Friedrich Merz, zaprzysiężony na początku maja na niemieckiego kanclerza, ogłosił w czwartek najważniejsze zadania dla swojego gabinetu. Plan ten zawiera trzy zasadnicze punkty: inwestycje, relacje międzynarodowe i politykę socjalną.
Dokument przedstawiony przez Merza to zbiór najpilniejszych problemów do rozwiązania, na które partie tworzące rząd, czyli chadecy i socjaldemokraci, zgodzili się w umowie koalicyjnej. „Plan natychmiastowy” (niem. Sofortprogramm) składa się z trzech części i mieści się w przeszło 60 punktach.
Wzmocnienie gospodarki
„Obniżamy koszty energii, zmniejszamy podatki dla gospodarstw domowych i firm oraz likwidujemy zbędne bariery biurokratyczne”, napisano w programie.
Wśród zapowiedzianych działań znajdują się m.in. obniżka podatku od energii elektrycznej, obniżona stawka VAT na posiłki w gastronomii, ulgi podatkowe na samochody elektryczne oraz większa elastyczność w przepisach dotyczących czasu pracy. Aby pobudzić koniunkturę po dwóch latach osłabienia, planowane są liczne zmiany.
Pomimo wcześniejszych doniesień o sprzeciwie części państw związkowych wobec planów podatkowych, zwłaszcza w kontekście podniesienia tzw. ulgi dla dojeżdżających, kanclerz Merz oraz szef CSU Markus Söder zapewnili, iż spodziewają się poparcia Bundesratu. Władze niektórych landów obawiają się bowiem wielomiliardowych ubytków w dochodach.
Poo okresie gospodarczej stagnacji niemiecki rząd planuje szereg reform mających na celu pobudzenie wzrostu — m.in. poprzez obniżki podatków, wsparcie elektromobilności, tańszą energię i mniej biurokracji. Choć niektóre landy wyrażają obawy o utratę wpływów budżetowych, rząd federalny liczy na ich ostateczne poparcie.
— Wzmocnienie gospodarki ma być jednym z głównych priorytetów rządu w nadchodzących miesiącach — ogłosił po posiedzeniu komitetu koalicyjnego minister finansów i przewodniczący SPD Lars Klingbeil.
Polityka społeczna
W celu umocnienia spójności społecznej rząd planuje wiele inicjatyw. Wśród nich znalazły się m.in. działania mające zachęcać do zawierania większej liczby układów zbiorowych pracy w gospodarce, przedłużenie obowiązywania ograniczenia wzrostu czynszów (niem. Mietpreisbremse), a także powołanie komisji do ponownego opracowania reformy ordynacji wyborczej do Bundestagu.
W planach jest również „rozpoczęcie dużej reformy emerytalnej”, która ma się składać z kilku elementów. Jak poinformował przewodniczący CSU, koalicja chce zawrzeć swoje propozycje w ramach szerokiego pakietu emerytalnego.
Obejmie on m.in. gwarancję utrzymania poziomu emerytur na co najmniej 48 proc. przeciętnego wynagrodzenia, rozszerzenie tzw. emerytury dla matek, ulgi podatkowe dla osób pracujących po osiągnięciu wieku emerytalnego, a także tzw. „wcześniejszą emeryturę startową” jako program oszczędnościowy dla dzieci.
Markus Söder nie określił, kiedy dokładnie cały pakiet miałby zostać uchwalony.
Rozwój państwa
Partie koalicyjne zauważają, iż proces inwestycyjny w Niemczech powinien stać się łatwiejszy, szybszy i bardziej przejrzysty. W tym celu do lata planowane są zmiany w przepisach dotyczących planowania, budownictwa, ochrony środowiska, zamówień publicznych oraz procedur administracyjnych.
Reformy mają objąć szeroki zakres — od zamówień dla Bundeswehry, przez rozwój odnawialnych źródeł energii i uproszczenia procedur u notariuszy, aż po nowe regulacje dotyczące nawożenia w rolnictwie.
W ramach działań inwestycyjnych koalicja zapowiedziała również ustawę powołującą specjalny fundusz w wysokości 500 miliardów euro — finansowany z nowych długów — przeznaczony na infrastrukturę i neutralność klimatyczną. Zgodnie z wcześniejszymi informacjami z ministerstwa finansów projekt ustawy ma zostać przedstawiony 25 czerwca wraz z projektem budżetu na 2025 rok.
W tym samym czasie światło dzienne ujrzy ustawa regulująca 100-miliardowy udział państw związkowych oraz tzw. „inwestycyjny booster”, który przewiduje możliwość dokonywania 30-procentowych odpisów amortyzacyjnych w latach 2025–2027 na inwestycje w wyposażenie, takie jak maszyny, urządzenia i pojazdy.
Dodatkowo planowana jest stopniowa obniżka podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) o 1 punkt procentowy rocznie, począwszy od 2028 roku, aż do 5 punktów. — Wszystko to zostanie ujęte w jednej ustawie — zapowiedział kanclerz.
Merz dodał także, iż firmy będą mogły korzystać z szerokich możliwości odpisów podatkowych, a procedury zatwierdzające zostaną znacznie przyspieszone. W planach jest również uruchomienie nowej agendy technologicznej (High-Tech-Agenda).
Nowoczesne Niemcy
W dokumencie CDU, CSU i SPD zapowiadają różnorodne działania, obejmujące zarówno kwestie migracyjne, jak i poprawę funkcjonowania administracji publicznej poprzez cyfryzację.
Wśród planowanych zmian znalazły się również skuteczniejsze zwalczanie pracy na czarno, rozszerzenie uprawnień śledczych policji, a także ułatwienia w odstrzale wilków w celu ochrony zwierząt hodowlanych, takich jak owce.
– Teraz wszystko będzie następowało jedno po drugim – zapewnił kanclerz Merz po pierwszym spotkaniu komitetu koalicyjnego. Szef rządu obiecał, iż niektóre reformy zostaną wdrożone już latem 2025 roku.