Aplikacja mObywatel już niedługo pozwoli pobrać zaświadczenie o niekaralności prosto na telefona. To ma zakończyć kolejki w sądach i ułatwić realizację obowiązku wprowadzonego przez „Lex Kamilek”, który dotyczy milionów osób pracujących z dziećmi.

Fot. Warszawa w Pigułce
mObywatel z nową funkcją. Zaświadczenie o niekaralności w kilka minut na telefonie
Aplikacja mObywatel, która już teraz jest podstawowym cyfrowym narzędziem Polaków w kontaktach z administracją, niedługo zostanie rozszerzona o kolejną, kluczową funkcję. Ministerstwo Cyfryzacji zapowiedziało, iż realizowane są prace nad możliwością pobierania zaświadczenia o niekaralności prosto z aplikacji. To odpowiedź na ogromne problemy, jakie wywołała ustawa „Lex Kamilek”, wprowadzająca obowiązek sprawdzania niekaralności u osób pracujących z dziećmi.
Aplikacja, która zmienia urząd w kieszeń
mObywatel dawno przestał być wyłącznie cyfrowym dowodem osobistym. Korzysta z niej już ponad 10 mln aktywnych użytkowników. W aplikacji dostępne są m.in. prawo jazdy, dane o pojeździe, punkty karne, eRecepty czy legitymacje. To także platforma do integracji z systemami kolejowymi czy rozliczeń podatkowych. Resort cyfryzacji kierowany przez Krzysztofa Gawkowskiego rozwija projekt, którego celem jest pełny „urząd w kieszeni”.
Dlaczego zaświadczenie o niekaralności?
Obowiązek uzyskania dokumentu wynika z ustawy z 2023 roku – tzw. „Lex Kamilek”, przyjętej po tragicznej śmierci ośmioletniego Kamila z Częstochowy. Nowe przepisy, obowiązujące od lutego 2024 roku, nakładają na pracodawców wymóg weryfikowania kandydatów do pracy z dziećmi zarówno w Krajowym Rejestrze Karnym, jak i w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym.
Zaświadczenia potrzebują nie tylko nauczyciele i opiekunowie, ale też trenerzy sportowi, ratownicy, personel medyczny, pracownicy hoteli czy kierowcy przewożący dzieci. Skala obowiązku spowodowała, iż przed sądami odpowiedzialnymi za wydawanie dokumentów zaczęły tworzyć się gigantyczne kolejki, zwłaszcza przed początkiem roku szkolnego 2024/25.
Legislacyjny impas, cyfrowe rozwiązanie
W sierpniu 2025 roku prezydent Karol Nawrocki zawetował nowelizację ustawy, wskazując na niejasności w zakresie wolontariuszy czy członków rodzin. Mimo to podstawowe przepisy przez cały czas obowiązują i generują problemy organizacyjne. Ministerstwo Cyfryzacji, we współpracy z resortem sprawiedliwości, przygotowuje więc techniczne rozwiązanie – udostępnienie cyfrowego zaświadczenia o niekaralności w mObywatelu.
Koniec kolejek i „papierologii”
Nowa funkcja ma pozwolić obywatelom pobrać dokument w kilka minut, bez wizyty w sądzie czy urzędzie. Pracodawcy zyskają natychmiastową możliwość weryfikacji kandydata, a obywatele – wygodę i oszczędność czasu. Co ważne, usługa ma być darmowa i w pełni zintegrowana z aplikacją.
Resort cyfryzacji podkreśla, iż to przykład, jak technologia może rozwiązywać problemy, które w praktyce ujawniają się po wprowadzeniu nowych regulacji. Cyfrowe zaświadczenie o niekaralności może stać się narzędziem, które zdecyduje o skuteczności całej ustawy i zaufaniu obywateli do instytucji państwa.