Austria: Upadek negocjacji koalicyjnych. NEOS wycofuje się z rozmów

Negocjacje koalicyjne w Austrii zakończyły się fiaskiem. Nowa Austria i Forum Liberalne (NEOS) oficjalnie ogłosiła swoje wyjście z rozmów.

Zakończyły się negocjacje, które miały na celu utworzenie pierwszej od 1945 roku trójstronnej koalicji rządowej w Austrii. W wyniku nieporozumień dotyczących kluczowych kwestii, takich jak reforma emerytalna i finanse publiczne, partia NEOS zdecydowała się wycofać z rozmów, które prowadziła wspólnie z Austriacką Ludową Partią (ÖVP) i Socjaldemokratyczną Partią Austrii (SPÖ).

Liderka NEOS, Beate Meinl-Reisinger, podczas konferencji prasowej ogłosiła decyzję o zakończeniu rozmów, podkreślając brak postępów oraz zasadnicze różnice w poglądach na temat kluczowych kwestii. Zaznaczyła, iż mimo wysiłków, negocjacje utknęły w martwym punkcie, a strony bardziej skupiały się na uzyskaniu politycznych ustępstw niż na rzeczywistych rozwiązaniach.

Meinl-Reisinger wskazała na trudną sytuację gospodarczą, zarówno w skali globalnej, jak i krajowej. Wspomniała o wojnie na Ukrainie, napięciach na Bliskim Wschodzie oraz wewnętrznych problemach politycznych w Stanach Zjednoczonych, które rzekomo miały wpływ na kontekst rozmów. Dodała, iż także sytuacja gospodarcza Austrii, w tym wysokie wskaźniki upadłości firm, inflacja oraz masowe zwolnienia, stanowiły istotne wyzwanie.

Największym punktem spornym, który doprowadził do zerwania negocjacji, były kwestie związane z reformą systemu emerytalnego. Beate Meinl-Reisinger podkreśliła konieczność zapewnienia równowagi międzypokoleniowej w reformach, wskazując na niewłaściwy stan obecnego systemu, który jej zdaniem nie zapewnia stabilności finansowej kraju w dłuższym okresie. Choć przyznała, iż zachowanie „społecznej równowagi” jest niezbędne, to nalegała na długoterminowe zmiany, które miałyby na celu zrównoważenie finansów publicznych.

Pomimo zakończenia negocjacji, Meinl-Reisinger doceniła poziom rozmów z liderami ÖVP i SPÖ, podkreślając, iż odbywały się one w atmosferze wzajemnego szacunku i poufności. Dodała również, iż NEOS starało się wnieść do negocjacji dynamizm oraz wizję, ale zauważyła, iż w trakcie rozmów brakowało odważniejszych planów na przyszłość, które mogłyby przełamać stagnację.

Możliwości dalszego rozwoju sytuacji politycznej w Austrii

Podczas ostatnich wyborów parlamentarnych, które odbyły się 29 września 2024 roku, zwyciężyła Wolnościowa Partia Austrii (FPÖ), uzyskując 28,8 proc. głosów. Na drugim miejscu uplasowała się Austriacka Partia Ludowa (ÖVP) z wynikiem 26,3 proc., a podium zamknęła Socjaldemokratyczna Partia Austrii (SPÖ) z 21,1 proc. Na czwartym miejscu znalazła się Nowa Austria i Forum Liberalne (NEOS) z 9,2 proc. Ostatnią partią, która przekroczyła próg wyborczy byli Zieloni z 8,3 proc.

Wyniki wyborów wskazują na znaczący sukces FPÖ, które po raz pierwszy w historii wyborów do Rady Narodowej zajęło pierwsze miejsce. Dla ÖVP i SPÖ były to najgorsze wyniki w historii tych partii.

Zakończenie negocjacji oznacza, iż Austria stoi przed kilkoma możliwymi scenariuszami politycznymi. Pierwszym z nich jest utworzenie rządu przez ÖVP i SPÖ, choć ta opcja jest obarczona dużą niepewnością, gdyż nowa koalicja dysponowałaby tylko minimalną większością. Miałaby bowiem 92 mandaty, czyli dokładnie tyle ile potrzeba do uzyskania większości.

Alternatywnie, partie te mogą spróbować zbudować szerszą koalicję z Zielonymi, co zapewniłoby im 109 mandatów, jednak stosunki między ÖVP a Zielonymi były napięte po wcześniejszym kryzysie w koalicji, co może utrudnić ten scenariusz.

Wszystkie partie wykluczyły możliwość współpracy z ekstremistyczną FPÖ.