1 dzień temu
Duża ilość elektroodpadów to problem nie tylko od święta, ale i przez cały rok. W święta jednak jest to szczególny problem, bo jest to czas wzmożonych zakupów, a wszystkie lampki, pozytywki, świecące renifery czy elektroniczne gadżety to potencjalne elektroodpady. Co jeszcze może stanowić taki odpad? Jak segregować takie śmieci?
Elektroodpady a Unia Europejska
Elektroodpady to każdy sprzęt elektryczny lub elektroniczny, który nie nadaje się już do użytku. Są to, na przykład: ładowarka, słuchawki, lampki na choinkę, elektroniczne zabawki, kamery wideo, odkurzacze, pralki, drukarki, itd. W Polsce zbiera się 11,24 kg e-odpadów na mieszkańca, podczas gdy średnia w Unii Europejskiej to 11 kg elektrośmieci na osobę.
W kwietniu 2024 r. Parlament przyjął dyrektywę o prawie konsumentów do naprawy, która ma zachęcać do bardziej zrównoważonej konsumpcji i ograniczać ilość odpadów poprzez ułatwianie naprawy zepsutych urządzeń i wspieranie sektora napraw.
– Prawo konsumentów do naprawy produktów stanie się teraz rzeczywistością – powiedział René Repasi. – Łatwiej i taniej będzie coś naprawić, niż kupić nową, drogą rzecz. To znaczące osiągnięcie Parlamentu i owoc jego zaangażowania we wzmacnianie pozycji konsumentów w walce ze zmianą klimatu.
Dlaczego zostaną wprowadzone nowe przepisy? Według badania Eurobarometru z 2020 r., 77% konsumentów w UE wolałoby naprawić swoje urządzenia niż kupić nowe, ale ostatecznie muszą je wymienić lub wyrzucić ze względu na koszty lub brak możliwości naprawy. Kolejnym problemem jest przestarzałość produktów – niektóre są tak zaprojektowane, iż ulegają awarii po pewnym czasie lub po kilku użyciach. W niektórych przypadkach elementy urządzeń są tak zamocowane, iż nie można ich wyjąć i wymienić. Ponadto, naprawa urządzeń elektronicznych byłaby korzystna dla środowiska, ponieważ zmniejszyłaby zużycie zasobów i energii oraz emisje gazów cieplarnianych. Ważne jest również to, iż urządzenia elektroniczne są najszybciej rosnącym źródłem odpadów w UE, ale wciąż kilka z nich jest poddawanych recyklingowi.
Jak segregować elektroodpady?
Brak recyklingu elektroodpadów to ogromne marnotrawstwo, ponieważ śmieci tego typu mogą zawierać takie cenne surowce, jak miedź, aluminium czy choćby złoto, które po odpowiednim przetworzeniu można ponownie zastosować w produkcji. Jednocześnie elektroodpady mogą też zawierać substancje szkodliwe, takie jak rtęć czy ołów, które, wyrzucone w nieodpowiednich warunkach, przenikają do gleby i wody, wpływając negatywnie na środowisko naturalne.
Z tego powodu elektroodpadów nie wolno wyrzucać do zwykłych pojemników na śmieci, tylko trzeba je odpowiednio zutylizować. Można to zrobić na kilka sposobów:
– oddając elektroodpad w sklepie przy zakupie nowego tego samego rodzaju (sprzedawca ma obowiązek przyjęcia sprzętu 1:1),
– oddając elektroodpad przy dostawie nowego produktu (wcześniej należy to zgłosić sprzedawcy),
– oddając do PSZOKu, czyli Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (adres najbliższego takiego punktu można znaleźć na stronie gminy),
– wrzucając do pojemników przeznaczonych do zbiórki elektroodpadów,
– sprzęt małych rozmiarów (którego żaden wymiar nie przekracza 25 cm) można oddać w sklepie z elektroniką o powierzchni sprzedaży pow. 400 m2.
Czytaj też: Poczta Polska zbiera elektroodpady
Źródło: PAP, europarl.europa.eu
Fot.: Canva (badmanproduction/Getty Images, onurdongel/Getty Images Signature)
