym jest Raport zespołu Dobitnie.pl?

Autorzy „Raportu o stanie górnictwa w Polsce” obszernie i wielostronnie analizują sytuację w branży górniczej. I odpowiadają na pytania:

• Co doprowadziło polskie kopalnie do obecnej, kryzysowej sytuacji?
• Kto odpowiada za nadzór i zarządzanie górnictwem?
• Jaki wpływ na koszty wydobycia mają regulacje Zielonego Ładu?
• Czy krajowe górnictwo można jeszcze uratować?

Na czym ma stać energetyka?

W analizie poruszają wątki polityki energetycznej. W opinii autorów Raportu, należy odejść od stosowania dyrektywy RED III wymuszającej od energetyki obniżenie emisji CO₂ poprzez współspalanie węgla z biomasą. Polska nie posiada wystarczających zasobów biomasy, import biomasy stwarza nowe uzależnienie surowcowe i wywołuje negatywne skutki środowiskowe w krajach niestosujących unijnej polityki klimatycznej, takie jak wylesianie. Elektrownie na paliwa stałe, których funkcjonowanie jest konieczne dla stabilizacji systemu, powinny zużywać wyłącznie węgiel kamienny i brunatny.

Zakończyć spekulacyjny handel emisjami

Jak piszą autorzy, nie należy wprowadzać systemu ETS2 oraz należy ograniczyć skutki obecnego systemu ETS poprzez odejście od spekulacyjnego modelu handlu emisjami. Wzorem Niemiec cena uprawnień ETS mogłaby być z góry określana na rok, eliminując spekulację. Wybrane branże powinny być okresowo lub całkowicie wyłączone ze stosowania ETS, w tym przemysł zbrojeniowy ze względu na bezpieczeństwo narodowe oraz hutnictwo ze względu na konkurencyjność międzynarodową. Wyłączenia powinny dotyczyć zarówno zakupu paliwa, jak i energii elektrycznej wyprodukowanej z paliw kopalnych.

Najważniejsze wnioski raportu

• Wdrażanie założeń Zielonego Ładu i pakietu Fit for 55 ma najważniejszy wpływ na ekonomiczną kondycję górnictwa.
• Państwo – jako właściciel sektora – dekarbonizując gospodarkę, nie wprowadziło żadnych działań osłonowych lub naprawczych.
• Brakuje strategicznego nadzoru nad branżą i realnego planu restrukturyzacji.
• Od 2021 r. górnictwo korzysta z pomocy publicznej bez notyfikacji w Komisji Europejskiej.
• Kopalnie sprzedają węgiel poniżej cen rynkowych.

Więcej o Raporcie przeczytasz na tej stronie Dobitnie.pl

Źródło: Dobitnie.pl