Ann Applebaum, znana publicystka i historyczka, wywołała kontrowersje swoim artykułem, w którym porównała retorykę Donalda Trumpa do tej stosowanej przez dyktatorów z lat 30. i 40. XX wieku. W swoim tekście opublikowanym na łamach „The Atlantic” Applebaum stwierdziła, iż język używany przez Trumpa przypomina słowa, jakimi posługiwali się Adolf Hitler, Józef Stalin i inni przywódcy totalitarni.
Applebaum przypomniała, iż w czasach nazizmu i komunizmu przywódcy często dehumanizowali swoich przeciwników, nazywając ich „pasożytami”, „szkodnikami” czy „chorobą”. Hitler mówił o oczyszczaniu Niemiec z „pasożytów”, a Stalin wzywał do walki z „wrogami ludu”.
Applebaum sugeruje, iż podobne określenia pojawiają się w wypowiedziach Donalda Trumpa, który nazywa swoich przeciwników „radykalnymi lewakami” czy „zwierzętami” i mówi o nich jako o zagrożeniu, które należy wyeliminować. Jej zdaniem, Trump sięga po te same mechanizmy retoryczne, co dawni dyktatorzy, aby wzbudzić strach i mobilizować swoich zwolenników.
Można jednak uznać, iż porównania Trumpa do Hitlera czy Stalina są przesadzone i służą jedynie polaryzacji opinii publicznej. Zestawienia są nieadekwatne, ponieważ Trump, mimo kontrowersyjnej retoryki, działa w zupełnie innych warunkach politycznych niż totalitarni przywódcy.
Trump i dyktatorzy. Czy to naprawdę to samo?
Zdaniem Applebaum, użycie dehumanizującego języka nigdy nie jest przypadkowe. W artykule wskazuje, iż Trump nazywa imigrantów „zagrożeniem” dla „krwi Ameryki” i mówi o konieczności ich „deportacji”. Wskazuje również na powtarzanie fraz o „masowych deportacjach” i użyciu wojska przeciwko wewnętrznym przeciwnikom politycznym.
Autorka sugeruje, iż podobne wypowiedzi pojawiały się w wypowiedziach Mussoliniego, Hitlera, Stalina i innych przywódców, którzy używali takich słów, aby przygotować społeczeństwo na radykalne działania, w tym represje i przemoc wobec wybranych grup.
Warto jednak pamiętać, iż choć Trump używa ostrego i prowokacyjnego języka, nie jest to równoznaczne z prowadzeniem polityki czystek etnicznych czy masowych represji, jakie znamy z historii. Oskarżenia o „faszyzację” jego przekazu uważać należy za próbę wywołania niepotrzebnej paniki i demonizowania oponentów.
Czytaj więcej: Radosław Sikorski wkręcony przez rosyjskich komików
Kim jest Ann Applebaum?
Ann Applebaum to amerykańsko-polska dziennikarka, historyczka i autorka, która od lat zajmuje się tematyką totalitaryzmu, szczególnie reżimów komunistycznych i faszystowskich. Jest uznawana za jedną z czołowych specjalistek w dziedzinie historii XX wieku, a jej prace poświęcone historii Europy Środkowo-Wschodniej zdobyły wiele międzynarodowych nagród. Applebaum łączy wiedzę historyczną z umiejętnościami publicystycznymi, co pozwala jej na precyzyjną analizę współczesnych zjawisk politycznych.
Jej mężem jest Radosław Sikorski, minister ds. zagranicznych.
Laureatka Nagrody Pulitzera i Autor Książek o Totalitaryzmie
Applebaum zdobyła szerokie uznanie dzięki swoim książkom, które skupiają się na tematach związanych z reżimami autorytarnymi i ich wpływem na społeczeństwo. Jej najbardziej znana książka, Gułag: A History, wydana w 2003 roku, zdobyła Nagrodę Pulitzera. Praca ta szczegółowo opisuje system obozów pracy przymusowej w Związku Radzieckim, przedstawiając zarówno warunki, w jakich żyli więźniowie, jak i mechanizmy funkcjonowania całego systemu represji.
Kolejna ważna publikacja, Iron Curtain: The Crushing of Eastern Europe 1944-1956, analizuje sposób, w jaki Związek Radziecki narzucił kontrolę nad krajami Europy Wschodniej po II wojnie światowej. Applebaum przedstawia w niej szczegółową historię instalowania reżimów komunistycznych i likwidowania oporu społecznego. Książka zdobyła prestiżowe nagrody historyczne i umocniła jej pozycję jako ekspertki w tej dziedzinie.
W 2020 roku opublikowała The Twilight of Democracy: The Seductive Lure of Authoritarianism, w której analizuje rosnącą falę autorytaryzmu na świecie, w tym również w krajach zachodnich. Opisuje w niej, jak zmienia się polityczna rzeczywistość i dlaczego coraz więcej osób skłania się ku autorytarnym liderom. Książka wywołała szeroką debatę i podkreśliła zagrożenia związane z osłabianiem demokracji.
mn
Dołącz do naszej społeczności!
Śledź nas na naszych mediach społecznościowych i bądź na bieżąco!
