Jaka przyszłość czeka system gospodarowania odpadami? Miasto Jaworzno pracuje nad przedstawieniem koncepcji budowy Instalacji Termicznego Przetwarzania Odpadów oraz innych nowoczesnych instalacji służących zagospodarowaniu odpadów komunalnych. Dokument zostanie podany pod głosowanie Radnych podczas sesji Rady Miejskiej.
Temat gospodarowania odpadami komunalnymi budzi wiele emocji. W obliczu rosnącej ilości odpadów oraz ograniczonych możliwości ich składowania i recyklingu, konieczne staje się poszukiwanie nowoczesnych i odpowiedzialnych rozwiązań. Jednym z nich może być budowa Instalacji Termicznego Przetwarzania Odpadów (ITPO), która pozwoliłaby znacząco ograniczyć ilość odpadów trafiających na składowiska, a jednocześnie odzyskać energię w postaci ciepła i energii elektrycznej. Tego typu instalacje, funkcjonujące z powodzeniem w wielu krajach Europy (również Polski), spełniają rygorystyczne normy środowiskowe i mogą stanowić istotny element zrównoważonego systemu gospodarki odpadami.
Do Ekospalarni długa droga…
Jak wspomina Radny Dawid Domagalski, temat Instalacji już kilkakrotnie pojawiał się w przestrzeni medialnej. – Jakiś czas temu dowiedziałem się, „że już 20 lat temu się o tym mówiło i do tej pory nic”. Nie 20, ale jakieś 23 lata temu i z tego co pamiętam, tamto podejście praktycznie skończyło się tak gwałtownie jak się zaczęło. Powodów było wiele: przede wszystkim gorsze technologie i wielu osobom takie miejsce kojarzyło się jednoznacznie „źle”, niski poziom świadomości ekologicznej, przepychanki polityczne i co najważniejsze, praktycznie brak restrykcji za „niesegregowanie”, „przydomowa spalarnia w kopciuchu” i w konsekwencji niewielki koszty gospodarki odpadami kosztem naszego zdrowia i środowiska… Ówczesna awantura skutecznie wybiła z głowy kolejnym pokoleniom samorządowców ten pomysł z głowy. Jeszcze dwa lata temu, gdy ktoś puścił „fake newsa” o „spalarni” część mieszkańców mocno się wzburzyła – na szczęście okazało się, iż temat miał zupełnie inne podłoże biorąc pod uwagę fakt, iż m.in. zbliżały się wybory samorządowe… – mówi Radny. Teraz, w obliczu konieczności poszukiwania rozwiązań dotyczących gospodarowania odpadami, temat powraca.
Warto zaznaczyć, iż sam projekt uchwały nie przesądza o realizacji inwestycji. Będzie on jedynie stanowić początek analiz i opracowywania koncepcji, które pozwolą na ocenę różnych wariantów rozwoju systemu gospodarowania odpadami – z uwzględnieniem aspektów środowiskowych, ekonomicznych, przestrzennych i społecznych. Na tym etapie najważniejsze znaczenie będzie miało rzetelne zebranie danych, analiza doświadczeń innych samorządów oraz ocena długofalowych skutków poszczególnych rozwiązań. Istotnym elementem procesu będą także konsultacje społeczne, umożliwiające Mieszkańcom zapoznanie się z założeniami oraz wyrażenie swoich opinii i obaw. Dopiero na podstawie kompleksowych analiz i dialogu z interesariuszami możliwe będzie podjęcie świadomej i odpowiedzialnej decyzji co do dalszych kierunków działań.
Jak robią to inni?
W listopadzie br. Prezydent Miasta Jaworzna – Paweł Silbert – wraz z Radnymi i współpracownikami odwiedził ITPO funkcjonującą w Krakowie. Delegacja z naszego miasta miała okazję zapoznać się z funkcjonowaniem nowoczesnej instalacji do termicznego przekształcania odpadów oraz zobaczyć, w jaki sposób spełnia ona obowiązujące normy środowiskowe.
– Cieszę się, iż mieliśmy okazję na własne oczy zobaczyć, jak działa taka instalacja. Pracownicy zakładu w Krakowie przedstawili nam bardzo dokładnie proces technologiczny, systemy zabezpieczeń oraz rozwiązania minimalizujące wpływ instalacji na otoczenie. Budowa tego typu instalacji budzi wśród społeczeństwa różne emocje, dlatego tak ważne, by korzystać z doświadczeń innych i w przyszłości rozwiewać wszelkie wątpliwości – mówi radny Mirosław Pieczara, także uczestnik wyjazdu studyjnego do Krakowa.
– Mając w pamięci, to co widziałem w Krakowie – śmiem mówić wprost, iż jeżeli nie podejmiemy tego wyzwania – przegramy wszyscy i każde kolejne pokolenie prezydentów, radnych i urzędników będzie tylko bezwolnym „notariuszem” kolejnych podwyżek – bez względu na to co obiecają w kampaniach wyborczych. Matematyki nie będzie się dało oszukać. Dziś Prezydent Miasta Jaworzna zapowiada podjęcie pierwszych oficjalnych kroków w kwestii, która jak kilka innych zdaje się łączyć stanowcza większość radnych bez względu na opcje polityczne – takie przynajmniej zapewnienia padały po wspólnej wizycie w Krakowskim Holdingu Komunalnym – dodaje Radny Dawid Domagalski.
Jak poinformowali członkowie delegacji z naszego miasta, krakowska instalacja nie posiada składowiska odpadów – są one wsypywane do specjalnych silosów skąd trafiają bezpośrednio do kotła, a specjalny system filtrów zatrzymuje zanieczyszczenia, jakość powietrza wokół spalarni jest monitorowana non stop i publikowana na bieżąco. Oznacza to, iż mieszkańcy nie muszą się obawiać żadnych uciążliwości zapachowych, gryzoni, zaburzenia estetyki otoczenia oraz wpływu działania ekospalarni na jakość powietrza. Co również istotne, w efekcie spalania powstają m.in. energia elektryczna i cieplna, na czym również zyskują Mieszkańcy. Nie bez znaczenia jest również to, iż budowa instalacji zapewni dodatkowe miejsca pracy.
Wizyta w krakowskiej Ekospalarni pokazuje, iż nie należy mieć obaw przed powstaniem takiego zakładu na terenie Jaworzna, gdyż w długofalowym procesie Mieszkańcy naszego miasta mogą więcej zyskać. Ważne jednak, aby – jak było parę lat temu z jednym z zakładów w Jeleniu – nie znaleźli się tzw. „społecznicy” (nagłaśniani przez media) straszący lokalna społeczność nierzeczywistymi zagrożeniami. Natomiast cały proces konsultacyjno-informacyjny winien być tak przeprowadzony, aby rozwiewać potencjalne wątpliwości.
Na razie zobaczymy, czy Rada Miasta będzie – jak wynika z zapowiedzi – ponad podziałami zgodna w głosowaniu nad zapowiedziana przez Prezydenta Pawła Silberta uchwałą – i jak w przyszłości będą zachowywać się przedstawiciele jaworznickich osiedli.
