Choć w czerwcu 2023 roku Cypr zaostrzył przepisy dotyczące stosowania obniżonej stawki VAT przy zakupie i budowie pierwszego domu, to… w praktyce kilka się zmieniło. Wszystko przez tzw. przepisy przejściowe, które pozwalają jeszcze przez trzy lata korzystać z poprzednich – bardziej „luźnych” – zasad.
Co to oznacza?
Że do końca października 2023 można było złożyć wniosek o pozwolenie na budowę i zablokować sobie… starą stawkę. W efekcie, do czerwca 2026 można budować rezydencje za setki tysięcy euro z preferencyjnym VAT na poziomie 5%.
Ile państwo straciło?
Zgodnie z danymi Ministerstwa Finansów:
- zatwierdzono 9 000 wniosków na budowę z 5% VAT dla domów o powierzchni do 200 m²,
- straty z tytułu obniżonego VAT sięgają 360 mln euro,
- wśród wniosków znalazło się 650 domów o wartości ponad 500 tys. euro,
- 300 transakcji dotyczyło nieruchomości o wartości powyżej 500 tys. euro, niezależnie od powierzchni – wszystkie objęto stawką 5%.
Przykład? Dom wart 800 tys. euro z VAT-em 5% zamiast 19% to różnica dziesiątek tysięcy euro – dla budżetu strata, dla inwestora… czysty zysk.
Co mówią nowe przepisy?
Zgodnie z obowiązującym już (ale dopiero po zakończeniu okresu przejściowego) prawem:
- 5% VAT obowiązuje tylko do 130 m² i wartości 350 000 euro,
- od 131 do 190 m² (i do 475 000 euro) – VAT rośnie stopniowo do 19%,
- powyżej 190 m² i 475 000 euro – 19% VAT od całości.
Volt: czas skończyć z tą fikcją
Partia Volt zapowiedziała wczoraj złożenie projektu ustawy, który zakończyłby okres przejściowy wcześniej. Ich zdaniem to niesprawiedliwe i absurdalne, iż ludzie budują luksusowe wille, płacąc jak za socjalne mieszkania.
Jednak – jak ostrzega rząd – zmiana prawa w trakcie obowiązywania przepisów przejściowych mogłaby być niekonstytucyjna.
FAQ
Czy dziś można jeszcze kupić willę z 5% VAT?
Tak – jeżeli wniosek o pozwolenie na budowę złożono między czerwcem a październikiem 2023.
Jakie są straty dla budżetu państwa?
Szacuje się, iż sięgają ponad 360 mln euro tylko z tytułu różnicy w stawkach VAT.
Czy przepisy zostaną zmienione szybciej?
Partia Volt chce zakończyć okres przejściowy wcześniej, ale rząd uważa to za ryzykowne konstytucyjnie.