50000 złotych kary za brak jednego dokumentu. Kontrole ruszyły w całej Polsce

Właściciele domów jednorodzinnych w całej Polsce muszą przygotować się na niezapowiedziane wizyty. Funkcjonariusze odpowiedzialni za kontrolę gospodarki ściekowej rozpoczęli masowe inspekcje przydomowych szamb i zbiorników bezodpływowych. Jak informuje „Głos Wielkopolski”, kontrole realizowane są już w wielu regionach kraju, a konsekwencje nieprawidłowości mogą być druzgocące dla domowego budżetu – kary sięgają bowiem astronomicznej kwoty 50 tysięcy złotych.

Fot. Shutterstock / Pixabay / Warszawa w Pigułce

Głównym celem kontroli jest weryfikacja, czy właściciele nieruchomości, którzy nie są podłączeni do sieci kanalizacyjnej, prawidłowo odprowadzają ścieki bytowe. Inspektorzy szczególną uwagę zwracają na szczelność zbiorników, częstotliwość ich opróżniania oraz posiadanie aktualnych umów z firmami odpowiedzialnymi za wywóz nieczystości. Podczas kontroli właściciel posesji musi okazać nie tylko umowę na wywóz ścieków, ale również rachunki potwierdzające regularne korzystanie z tych usług.

Co istotne, kontrole mogą odbywać się o każdej porze dnia i nocy, a próby utrudniania pracy inspektorów mogą zakończyć się wezwaniem policji. Funkcjonariusze w takim przypadku mają prawo nałożyć dodatkowy mandat w wysokości do 5 tysięcy złotych. Warto więc współpracować z kontrolerami i zapewnić im dostęp do wymaganych dokumentów oraz możliwość sprawdzenia stanu technicznego szamba.

Eksperci przypominają, iż zbiorniki bezodpływowe muszą spełniać rygorystyczne normy techniczne. Przede wszystkim muszą być całkowicie szczelne, aby zapobiec przenikaniu nieczystości do gleby i wód gruntowych. Regularny wywóz ścieków przez profesjonalne firmy posiadające odpowiednie zezwolenia jest nie tylko wymogiem prawnym, ale również koniecznością techniczną – przepełnione szambo może prowadzić do awarii i szkód środowiskowych.

Warto zaznaczyć, iż zgodnie z przepisami, częstotliwość opróżniania zbiornika powinna być dostosowana do jego pojemności oraz liczby osób korzystających z nieruchomości. zwykle szambo o pojemności 10 metrów sześciennych, używane przez czteroosobową rodzinę, powinno być opróżniane co 2-3 miesiące. Brak dokumentów potwierdzających regularne opróżnianie zbiornika może budzić podejrzenia inspektorów co do nielegalnego pozbywania się nieczystości.

Kontrole przydomowych szamb wpisują się w szerszy kontekst działań na rzecz ochrony środowiska i zasobów wodnych w Polsce. Problem zanieczyszczenia wód gruntowych przez nieszczelne szamba lub nielegalny zrzut ścieków do rowów melioracyjnych, czy choćby bezpośrednio do rzek i potoków, jest wciąż poważnym wyzwaniem, szczególnie na terenach wiejskich i podmiejskich. Substancje zawarte w nieoczyszczonych ściekach bytowych mogą prowadzić do skażenia wód, eutrofizacji zbiorników wodnych i stanowić zagrożenie dla zdrowia mieszkańców korzystających z przydomowych studni.

Samorządy coraz poważniej podchodzą do kwestii gospodarki ściekowej, traktując ją jako jeden z priorytetów polityki środowiskowej. Dotyczy to zarówno rozbudowy sieci kanalizacyjnej w miejscach, gdzie jest to ekonomicznie uzasadnione, jak i egzekwowania przepisów dotyczących indywidualnych rozwiązań, takich jak przydomowe oczyszczalnie ścieków czy szczelne zbiorniki bezodpływowe.

Oprócz kontroli szamb, w kontekście gospodarki wodnej pojawiają się również nowe propozycje dotyczące opłat za wodę i ścieki. W sierpniu ubiegłego roku wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski informował o pracach nad nowelizacją ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków. Głównym celem proponowanych zmian jest zapewnienie Polakom bezpłatnego dostępu do określonej ilości wody pitnej oraz wprowadzenie mechanizmów zachęcających do oszczędzania zasobów wodnych.

Zgodnie z przedstawionymi propozycjami, pierwszy tysiąc litrów wody miałby być darmowy lub kosztować symboliczną złotówkę. Kolejne dwa metry sześcienne miałyby niższą cenę niż obecnie, natomiast zużycie powyżej trzech metrów sześciennych na osobę wiązałoby się z wyższymi opłatami. Ministerstwo argumentuje, iż taki system byłby sprawiedliwy, ponieważ osoby gospodarnie korzystające z wody płaciłyby mniej, a koszty nadmiernego zużycia ponosiliby ci, którzy nie oszczędzają tego cennego zasobu.

Propozycje te spotkały się jednak z krytyką ze strony niektórych samorządów, w tym Zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów. W wydanym oświadczeniu organizacja podkreśliła, iż wprowadzenie zmian skutkujących zmniejszeniem przychodów dla branży wodociągowo-kanalizacyjnej może mieć „katastrofalne skutki”. Samorządowcy obawiają się, iż bez odpowiedniego dofinansowania z budżetu państwa, proponowane zmiany mogą negatywnie wpłynąć na możliwości inwestycyjne przedsiębiorstw wodociągowych, a w konsekwencji na jakość świadczonych usług.

Eksperci branżowi zwracają uwagę, iż zarówno kwestie gospodarki ściekowej, jak i dostępu do wody pitnej muszą być rozpatrywane całościowo, jako elementy zintegrowanej polityki wodnej. Kontrole szamb, choć mogą być uciążliwe dla właścicieli nieruchomości, stanowią niezbędny element ochrony zasobów wodnych, podobnie jak odpowiednia polityka cenowa ma zachęcać do racjonalnego korzystania z wody.

Dla właścicieli domów jednorodzinnych niepodłączonych do kanalizacji najważniejsze jest teraz upewnienie się, iż posiadają wszystkie wymagane dokumenty i iż ich systemy odprowadzania ścieków spełniają obowiązujące normy. Warto sprawdzić aktualność umowy na wywóz nieczystości, zebrać faktury potwierdzające regularne opróżnianie zbiornika oraz zweryfikować stan techniczny szamba pod kątem szczelności.

W przypadku starszych instalacji, które mogą nie spełniać współczesnych wymogów, warto rozważyć modernizację lub całkowitą wymianę zbiornika. Choć wiąże się to z kosztami, są one znacznie niższe niż potencjalne kary za nieprzestrzeganie przepisów. Alternatywą dla tradycyjnego szamba może być również przydomowa oczyszczalnia ścieków, która – choć droższa w instalacji – jest zwykle tańsza w eksploatacji i bardziej przyjazna dla środowiska.

Warto również śledzić na bieżąco informacje dotyczące możliwości uzyskania dofinansowania na budowę przyłączy kanalizacyjnych lub instalację przydomowych oczyszczalni ścieków. Wiele gmin oferuje programy wspierające właścicieli nieruchomości w dostosowaniu się do wymagań środowiskowych, co może znacząco obniżyć koszty inwestycji.

Kontrole szamb, choć mogą budzić niepokój wśród właścicieli nieruchomości, są niezbędnym elementem dbałości o środowisko naturalne i zasoby wodne. Prawidłowa gospodarka ściekowa to nie tylko wymóg prawny, ale również odpowiedzialność społeczna wobec przyszłych pokoleń, które będą korzystać z tych samych zasobów wodnych, które dziś są narażone na zanieczyszczenie.