2 dni temu
Według najnowszego raportu Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA), globalne zapotrzebowanie na energię elektryczną wzrosło w 2024 roku aż o 4,3%. To więcej, niż w jakimkolwiek roku ostatniej dekady. Motorem napędowym są nie tylko rozwijające się gospodarki, ale i rewolucja cyfrowa: gwałtowny rozwój centrów danych, sztucznej inteligencji oraz postępująca elektryfikacja transportu.
Wzrost zużycia energii nie oznacza jednak automatycznie wzrostu stabilności systemów. Wręcz przeciwnie – infrastruktura przesyłowa, źródła odnawialne i systemy zarządzania obciążeniem stają się coraz bardziej przeciążone i wrażliwe.
Centra danych pochłaniają energię jak przemysł
Jak wynika z raportu IEA „Global Energy Review 2025”, same tylko centra danych i sieci związane z AI mają do 2030 roku zużywać nawet cztery razy więcej energii, niż obecnie. To oznacza, iż zapotrzebowanie nie będzie już rosło liniowo, ale skokowo – zwłaszcza w krajach rozwiniętych.
Podczas gdy odnawialne źródła energii zwiększają swój udział w miksie energetycznym, ich zmienność stanowi wyzwanie dla operatorów systemów elektroenergetycznych. Stąd coraz większa potrzeba inwestycji nie tylko w nowe moce wytwórcze, ale i w magazyny energii, które pozwolą „przechować” prąd wtedy, gdy świeci słońce lub wieje wiatr, i oddać go do sieci, gdy zapotrzebowanie gwałtownie rośnie.
Magazyny energii – już nie przyszłość, a konieczność
W Polsce projekty magazynów energii rozwijają się coraz dynamiczniej. Jednym z przykładów jest inwestycja o mocy 133 MW i pojemności 532 MWh realizowana w gminie Chrzanów przez Columbus Energy SA i DRI z ukraińskiej Grupy DTEK. Infrastruktura tego typu nie tylko stabilizuje sieć lokalnie, ale również umożliwia udział w rynku mocy i usług systemowych. Jak pokazuje przykład tej inwestycji – dziś magazyny to realny element systemu elektroenergetycznego, a nie eksperyment.
Energetyka przyszłości będzie inteligentna
W tym kontekście równie ważna, co sama infrastruktura, staje się zdolność do analizy i zarządzania danymi. Tylko dzięki zrozumieniu, gdzie, kiedy i jak zużywana jest energia – możliwe jest skuteczne planowanie, zarządzanie i reagowanie w czasie rzeczywistym.
Dlatego coraz większe znaczenie zyskują systemy klasy smart grid oraz narzędzia analityczne, które łączą dane z sieci, budynków i magazynów energii. Przykładem takiego podejścia jest platforma Columbus Intelligence od Columbus Energy SA – wspierająca zarządzanie energią w czasie rzeczywistym, wykrywanie nieefektywności i predykcyjne sterowanie magazynami energii.
– System Columbus Intelligence nie tylko automatycznie synchronizuje pracę magazynu z taryfami wielostrefowymi, czy dynamicznymi cenami energii, ale także analizuje w czasie rzeczywistym zużycie, produkcję z fotowoltaiki oraz prognozy pogodowe, by optymalizować każdy cykl ładowania i rozładowania. Dzięki temu energia jest magazynowana i wykorzystywana w najbardziej opłacalnych momentach, a użytkownik nie musi samodzielnie śledzić zmian na rynku czy zarządzać urządzeniami – wszystko dzieje się automatycznie, bezobsługowo, w tle – tłumaczy Paweł Smarzyński, Dyrektor ds. Technologii, Columbus Energy SA. –Co istotne, taka synchronizacja wszystkich domowych urządzeń – od fotowoltaiki, pompy ciepła, przez ładowarkę do samochodu elektrycznego, po magazyn energii – przekłada się nie tylko na niższe rachunki, ale także na znacznie szybszy zwrot z inwestycji. Szacujemy, iż dzięki Columbus Intelligence czas ten może być krótszy choćby o 40% względem tradycyjnych rozwiązań. W praktyce oznacza to, iż inwestycja w domowy magazyn energii staje się najbardziej opłacalna wtedy, gdy jest wspierana przez inteligentny system zarządzania – dodaje.
To nie tylko technologiczna ciekawostka, ale realna odpowiedź na pytanie: jak zrównoważyć rosnące zużycie z potrzebą niezawodnych dostaw?
Potrzebujemy konkretnych rozwiązań już teraz
Zarówno w Polsce, jak i na świecie, inwestycje w magazyny energii oraz inteligentne systemy zarządzania powinny być traktowane na równi z budową nowych elektrowni. Dziś to one mogą decydować o bezpieczeństwie energetycznym, elastyczności sieci i efektywności wykorzystania każdej kilowatogodziny.
– Energetyka powinna być synergią technologii opartych na danych w postaci inteligentnych algorytmów wraz z systemami magazynowania energii. Takie połączenie umożliwi zrównoważony rozwój i modernizację obecnej infrastruktury przesyłowej poprzez zwiększenie elastyczności sieci. Przy okazji systemy takie, jak nasz autorski Columbus Intelligence, wspierają efektywne wykorzystanie każdej wyprodukowanej kilowatogodziny z przydomowych instalacji fotowoltaicznych. Doświadczenia Columbus i realne wyniki obserwowane u naszych Klientów pokazują, iż wdrożenie takiego rozwiązania zwiększa oszczędności za energię średnio o dodatkowe 30%, w porównaniu do użytkowania magazynu bez wsparcia inteligentnych algorytmów – mówi Dawid Zieliński, Prezes Columbus Energy SA.
W erze cyfrowej, w której energia jest nie tylko paliwem, ale i walutą funkcjonowania gospodarki – zarządzanie nią mądrze będzie mieć znaczenie nie mniejsze, niż jej wytwarzanie.
Źródło: IEA, Guardian, Columbus Energy
Fot.: Canva
