Taryfa czy oferta wolnorynkowa? Podstawowe różnice
W polskim sektorze energii elektrycznej konsumenci mają prawo wyboru pomiędzy taryfą regulowaną a ofertą wolnorynkową. Taryfa to oferta, której cena i warunki są zatwierdzane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) – najczęściej obowiązuje przez 12 miesięcy i korzysta z niej ponad 63% gospodarstw domowych. Oferty wolnorynkowe natomiast ustalane są przez sprzedawców prądu i nie wymagają akceptacji Prezesa URE.
Opłaty za dystrybucję i sprzedaż energii – co warto wiedzieć?
Na rachunku za prąd widnieją dwie główne opłaty: za dystrybucję (dostarczenie energii do domu) oraz za sprzedaż (zużycie energii). Od 23 lutego 2024 r. gospodarstwa domowe zawierają wyłącznie umowy kompleksowe, obejmujące obie usługi. Przed tą datą możliwe było podpisanie dwóch osobnych umów – warto więc sprawdzić, ile umów posiadamy.
Możliwości wyboru sprzedawcy energii
Od lipca 2007 r. każdy konsument może zmienić sprzedawcę prądu i wybrać ofertę najlepiej dopasowaną do swoich potrzeb. Warto porównać propozycje różnych firm działających na terenie naszego Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD). Oferty dostępne są zarówno w formie taryf regulowanych, jak i wolnorynkowych.
Główne grupy taryfowe dla gospodarstw domowych
- G11 – jednostrefowa, stała cena przez całą dobę
- G12 – dwustrefowa, wyższa cena w godzinach szczytu, niższa poza szczytem
- G13 – trójstrefowa, trzy okresy doby z różnymi stawkami
Nazwy grup taryfowych są takie same zarówno w ofertach regulowanych, jak i wolnorynkowych – warto więc zweryfikować rodzaj podpisanej umowy.
Najwięksi sprzedawcy i dystrybutorzy energii
Oferty regulowane zapewniają tzw. sprzedawcy z urzędu, m.in. PGE Obrót, Tauron Sprzedaż, Enea i Energa Obrót. Również mniejsze firmy zintegrowane pionowo muszą posiadać taryfę zatwierdzoną przez Prezesa URE. Dystrybutora energii nie możemy zmienić – jest nim firma posiadająca infrastrukturę na danym terenie.
Mrożenie cen energii – co to oznacza dla konsumentów?
Do 31 grudnia 2025 r. ceny sprzedaży energii elektrycznej dla gospodarstw domowych są zamrożone – niezależnie od wybranej oferty, obowiązuje maksymalna stawka 500 zł/MWh netto. Wyjątkiem są oferty z ceną dynamiczną, zależną od notowań na giełdzie. Po zakończeniu okresu mrożenia rozliczenia będą prowadzone według wybranych ofert.
Wiedza konsumentów o rynku energii – wyniki badania URE
Z badania przeprowadzonego przez Urząd Regulacji Energetyki wynika, iż 27% respondentów nie wie, jakie rodzaje ofert są dostępne na rynku. 35% ankietowanych określa taryfę ogólnie jako „cenę” lub „opłatę”, a tylko 47% poprawnie wskazuje przedsiębiorstwo energetyczne jako podmiot wyliczający taryfę. 52% wie, iż to Prezes URE zatwierdza taryfy, ale aż 22% nie zna poprawnej odpowiedzi.
Choć mechanizmy i pojęcia związane z rynkiem energetycznym mogą wydawać się dość skomplikowane, warto je poznać, aby odpowiednio wybrać ofertę i kontrolować swoje rachunki.
Gdzie znaleźć aktualne oferty i dodatkowe informacje?
Aktualne oferty na sprzedaż energii elektrycznej dla gospodarstw domowych można znaleźć w porównywarce URE: tutaj. Więcej informacji na temat praw konsumenta i zasad rynku znajdziesz w:
- Rachunki pod kontrolą konsumenta – najnowsze badanie opinii
- Ogólnopolska Kampania Informacyjna URE
- Zbiór Praw Konsumenta Energii Elektrycznej
- Informacje o produkcji, przesyle, dystrybucji i sprzedaży energii
Źródło: Urząd Regulacji Energetyki
