5 dni temu
Malediwy, znane z rajskich plaż i turkusowych wód Oceanu Indyjskiego, oferują także zjawiska przyrodnicze, które potrafią zaskoczyć choćby najbardziej doświadczonych podróżników. Na wyspie Vaadhoo, należącej do atolu Raa, nocą można zaobserwować coś absolutnie magicznego. Fale uderzające o brzeg zaczynają świecić błękitnym światłem, tworząc niezwykły efekt Morza Gwiazd. Za to wyjątkowe widowisko odpowiada bioluminescencja – zjawisko emitowania światła przez mikroskopijne organizmy morskie.
Tajemnica świecącej wody, czyli bioluminescencja
Morze Gwiazd, znane po angielsku jako Sea of Stars, to efekt bioluminescencji – zjawiska polegającego na zdolności niektórych organizmów do wytwarzania światła w wyniku reakcji chemicznych zachodzących w ich ciałach. Na wyspie Vaadhoo, będącej częścią atolu Raa na Malediwach, nocą można zaobserwować niezwykłe zjawisko bioluminescencji. Odpowiada za nie Noctiluca scintillans – jednokomórkowy organizm planktoniczny z grupy dinoflagellatów (Dinoflagellata), zaliczany do planktonu heterotroficznego. Choć mikroskopijny i niewidoczny gołym okiem w ciągu dnia, nocą emituje błękitne światło w odpowiedzi na bodźce mechaniczne, takie jak ruch fal czy kontakt fizyczny.
Bioluminescencja u N. scintillans zachodzi w specjalnych organellach zwanych scintillonami. Deformacja błony komórkowej powoduje przepływ jonów wapnia (Ca²⁺), co prowadzi do obniżenia pH w scintillonach i aktywacji enzymu lucyferazy. Enzym ten katalizuje utlenianie lucyferyny w obecności tlenu, co skutkuje emisją światła.
Choć dokładna rola bioluminescencji u N. scintillans nie jest w pełni poznana, istnieją hipotezy, iż światło to może odstraszać drapieżniki lub przyciągać większe organizmy drapieżne, które eliminują zagrożenie. Dzięki temu mechanizmowi nocne wody wokół Malediwów zamieniają się w fascynujący spektakl natury, znany jako Morze Gwiazd.
Vaadhoo – wyspa, która nocą staje się niebem
Zjawisko bioluminescencji można zaobserwować w różnych częściach świata np. w Tajlandii, Puerto Rico czy Wietnamie, jednak to właśnie Vaadhoo jest jednym z najbardziej widowiskowych miejsc. Największa intensywność tego zjawiska przypada na okres od późnego lata do wczesnej jesieni, kiedy temperatura wody i obecność glonów osiągają optymalny poziom. Wówczas niemal każda fala, krok na plaży czy zanurzenie dłoni w wodzie wywołuje błysk niebieskiego światła, przypominającego świetlną, galaktyczną ścieżkę. Turystom pragnącym zobaczyć ten cud natury na własne oczy, zaleca się podróż właśnie w tym okresie.
Jak chronić Morze Gwiazd?
Popularność Morza Gwiazd przynosi Malediwom korzyści, ale też wyzwania. Turyści przyjeżdżają tu tłumnie, korzystając z kajaków, łodzi czy spacerów brzegiem, by doświadczyć tego widoku. Jednak rosnąca liczba odwiedzających niesie ryzyko dla delikatnego ekosystemu. Eksperci zwracają uwagę, iż chemiczne repelenty – środki odstraszające owady – mogą przedostawać się do wody i szkodzić planktonowi. Podobnie działają śmieci pozostawione na plaży czy w oceanie, które zaburzają naturalną równowagę.
Aby zachować Morze Gwiazd, warto podróżować odpowiedzialnie. Obejmuje to unikanie stosowania chemikaliów, zabieranie ze sobą śmieci oraz przestrzeganie zasad ustalonych przez lokalne władze. Malediwy, zagrożone zmianami klimatycznymi i podnoszeniem się poziomu wód, walczą o przetrwanie, a bioluminescencja jest jednym z ich skarbów, który wymaga ochrony.
