1 tydzień temu
Akcesja Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r. była zwieńczeniem długoletniego procesu.
W przyszłym tygodniu będziemy świętować 20. rocznicę przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. 1 maja 2004 r. do grona państw członkowskich, poza Polską, dołączyły również Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Słowacja, Słowenia i Węgry.
Tym samym zakończył się wtedy długoletni proces, w czasie którego nasz kraj negocjował warunki przystąpienia do UE i dążył do wypełnienia wszystkich niezbędnych do akcesji warunków.
Początki relacji Polska-UE
Relacje między Polską a Unią Europejską, zwaną wówczas Wspólnotą Europejską rozpoczęły się jeszcze przed upadkiem komunizmu. 16 września 1988 r. doszło bowiem do nawiązania oficjalnych stosunków dyplomatycznych między Polską a WE.
Jednak dopiero po zmianach ustrojowych w Polsce w 1989 r. możliwe było nawiązanie bliższej współpracy. W grudniu 1990 r. Polska i WE rozpoczęły rozmowy na temat zawarcia umowy stowarzyszeniowej. Układ ten podpisano 16 grudnia 1991 r., a wszedł on w życie 1 lutego 1994 r.
Droga Polski do Unii Europejskiej rozpoczęła się niedługo później – 8 kwietnia 1994 r. To wtedy polski rząd złożył formalny wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej. W trakcie szczytu Rady Europejskiej, odbywającego się w niemieckim Essen w dniach 9-10 grudnia 1994 państwa członkowskie potwierdziły wolę rozszerzenia Unii o kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Od tego czasu mogły się więc zacząć oficjalne przygotowania do rozpoczęcia rozmów akcesyjnych.
Decyzja o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych podjęto na szczycie Rady Europejskiej w Luksemburgu w grudniu 1997 r. 31 marca 1998 r. negocjacje akcesyjne między Polską a Unią zostały zaś oficjalnie zainaugurowane.
Negocjacje akcesyjne
W sumie rozmowy akcesyjne dotyczyły 30 obszarów negocjacyjnych. Dosyć gwałtownie – bo już do końca 2000 r. – udało się zakończyć rozmowy w 25 z nich. Pozostałe obszary były przedmiotem prac przez kolejne dwa lata. Przede wszystkim dotyczyły one kwestii związanych z rolnictwem czy dostępem do europejskich rynków pracy.
Ostatecznie negocjacje zakończyły się 13 grudnia 2002 r. podczas szczytu w Kopenhadze. Dzięki temu 16 kwietnia 2003 r. w Atenach premier Leszek Miller, minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz i minister ds. europejskich Danuta Hubner podpisali w imieniu Polski traktat akcesyjny do UE.
Podpisanie traktatu nie zakończyło jednak jeszcze całego procesu. W sprawie akcesji Polski do UE postanowiono zapytać bowiem o zdanie obywateli. Sejm uchwałą wyznaczył datę referendum akcesyjnego na 7 i 8 czerwca 2003.
Frekwencja w referendum wyniosła 58,85 proc. – jest to jedyne dotychczas w III RP referendum, którego wynik był wiążący, bowiem wzięła w nim udział ponad połowa osób uprawnionych do głosowania. Za członkostwem Polski w UE opowiedziało się 77,45 proc. głosujących. Przeciwko było 22,55 proc. osób, 0,75 głosów było natomiast nieważnych.
Wynik referendum oznaczał, iż obywatele wyrazili zgodę na ratyfikację traktatu akcesyjnego przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Doszło do niej 23 lipca 2003 roku. Traktat akcesyjny przewidywał, iż o północy 1 maja 2004 r. Polska stanie się oficjalnie członkiem Unii Europejskiej.
W pierwszej połowie 2004 r. prezydencję w Radzie Unii Europejskiej pełniła Irlandia. Dlatego też 1 maja oficjalne uroczystości związane z rozszerzeniem UE o 10 nowych państwach: Polskę, Cypr, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Maltę, Słowację, Słowenię i Węgry, odbyły się w Dublinie. Przy dźwiękach „Ody do Radości” Ludwiga van Beethovena – czyli hymnu Unii Europejskiej 25 flag państw członkowskich zostało wciągniętych na maszty.
