1 tydzień temu
Unia Europejska, w ramach Cyfrowej Dekady, promuje zrównoważoną, zorientowaną na człowieka wizję transformacji technologicznej. Dąży do osiągnięcia synergii między rozwojem technologicznym i podstawowymi wartościami Unii.
Głównym celem jest wykorzystanie potencjału technologii cyfrowych, aby wzmocnić pozycję obywateli i przedsiębiorstw, jednocześnie podkreślając wartości europejskie – wolność, ochronę i sprawiedliwość. Technologie te rewolucjonizują sposób, w jaki ludzie się uczą, pracują, bawią czy realizują ambicje, tworząc nowe przestrzenie do rozwoju poza tradycyjnymi ograniczeniami fizycznymi i społecznymi.
Jednak cyfrowa transformacja to nie tylko szanse, ale także wyzwania. Aby im sprostać, Cyfrowa Dekada dąży do budowy społeczeństwa, w którym każdy, niezależnie od miejsca zamieszkania czy wykształcenia, ma dostęp do technologii cyfrowych i korzyści z nimi związanych. W tym celu istotne jest zagwarantowanie, iż zarówno obywatele, jak i przedsiębiorstwa, będą wyposażeni w umiejętności niezbędne do poruszania się w świecie cyfrowym.
Ramy i cele Cyfrowej Dekady
Cyfrowa Dekada opiera się na kompleksowych ramach, w których program polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie” wyznacza konkretne cele i kierunki działań. Jednym z priorytetów jest zapewnienie szerokopasmowego dostępu do internetu, także na obszarach wiejskich, górskich i oddalonych.
Równie istotna jest edukacja w zakresie technologii dla wszystkich obywateli oraz rozwój specjalistów w dziedzinie IT. Wspierane są małe i średnie przedsiębiorstwa w adaptacji nowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, analiza danych i chmura obliczeniowa.
Kluczową rolę odgrywa również rozwój cyfrowych usług publicznych, które mają zwiększyć wygodę obywateli i przedsiębiorstw. Postępy w realizacji tych działań oraz potencjalne luki są monitorowane i oceniane przez Komisję Europejską w ramach rocznych raportów.
Program polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie” wyznacza ambitne cele, zarówno ogólne, jak i szczegółowe. Zostały one zdefiniowane na okres do 2030 r. Opiera się na kluczowych filarach, takich jak wzmacnianie umiejętności cyfrowych obywateli i specjalistów IT, budowa zrównoważonej, ekologicznej i bezpiecznej infrastruktury technologicznej, zachęcanie małych i średnich przedsiębiorstw do wdrażania innowacyjnych rozwiązań technologicznych oraz ułatwienie dostępu do usług administracyjnych w formie cyfrowej.
Cyfrowa Dekada kładzie również nacisk na inkluzywność, dążąc do zapewnienia, iż nikt nie zostanie pominięty w procesie transformacji. W ramach kluczowych działań promuje badania nad energooszczędnymi i zasobooszczędnymi technologiami, wspiera małe i średnie przedsiębiorstwa w dostępie do danych i technologii cyfrowych, rozwija innowacyjne rozwiązania w zakresie infrastruktury i cyberbezpieczeństwa oraz dba o sprawiedliwe warunki konkurencji w cyfrowym świecie.
Monitorowanie postępów
Jednym z fundamentów programu polityki jest mechanizm monitorowania i współpracy, który pozwala ocenić postępy w osiąganiu celów cyfrowej transformacji. Komisja Europejska co roku publikuje raport na temat stanu Cyfrowej Dekady, analizując najważniejsze wskaźniki efektywności (KPI). Te wskaźniki opierają się na wcześniejszym badaniu DESI (Digital Economy and Society Index), które mierzy poziom zaawansowania cyfrowego poszczególnych państw członkowskich.
Pierwszy raport, opublikowany w 2023 roku, określił trajektorie działań na szczeblu UE. Na jego podstawie każde państwo członkowskie przygotowało krajowy plan działania, uwzględniający unijne cele i wartości. Komisja, w swoim drugim raporcie w 2024 roku, przeanalizowała te plany, wskazując ewentualne luki oraz zalecając dalsze kroki w celu przyspieszenia transformacji.
Projekty wielokrajowe
Projekty wielokrajowe stanowią istotny element realizacji celów Cyfrowej Dekady. Ich celem jest wspieranie budowy zdolności cyfrowych na dużą skalę, poprzez łączenie zasobów państw członkowskich oraz funduszy unijnych, takich jak Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Obszary projektów obejmują m.in. rozwój nowoczesnej infrastruktury, wdrażanie sztucznej inteligencji oraz wspieranie badań nad nowymi technologiami. Projekty te umożliwiają współpracę transgraniczną, co zwiększa ich efektywność i zasięg. Aby ułatwić ich realizację, wprowadzono nową strukturę prawną – konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury cyfrowej (EDIC).
Komisja Europejska wspiera państwa członkowskie w identyfikowaniu i wdrażaniu takich projektów, które w znacznym stopniu przyczyniają się do realizacji wspólnych celów. W 2024 roku opublikowano drugie sprawozdanie z postępów w realizacji projektów wielokrajowych, które podkreśla ich kluczową rolę w cyfrowej transformacji Europy.
Transformacja przyszłości
Cyfrowa Dekada Europy to ambitny projekt, który wyznacza drogę do nowoczesnego, zrównoważonego społeczeństwa opartego na technologii. Dzięki współpracy państw członkowskich, inwestycjom w infrastrukturę i edukację oraz ciągłemu monitorowaniu postępów, UE zmierza ku przyszłości, w której technologie cyfrowe będą działać na rzecz wszystkich obywateli, niezależnie od ich pochodzenia czy miejsca zamieszkania.
