Partnerstwo dla rozwoju

2tk.pl 8 godzin temu

Rok 2024 był pod względem liczby zawartych umów na realizację przedsięwzięć w zakresie partnerstwa publiczno-prywatnego jednym z najlepszych w historii. Po bardzo złym w tym zakresie roku 2023 nastąpiło zdecydowane odbicie na polskim rynku PPP.

Partnerstwo publiczno-prywatne może zmienić rynek samorządowych inwestycji. W poprzednich latach nie cieszyło się specjalnym zainteresowaniem ze strony samorządów. Środki unijne oraz rządowa kroplówka rozdysponowana „bez trybu” skutecznie zniechęcała gminy do korzystania z tej formy realizacji inwestycji. Także przedstawiciele firm podkreślali, iż dużo łatwiejsza jest klasyczna procedura przetargowa i wykonywanie na rzecz samorządów konkretnych zadań.

Jednak rok 2024 był pod względem liczby zawartych umów na realizację przedsięwzięć w zakresie partnerstwa publiczno-prywatnego jednym z najlepszych w historii. Po bardzo złym w tym zakresie roku 2023 nastąpiło zdecydowane odbicie na polskim rynku PPP.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, które pełni w Polsce funkcję jednostki nadzorującej funkcjonowanie rynku PPP, podsumowało rok 2024 r., w którym zawarto 19 umów PPP o wartości blisko 557 mln zł. Od roku 2009, odkąd w Polsce funkcjonują przepisy szczegółowo regulujące rynek, lepiej pod tym względem było tylko w roku 2015 i 2013. Przez 16 wspomnianych lat podpisano w naszym kraju w sumie 202 umowy. W samym tylko roku 2024 ogłoszono 26 postepowań PPP o wartości 481 mln zł.

Projekty partnerskie muszą być bardzo dobrze przygotowane, szczególnie od strony biznesowej powinny jasno wskazywać ile przyszły partner prywatny zarobi na realizacji tego typu przedsięwzięcia. Partnerstwa publiczno-prywatne są projektami długoterminowymi, a biorąc pod uwagę polskie realia formalno-prawne, sfinalizowanie jednego może trwać choćby kilka lat. Pojawiały się w naszym kraju takie przypadki, iż w ślad za realizacją projektu w ramach PPP podążały instytucje kontrolne. Stąd utarło się powiedzenie, iż realizacja tego typu przedsięwzięć to nie trzy P, ale cztery, a tym ostatnim P jest prokuratura.

Jak podkreśla Resort Funduszy w ostatnich latach, w okresie pandemii, rosnącej inflacji i nieprzewidywalnej sytuacji geopolitycznej zaobserwowano spadek liczby zawieranych umów o PPP. Spadkowy trend występował także w innych krajach.

Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej podsumowało, iż w ubiegłym roku w Polsce podpisano cztery umowy z wykorzystaniem formuły PPP na podstawie ustawy – Prawo zamówień publicznych (PZP), zaś 15 umów (79 proc.) z wykorzystaniem trybu koncesji na usługi.

Projektem o najwyższej wartości (268 mln zł) okazała się inwestycja dotycząca budowy budynków wielorodzinnych w Żorach. Druga pod tym względem była umowa dotycząca zaprojektowania, wybudowania i eksploatacji Ośrodka Sportowo-Rekreacyjnego na Olechowie-Janowie na terenie woj. łódzkiego (111 mln zł).

W 2024 r. największy wzrost wartości umów dotyczył kontraktów w sektorze mieszkalnictwa (o 268 mln zł), następnie w sektorze sport i turystyka (o 227 mln zł) oraz w sektorze wod.-kan. (o 27 mln zł). Ilościowo, w porównaniu z poprzednim rokiem w tej chwili nastąpiła zmiana sektora najczęściej zawieranych umów, z sektora efektowności energetycznej na sektor wod-kan. Łączna wartość umów o PPP w trzech sektorach: infrastruktura transportowa, gospodarka odpadami i telekomunikacja, stanowi 66% całkowitej wartości umów.

Podpisane od 2009 r. umowy o PPP w Polsce o największej wartości:

Budowa elektrociepłowni w Olsztynie (850 mln zł) – 2019 r.
System Gospodarki Odpadami dla Miasta Poznania (783 mln zł) – 2013 r.
Sfinansowanie, zaprojektowanie, budowa i utrzymanie linii tramwajowej Krakowskiego Szybkiego Tramwaju,(660 mln zł) – 2020 r.
System gospodarki odpadami dla metropolii trójmiejskiej (625 mln zł) – 2018 r.
Zagospodarowanie północnego cypla Wyspy Spichrzów w Gdańsku (491 mln zł) – 2015 r.

Mamy w kraju wiele przykładów świetnych inwestycji, które realizowany były wspólnie z przedsiębiorcami. Hala Widowiskowo-Sportowa w Gliwicach czy Park Wodny w Płocku to dobre przykłady PPP. W województwie świętokrzyskim są to tylko trzy inwestycje o wartości 60 mln zł. Projektem, który znalazł się w katalogu dobrych praktyk Komisji Europejskiej jest budowa Basenów Mineralnych w Solcu-Zdroju. Już dziś Miasto Kielce poszukuje prywatnego partnera do rozbudowy Zespołu Inkubatorów Technologicznych Kieleckiego Parku Technologicznego – utworzenie Inkubatora California. Zdecydowanie warto szukać takich rozwiązań, które pozwolą, aby inwestycje komunalne miały mocnego, biznesowego partnera.

Autor: Jacek Kowalczyk

Dyrektor Wydziału Promocji, Kultury i Sportu w Urzędzie Miasta w Kielcach. Były wieloletni dyrektor od kultury, turystyki i promocji Świętokrzyskiego Urzędu Marszałkowskiego. To także były prezes Regionalnej Organizacji Turystycznej Województwa Świętokrzyskiego.