Konferencję „Drink. Recycle. Repeat. Circular Power of Aluminium Packaging” otworzyła Sarah Cuvellier – Wiceprzewodnicząca Metal Packaging Europe, która podkreśliła znaczenie współpracy wszystkich interesariuszy łańcucha dostaw związanych z produkcją i recyklingiem opakowań z aluminium w kontekście nowego unijnego rozporządzenia PPWR.
– Od przyjęcia rozporządzenia PPWR minęło już kilka miesięcy, ale branża wciąż intensywnie analizuje nadchodzące zmiany – mówiła Cuvellier. Dodawała, iż przedmiotem dyskusji jest opracowanie licznych aktów wykonawczych, których opracowanie i ogłoszenie przesądzi o ostatecznym kształcie zmian na rynku opakowań regulowanym przez PPWR.
Ulubiony surowiec Anity Sowińskiej
W czasie spotkania okazało się, iż wiceminister klimatu i środowiska Anita Sowińska ma swój… ulubiony surowiec. Jest nim właśnie aluminium. Dlaczego? Przede wszystkim można je przetwarzać niemalże w nieskończoność. – Aluminium doceniają też przedsiębiorcy: w budownictwie, transporcie, produkcji sprzętu elektrycznego i elektronicznego, przemyśle meblarskim i oczywiście w produkcji opakowań. Ta popularność aluminium, a choćby konkurencja o zasoby, niewątpliwie świadczy to o tym, iż surowiec ten ma wiele zalet – mówiła Sowińska. Wśród nich podawała lekkość, odporność na korozję, plastyczność, dobre przewodnictwo cieplne i elektryczne oraz stosunkowo niską cenę.
Przedstawicielka resortu odniosła się też do kwestii projektowania opakowań i poprawy efektywności recyklingu aluminium. Jej zdaniem, możliwości jest wiele, a najważniejszym narzędziem prawnym wspierającym ekoprojektowanie jest rozporządzenie opakowaniowe PPWR. – Jego celem jest, aby od 2030 r. wszystkie opakowania wprowadzane do obrotu były zdatne do recyklingu. Wydajność recyklingu będzie wyrażana w klasach A, B lub C i będzie oceniana na podstawie kryteriów projektowania – dodawała wiceszefowa MKiŚ. Będą to np. łatwość demontażu, łatwość opróżniania opakowania, obecność dodatków które mogą zakłócić recykling, sposób usunięcia etykiety, skład materiałowy czy zastosowane zamknięcia opakowania.
Anita Sowińska dodawała, iż po 2030 roku opakowanie będzie uznane za zdatne do recyklingu, jeżeli klasa wydajności recyklingu wyniesie co najmniej 70%, a opakowania, które nie spełniają tego kryterium będą wycofywane i zastępowane innymi rozwiązaniami. Natomiast od 2035 r. do oceny możliwości recyklingu opakowania zostanie dodany nowy czynnik – ocena możliwości recyklingu na dużą skalę. W związku z tym będzie przeprowadzana ocena opierająca się na ilości materiału faktycznie poddawanego recyklingowi z każdej kategorii opakowań.
Puszka liderką GOZ
Kolejnym punktem wydarzenia była sesja dyskusyjna z udziałem interesariuszy łańcucha dostaw związanych z produkcją i recyklingiem opakowań z aluminium. Podczas dyskusji uczestnicy zgodnie stwierdzili, iż rozporządzenie PPWR jest ogólnie dobrym rozwiązaniem, choć nie da się uregulować wszystkich aspektów jednoznacznie z powodu specyfiki poszczególnych rynków. W swoich wypowiedziach podzielili się inicjatywami już wdrożonymi w ramach przygotowań do nowych regulacji.
Małgorzata Podrecka – przypomniała, iż aluminiowe puszki po napojach to niekwestionowany lider gospodarki obiegu zamkniętego, a ich poziom recyklingu w UE, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Norwegii i Islandii wyniósł 75% w 2022 roku, podczas gdy w Polsce osiągnął poziom aż 80% zagospodarowania. – Tak znakomity recykling puszek napojowych względem innych opakowań, wymaga refleksji ze strony ustawodawcy nad rolą opakowań z materiałów permanentnych do których należy oczywiście aluminium – doprecyzowała Małgorzata Podrecka reprezentująca Grupę CANPACK. Podkreśliła, iż w szczególności chodzi tu o wyłączenie opakowań aluminiowych z wymagań PPWR dotyczących ponownego napełniania, bo puszki z założenia nie nadają się do tego, a ich recykling w całości spełnia założenia gospodarki obiegu zamkniętego.
– Jednym z wymagań PPWR dla wszystkich Państw Członkowskich jest osiągnięcie począwszy od 2029 r zbierania 90% puszek po napojach oraz butelek PET o pojemności do 3 litrów. jeżeli to nie zostanie spełnione, kraj musi wdrożyć system kaucyjny na te opakowania. Tyle mówią na ten temat nowe przepisy – dodawał dodał Robert-Jan ter Morsche, Govermental Affairs Director Europe w Ardagh Group. Jego zdaniem jednorazowe opakowania szklane powinny pozostać poza systemem kaucji, ale cele zbiórki dla szkła opakowaniowego muszą zostać ustalone na poziomie 90% – tak samo jak dla opakowań kaucyjnych, czyli metalowych puszek i butelek plastikowych na napoje.
Recykling na dużą skalę
Andy Doran, w imieniu European Aluminium podkreślił rolę hut aluminium wytwarzających jednocześnie blachę do produkcji nowych puszek. – Europejscy producenci zwojów blachy aluminiowej są również recyklerami aluminiowych puszek po napojach – zauważył Andy Doran. Dodawał, iż PPWR wprowadza koncepcję „recyklingu na dużą skalę” i „klas recyklingu”, ale pełne zrozumienie znaczenia tych słów, wymaga w przypadku szczególnie „klas recyklingu” przyjęcia przepisów wykonawczych, których założeń jeszcze nie znamy.
Bartłomiej Morzycki – Dyrektor Generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie, zwrócił z kolei uwagę na wysoką pozycję puszki napojowej w tzw. „packaging mix” branży producentów piwa. – Już w tym momencie 40% opakowań piwa na polskim rynku to opakowania zwrotne. Puszki aluminiowe zyskują na popularności i widać systematyczny wzrost ich udziału w miksie opakowaniowym. Dla producentów piwa zrzeszonych w Związku aktualnie ten odsetek przekracza już 50% – mówił Morzycki. Jego zdaniem oznacza to “domykanie” obiegu, zarówno w przypadku opakowań wielokrotnego użytku, jak i puszki.
– To w czym piwo jest sprzedawane zależy od konsumentów. Puszka jest dobrze postrzegana na polskim rynku, jako opakowanie wygodne. System kaucyjny może jej tylko pomóc – podsumowywał Bartłomiej Morzycki. Podkreślał też rolę intensywnych działań edukacyjnych, które prowadzi m.in. Fundacja RECAL.
Przypomnijmy, iż system kaucyjny wejdzie w Polsce w życie 1 października.
Złote puszki przyznane
– Faktyczne wdrożenie PPWR to przedsięwzięcie, którego efekty widoczne będą przez najbliższe lata – mówiła na zakończenie spotkania Wiceprzewodnicząca Metal Packaging Europe Sarah Cuvellier. Jej zdaniem na PPWR nakłada się potrzeba prowadzenia kampanii edukacyjnych, ponieważ zwrot pustych puszek będzie odbywał się w formie niezgniecionej.
Takie inicjatywy doceniły Fundacja RECAL i autorzy programu Every Can Counts, którzy przyznawali w czasie konferencji nagrodę “Złotej Puszki”. W gronie laureatów znaleźli się Kompania Piwowarska, Grupa Żywiec, Carlsberg Polska oraz Grupa Żabka. – Dzisiejsze wyróżnienia to wyraz uznania dla partnerów, którzy aktywnie wspierają naszą misję i pomagają wcielać w życie idee stojące za naszą inicjatywą – powiedział Bartłomiej Wojdyło, Członek Zarządu Fundacji RECAL oraz Przewodniczący Every Can Counts.