5 godzin temu
Rewolucyjne zmiany czekają polskie rodziny w kontekście opłat za ogrzewanie. Nadchodząca opłata za emisję CO2 (ETS2), która ma wejść w życie od 2028 roku lub choćby wcześniej, obejmie wszystkie gospodarstwa używające paliw kopalnych – od gazu przez węgiel po olej opałowy i energię elektryczną z nieodnawialnych źródeł. Szacunkowe wyliczenia pokazują, iż nowe regulacje podniosą miesięczne rachunki średnio o 100 złotych, generując dodatkowy roczny koszt na poziomie 1200 złotych.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego, ceny gazu w ostatnich latach wykazują stałą tendencję wzrostową. W okresie 2022-2023 średnia stawka za 1 kWh praktycznie się podwoiła. Rok 2024 przyniósł kolejny skok o 17%, a prognozy na 2025 rok przewidują następny wzrost rzędu 30%. Specjaliści wskazują, iż te zmiany stawiają coraz większe wyzwanie przed domowymi budżetami, szczególnie gdy weźmiemy pod uwagę nieoczekiwane rachunki wyrównawcze.
Przeciętne gospodarstwo domowe w Polsce emituje około 6 ton CO2 rocznie w związku z ogrzewaniem. Wprowadzana opłata emisyjna w wysokości 45 euro za tonę przełoży się na dodatkowe obciążenie w kwocie około 1200 złotych rocznie, czyli 100 złotych miesięcznie. Opłaty te będą automatycznie doliczane do rachunków za nośniki energii. W przypadku budynków wielorodzinnych, koszty te pojawią się w rozliczeniach przygotowywanych przez administrację, a ich wysokość będzie zależeć od całkowitego zużycia energii w budynku.
Eksperci rynku energetycznego podkreślają znaczący wpływ systemu ETS2 na finanse rodzin. w tej chwili wiele gospodarstw domowych już walczy z wysokimi rachunkami wyrównawczymi za gaz. Właściciele nieruchomości rozliczający się w systemie zaliczkowym mogą być szczególnie zaskoczeni podwyżkami, zwłaszcza jeżeli wcześniejsze prognozy dostawców energii były zbyt optymistyczne.
Wprowadzenie opłat emisyjnych oraz postępujący wzrost cen energii to bezpośredni efekt polityki klimatycznej i kryzysu energetycznego. By zminimalizować te rosnące koszty, gospodarstwa domowe powinny rozważyć modernizację systemów grzewczych i inwestycje w odnawialne źródła energii, takie jak pompy ciepła czy instalacje fotowoltaiczne. W przeciwnym razie wydatki na ogrzewanie będą stanowić coraz większe obciążenie dla domowych budżetów.
Potencjalne skutki społeczne nadchodzących zmian w systemie opłat za ogrzewanie będą znaczące i wielowymiarowe. Możemy spodziewać się pogłębienia nierówności ekonomicznych, gdzie gospodarstwa o niższych dochodach będą nieproporcjonalnie bardziej obciążone wzrostem kosztów ogrzewania. To może prowadzić do zwiększenia się zjawiska ubóstwa energetycznego i zmuszać rodziny do podejmowania trudnych decyzji między ogrzewaniem a innymi podstawowymi potrzebami.
Kolejnym istotnym aspektem jest wpływ tych zmian na strukturę społeczną. Rodziny, które będą w stanie zainwestować w nowoczesne, ekologiczne systemy ogrzewania, znajdą się w uprzywilejowanej pozycji. Natomiast te, których nie stać na takie inwestycje, mogą zostać uwięzione w spirali rosnących kosztów, co może prowadzić do powstania nowej formy rozwarstwienia społecznego opartego na dostępie do efektywnych energetycznie rozwiązań.
Wreszcie, zmiany te mogą wpłynąć na rynek nieruchomości i wzorce zamieszkiwania. Można przewidywać wzrost atrakcyjności budynków z nowoczesnymi systemami grzewczymi, podczas gdy starsze, niemodernizowane nieruchomości mogą tracić na wartości. To z kolei może prowadzić do przemieszczeń ludności i zmian w strukturze społecznej poszczególnych dzielnic czy miejscowości.
