Estonia – jedyne „bezpieczne” powietrze w UE
Według najnowszego raportu firmy IQAir, zajmującej się technologiami poprawy jakości powietrza, Estonia jest jedynym krajem Unii Europejskiej, gdzie poziom pyłu PM2.5 nie przekracza norm WHO. Organizacja ta uznaje, iż bezpieczny poziom wynosi poniżej 5 mikrogramów na metr sześcienny – spełnia go tylko 12 państw na świecie, w tym m.in. Islandia, Australia i Nowa Zelandia.
Tallinn, stolica Estonii, znajduje się wśród dziesięciu najmniej zanieczyszczonych stolic świata. Wysoka jakość powietrza w tym kraju to efekt m.in.:
- redukcji emisji przemysłowych dzięki przejściu na odnawialne źródła energii,
- surowych norm środowiskowych,
- rozbudowanej sieci monitoringu jakości powietrza,
- niskiej gęstości zaludnienia,
- dużego zalesienia kraju.
Najbardziej zanieczyszczone stolice Europy
Na drugim biegunie zestawienia znalazły się takie miasta jak Bukareszt, Warszawa i Praga – ich poziomy zanieczyszczenia są jednymi z najwyższych w UE. Smog w Polsce stanowi istotny problem.
Mimo to nie dorównują takim metropoliom jak Nowe Delhi, Hanoi czy Bagdad, które znalazły się w czołówce najbardziej zanieczyszczonych miast świata.
Najgorsza sytuacja w UE panuje w Rumunii, gdzie przemysł oraz ruch samochodowy generują wysokie stężenia pyłów PM2.5, szczególnie w Bukareszcie.
Kraje UE poprawiają jakość powietrza
Choć większość państw unijnych wciąż nie spełnia standardów WHO, widać postępy w redukcji zanieczyszczeń.
- Rumunia osiągnęła najniższy poziom PM2.5 w historii raportu, choć wciąż jest w czołówce najbardziej zanieczyszczonych państw UE.
- Grecja odnotowała znaczną poprawę jakości powietrza w 2024 roku, co wynika m.in. z inwestycji w odnawialne źródła energii i mniejszej liczby pożarów lasów.
- Węgry mają nieco gorsze wyniki niż rok wcześniej, ale wciąż lepsze niż kilka lat temu.
Eksperci podkreślają, iż poprawa jakości powietrza w Europie to zasługa zaostrzonych regulacji emisji przemysłowych oraz transformacji energetycznej.
Przemysł i ekologia – konflikt interesów?
Raport IQAir został opublikowany w czasie, gdy w UE toczy się debata na temat przepisów środowiskowych i ich wpływu na gospodarkę. Przemysłowy lobbing naciska na złagodzenie regulacji, twierdząc, iż mogą one osłabić europejską konkurencyjność.
Grupa BusinessEurope domaga się złagodzenia unijnej dyrektywy o emisjach przemysłowych (IED), a Francja wnioskuje o zmniejszenie obowiązków raportowania dla firm. Choć na razie przepisy pozostają bez zmian, Komisja Europejska podejmuje już pierwsze kroki w stronę złagodzenia przepisów: Unia Europejska planuje złagodzenie zielonych regulacji – przeciek ujawnia szczegóły
Europa zmierza w dobrym kierunku
Pomimo wciąż wysokiego poziomu zanieczyszczeń w wielu krajach, Europa stopniowo poprawia jakość powietrza. Dalsza walka o czystsze powietrze będzie wymagać równowagi między ekologicznymi ambicjami a interesami przemysłu. Estonia pokazuje, iż można osiągnąć sukces, łącząc rozwój gospodarczy z troską o środowisko.