Nowe memorandum w odpowiedzi na rosnące zagrożenia
Rosnące napięcia geopolityczne oraz znaczenie bezpieczeństwa energetycznego dla regionu skłoniły cztery państwa – Polskę, Estonię, Litwę i Łotwę – do podpisania nowego memorandum. Dokument ten koncentruje się na wzmocnieniu współpracy w zakresie ochrony infrastruktury energetycznej, zwłaszcza podmorskiej.
Memorandum zakłada m.in. rozwój mechanizmów szybkiej wymiany informacji, organizację wspólnych ćwiczeń oraz skoordynowane reagowanie na sytuacje kryzysowe.
Utworzenie międzynarodowej grupy roboczej
Wraz z podpisaniem dokumentu powołano międzykrajową i międzyinstytucjonalną grupę roboczą. Jej zadaniem będzie prowadzenie wspólnych działań w obszarach prewencji, wykrywania oraz reagowania na zagrożenia dla infrastruktury krytycznej – zarówno na lądzie, jak i na morzu.
Działania grupy mają obejmować ochronę przed zagrożeniami fizycznymi, cybernetycznymi oraz innymi formami ataków.
Synchronizacja z europejskim systemem elektroenergetycznym
Nowa inicjatywa ma szczególne znaczenie w kontekście zakończonego procesu synchronizacji systemów energetycznych państw bałtyckich z systemem europejskim.
9 lutego 2025 r. Estonia, Łotwa i Litwa zakończyły proces integracji z europejskim obszarem synchronicznym (CESA) przez Polskę. Tym samym region uniezależnił się od rosyjskiego systemu elektroenergetycznego.
Wypowiedź minister klimatu i środowiska
Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska podkreśliła znaczenie współpracy międzynarodowej:
„Bezpieczeństwo energetyczne regionu Morza Bałtyckiego wymaga ścisłej współpracy międzynarodowej, szczególnie po synchronizacji państw bałtyckich z systemem europejskim. Poprzez ochronę infrastruktury i zwiększenia jej odporności wspólnymi siłami zwiększamy nasze bezpieczeństwo” – powiedziała.
Odpowiedź na wcześniejsze incydenty
Wspólna inicjatywa jest również reakcją na poważne incydenty z ostatnich lat. Uszkodzenia podmorskich połączeń energetycznych, takich jak EstLink 2 i Balticconnector, unaoczniły potrzebę zwiększenia ochrony infrastruktury w regionie.
Działania koncentrują się na czterech filarach: zapobieganiu, wykrywaniu, reagowaniu i odstraszaniu.
Współpraca techniczna i aktualizacja BEMIP
W ramach szerszego procesu współpracy operatorzy systemów przesyłowych zawarli porozumienie techniczne. Równocześnie rządy państw regionu zaktualizowały Memorandum BEMIP (Baltic Energy Market Interconnection Plan).
Dokument ten potwierdza kontynuację integracji energetycznej i dalsze inwestycje w infrastrukturę krytyczną.
Zobacz również:- Baltic East coraz bliżej. ORLEN angażuje polskie firmy do prac na Bałtyku
- Operatorzy z regionu Morza Bałtyckiego przedstawiają wspólną mapę drogową dla morskiej sieci przesyłowej
- EIB inwestuje 700 mln euro w morskie farmy wiatrowe Bałtyk 2 i 3 – czysta energia dla 2 mln domów
