W Polsce trwa bezprecedensowa operacja wymiany liczników energii elektrycznej. To efekt ustawy przyjętej w 2021 roku, która zobowiązuje operatorów do wyposażenia wszystkich gospodarstw domowych w inteligentne liczniki zdalnego odczytu (LZO) do 2031 roku. Technicy już ruszyli w teren, a konsumentów czeka obowiązek udostępnienia im dostępu do liczników.

Fot. Shutterstock
Ogromna modernizacja za 9 miliardów złotych
Projekt wymiany liczników obejmie ponad 17 milionów odbiorców energii elektrycznej w całym kraju. Szacowany koszt tej modernizacji to około 9 miliardów złotych, co czyni ją jednym z największych programów tego typu w historii polskiej energetyki. Operacja wpisuje się w europejską strategię zwiększania efektywności energetycznej i cyfryzacji systemów elektroenergetycznych.
Harmonogram wymiany liczników
Proces wymiany został zaplanowany etapowo:
- Do 2025 roku – inteligentne liczniki u 25% odbiorców
- Do 2027 roku – 65% gospodarstw domowych
- Do 2028 roku – 80% gospodarstw domowych
- Do 2031 roku – 100% gospodarstw domowych
Poszczególni operatorzy wykazują różne tempo realizacji programu:
- Energa zmodernizowała urządzenia u ponad 2 milionów klientów (znacząca część z 3,3 miliona odbiorców)
- PGE Dystrybucja wymieniła około 22,3% liczników
- Stoen Operator zainstalował 345 tysięcy nowych urządzeń (30% liczników w sieci)
- Tauron wymienił liczniki u 1,14 miliona użytkowników (19% bazy klientów)
Czy musisz wpuścić technika do domu?
Kluczowa informacja dla odbiorców – wymiana liczników jest obowiązkowa i całkowicie bezpłatna. Koszty modernizacji ponoszą spółki energetyczne. W większości przypadków proces nie wymaga obecności mieszkańców, ponieważ liczniki są zwykle zlokalizowane na klatkach schodowych. jeżeli technik ma do nich swobodny dostęp, wymiana trwa od 15 do 40 minut i wymaga jedynie krótkotrwałego wyłączenia prądu.
Problemy pojawiają się, gdy liczniki są zamontowane wewnątrz mieszkań lub domów jednorodzinnych, co jest częste w starszych budynkach. W takich przypadkach właściciel ma obowiązek udostępnienia mieszkania technikowi. Warto z wyprzedzeniem sprawdzić w spółdzielni mieszkaniowej lub bezpośrednio u operatora energetycznego, kiedy planowana jest wymiana liczników w konkretnym budynku.
Osoby, które chcą przyspieszyć proces i zamontować inteligentny licznik przed wyznaczonym terminem, muszą liczyć się z kosztem 300-400 złotych. Z tej możliwości często korzystają przedsiębiorcy, którzy dzięki nowoczesnym licznikom mogą efektywniej zarządzać zużyciem energii.
Jakie korzyści przyniosą nowe liczniki?
Inteligentne liczniki oferują szereg udogodnień:
- Automatyczne przekazywanie danych o zużyciu energii bez wizyt inkasentów
- Możliwość bieżącego monitorowania zużycia energii
- Łatwiejsza optymalizacja kosztów poprzez świadome dostosowanie wzorców konsumpcji
- Dla przedsiębiorców – precyzyjniejsze zarządzanie zużyciem energii i możliwość negocjowania korzystniejszych umów
Nowe liczniki stanowią również fundament dla rozwoju inteligentnych domów. Zintegrowane z systemami IoT umożliwiają automatyzację procesów domowych – sterowanie oświetleniem, ogrzewaniem czy urządzeniami AGD w zależności od aktualnych taryf energetycznych. W przyszłości możliwe będzie dostosowanie działania domowych instalacji do wahań cen energii na rynku.
Wdrażanie inteligentnych liczników to część szerszej strategii Unii Europejskiej zmierzającej do modernizacji infrastruktury energetycznej. Nowoczesne technologie mają nie tylko poprawić komfort użytkowników, ale również przyczynić się do zmniejszenia emisji CO2 poprzez efektywniejsze zarządzanie siecią energetyczną.
Wymiana tradycyjnych liczników na inteligentne urządzenia zdalnego odczytu to najważniejszy element transformacji polskiego sektora energetycznego – projekt, który do 2031 roku obejmie wszystkie gospodarstwa domowe w Polsce.