Chęcińska synagoga odzyskała dawny blask

6 miesięcy temu

Zdjęcie: Chęcińska synagoga odzyskała dawny blask

Zakończyła się modernizacja XVII-wiecznej synagogi w Chęcinach. W odrestaurowywanym zabytkowym budynku powstało Centrum Pamięci Kultury Żydowskiej.

Jak podkreśla Robert Jaworski, burmistrz Chęcin, dzięki realizacji inwestycji i wykonaniu prac konserwatorskich udało się ocalić budynek przed całkowitym zniszczeniem, a dodatkowo synagoga stanie się kolejną atrakcją turystyczną miasta. Budynek będzie także przypominać o tym, iż historia Chęcin jest nierozerwalnie związana z narodem żydowskim.

– Budynek będzie pełnił funkcję centrum pamięci. Będzie ważnym miejscem wystawienniczym, edukacyjnym, które przyczyni się do poznawania historii miasta w tym czterowiekową związaną z kulturą narodu żydowskiego. Zależy nam także, aby synagoga była miejscem uczącym tolerancji wobec innych religii i kultur – wyjaśnia.

W uroczystości ponownego otwarcia synagogi uczestniczył między innymi rabin Yossel Goldstein, którego przodkowie mieszkali w Chęcinach i są pochowani na cmentarzu żydowskim, który położony jest na północno-wschodnim zboczu Góry Zamkowej. Jak zaznaczył rabin, ostatni raz odwiedził Chęciny 16 lat temu, a każda wizyta jest dla niego bardzo osobistym i emocjonalnym przeżyciem.

– Podczas rozmów z osobami z różnych stron świata słyszałem, iż bardzo chcieliby przyjechać do Chęcin i zobaczyć synagogę, kirkut i wszelkie inne ślady obecności Żydów w mieście. Bardzo się cieszę, iż budynek udało się ocalić przed zniszczeniem. Jestem przekonany, iż odnowiona synagoga stanie się kolejną atrakcja turystyczną. w tej chwili mieści się w niej centrum pamięci, ale mam nadzieję, iż w przyszłości będzie także miejscem modlitwy – wyjaśnia.

Centrum zostanie udostępnione zwiedzającym od 4 marca i będzie czynne w godzinach od 10.00 – 17.00 a od kwietnia do godz. 18.00. Koszt biletu normalnego wynosi 17 zł, ulgowy 14 zł a rodzinny 13 zł. Będzie także można skorzystać z zakupu jednego biletu obejmującego wejście do Centrum Kultury Żydowskiej, Zamku Królewskiego oraz zabytkowej kamienicy „Niemczówki”.

Całkowity koszt inwestycji wyniósł blisko 9,5 mln zł, z czego ponad 7 mln zł to dofinansowanie rządowe i unijne.

Synagoga jest doskonale zachowanym przykładem późnorenesansowej architektury realizowanej w Chęcinach. Została zbudowana po 1638 roku, dzięki przywilejowi nadanemu przez króla Władysława IV Wazę, który zezwolił Żydom na wybudowanie dwuizbowego domu modlitwy. Budynek wzniesiony został na placu kupionym od mieszczanina chęcińskiego Marcina Furgata. W przywileju określono dokładnie jego wymiary i ogólne rozplanowanie, odpowiadające w tej chwili zachowanej budowli. Synagoga została wybudowana przez działającą w Chęcinach żydowską strzechę budowlaną, wzmiankowaną w zachowanych aktach miejskich z pierwszej połowy XVII wieku.

Budynek był gruntownie remontowany i rozbudowany po pożarze, który miał miejsce w 1905 roku. Obiekt doznał także poważnych uszkodzeń w czasie II wojny światowej. W 1942 roku, hitlerowcy zgromadzili wokół synagogi ponad 4 tys. osób, które następnie wywieziono do obozu zagłady w Treblince. W ten sposób zakończyła się historia obecności Żydów w Chęcinach. W latach 1991 – 1992 prowadzone były prace remontowe, w ramach których uzupełniono tynki, pomalowano wnętrza, wyrównano posadzkę w sali głównej a także odnowiono drzwi wejściowe, a w oknach od strony zachodniej i od południa osadzono kraty.

W budynku synagogi miało siedzibę kino miejskie „Marmury” oraz Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury.