Rekordowe wypłaty w programie Czyste Powietrze
Od początku 2024 roku do połowy października 2025 roku beneficjenci programu Czyste Powietrze otrzymali ponad 10 miliardów złotych wsparcia. To więcej niż suma wypłat z poprzednich pięciu lat funkcjonowania programu.
Cel i zakres programu
Czyste Powietrze to jeden z największych programów społeczno-klimatycznych w Europie, realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wraz z wojewódzkimi funduszami (WFOŚiGW), pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Program ma na celu poprawę jakości powietrza w Polsce poprzez wspieranie termomodernizacji domów jednorodzinnych oraz wymianę nieefektywnych kotłów na paliwa stałe.
Statystyki i efekty programu
Od startu programu we wrześniu 2018 roku do beneficjentów trafiło niemal 18,5 mld zł. W latach 2024–2025 wypłaty przekroczyły 10,2 mld zł. Liczba złożonych wniosków o dofinansowanie przekroczyła milion, a właściciele domów zakończyli dotychczas 551 tys. inwestycji termomodernizacyjnych, w tym wymieniono 450 tys. tzw. kopciuchów.
Nowa formuła programu od marca 2025 roku
Od 31 marca 2025 roku obowiązują nowe zasady. Reforma opiera się na dwóch filarach: obowiązkowym potwierdzeniu standardu energetycznego domu oraz systemie lokalnych operatorów. Nowa konstrukcja programu ma na celu lepszą ochronę beneficjentów przed błędami i nieuczciwymi wykonawcami.
Czyste Powietrze to program, który ewoluuje i dostosowuje się do wyzwań. Wzmacniamy lokalnych partnerów, usprawniamy system i koncentrujemy się na realnych potrzebach mieszkańców. To nie tylko statystyki – to konkretne zmiany w polskich domach i codziennym życiu ludzi
– Robert Gajda, zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Rola lokalnych operatorów i nowe obowiązki
Operatorzy programu – gminy i WFOŚiGW – stali się pierwszym punktem kontaktu dla mieszkańców. Oferują wsparcie od analizy potrzeb po wizytację zakończonej inwestycji. W Polsce działa już ponad 1300 operatorów, a 90% gmin prowadzi punkty konsultacyjne. Operatorzy złożyli 17,6 tys. wniosków, co stanowi ponad 40% nowych zgłoszeń.
Obowiązkowe audyty i nowe wytyczne
Od marca 2025 roku każdy projekt dofinansowany z programu wymaga przeprowadzenia audytu energetycznego. Audyt umożliwia beneficjentom wybór najbardziej efektywnych działań. Po zakończeniu inwestycji wymagane jest osiągnięcie określonego standardu energetycznego, potwierdzonego świadectwem energetycznym. Wprowadzono także limity jednostkowych dotacji, a wsparcie nie obejmuje już kotłów gazowych ani instalacji fotowoltaicznych.
Finansowanie programu
Środki na realizację programu Czyste Powietrze pochodzą z kilku źródeł: 13 mld zł z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), 7,9 mld zł z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) oraz 10 mld zł z Funduszu Modernizacyjnego.
Źródło: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
