18 tysięcy złotych na nowych zasadach. niedługo wchodzi w życie przełomowe prawo

Nowa ustawa wprowadza fundamentalne przekształcenie zasad przyznawania bonu na zasiedlenie, eliminując dotychczasowe ograniczenia wiekowe i znacząco podnosząc dostępną kwotę wsparcia. od dzisiaj każdy bezrobotny, niezależnie od wieku, może otrzymać choćby 18 tysięcy złotych na przeprowadzkę związaną z podjęciem zatrudnienia. Ta rewolucyjna zmiana otwiera drzwi do mobilności zawodowej dla setek tysięcy Polaków, którzy dotychczas pozostawali poza systemem wsparcia.

Fot. Warszawa w Pigułce

Bon na zasiedlenie funkcjonuje w polskim systemie prawnym od lat, jednak dotychczas był dostępny wyłącznie dla wąskiej grupy beneficjentów – osób poniżej 30. roku życia. Nowa ustawa o rynku pracy, która zastąpi dotychczasowe przepisy z 2004 roku, całkowicie znosi to ograniczenie wiekowe, czyniąc wsparcie dostępnym dla wszystkich zarejestrowanych bezrobotnych, niezależnie od metryki. To fundamentalna zmiana, która może istotnie wpłynąć na mobilność siły roboczej w Polsce i przyczynić się do zmniejszenia bezrobocia w regionach o trudnej sytuacji gospodarczej.

Wysokość wsparcia jest imponująca – może sięgnąć choćby 18 tysięcy złotych, co stanowi około sześciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku. Ta znacząca kwota ma pokryć nie tylko bezpośrednie koszty przeprowadzki, ale również wydatki związane z wynajmem mieszkania w nowym miejscu zamieszkania, kosztami dojazdów czy też podstawowym wyposażeniem mieszkania. Dla wielu osób, szczególnie z mniejszych miejscowości o ograniczonych możliwościach zatrudnienia, taka kwota może stanowić realną szansę na rozpoczęcie nowego życia zawodowego w regionach oferujących lepsze perspektywy.

Aby otrzymać bon na zasiedlenie, bezrobotny musi spełnić kilka warunków. Przede wszystkim konieczne jest podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej poza miejscem dotychczasowego zamieszkania. Odległość między nowym a dotychczasowym miejscem zamieszkania musi wynosić co najmniej 80 kilometrów lub czas dojazdu do nowej lokalizacji środkami transportu zbiorowego musi przekraczać łącznie co najmniej 3 godziny dziennie. Jest to istotny warunek, który ma zagwarantować, iż wsparcie trafi do osób rzeczywiście potrzebujących pomocy przy zmianie miejsca zamieszkania, a nie do tych, którzy mogliby dojeżdżać do pracy z dotychczasowego miejsca zamieszkania.

Dodatkowym wymogiem jest osiąganie wynagrodzenia lub przychodu w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę brutto miesięcznie oraz podleganie ubezpieczeniom społecznym. Beneficjent musi również pozostać w zatrudnieniu, wykonywać inną pracę zarobkową lub prowadzić działalność gospodarczą przez okres co najmniej 6 miesięcy. Ten warunek ma zapewnić, iż środki publiczne zostaną wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem i przyczynią się do trwałej aktywizacji zawodowej bezrobotnego.

Proces ubiegania się o bon na zasiedlenie został maksymalnie uproszczony. Zainteresowany składa wniosek do powiatowego urzędu pracy, w którym jest zarejestrowany jako bezrobotny. We wniosku należy uzasadnić potrzebę zmiany miejsca zamieszkania oraz przedstawić podstawowe informacje o nowym zatrudnieniu. Urząd pracy ma 30 dni na rozpatrzenie wniosku i podjęcie decyzji. W przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia, środki są przekazywane bezpośrednio na konto wnioskodawcy, bez zbędnych formalności i skomplikowanych procedur.

Elastyczność jest jednym z kluczowych atutów nowego rozwiązania. Beneficjent może przeznaczyć otrzymane środki na dowolne wydatki związane z przeprowadzką i urządzeniem się w nowym miejscu. Może to być opłacenie kaucji za wynajem mieszkania, zakup mebli i sprzętów domowych, pokrycie kosztów transportu rzeczy osobistych czy też opłacenie pierwszych miesięcy czynszu. Taka swoboda w dysponowaniu środkami pozwala na dostosowanie wsparcia do indywidualnych potrzeb każdego beneficjenta.

Wprowadzenie powszechnego dostępu do bonu na zasiedlenie jest odpowiedzią na wyzwania współczesnego rynku pracy, charakteryzującego się dużym zróżnicowaniem regionalnym pod względem dostępności miejsc pracy i poziomu wynagrodzeń. W niektórych regionach Polski, szczególnie w mniejszych miejscowościach i na terenach wiejskich, znalezienie satysfakcjonującego zatrudnienia może być niezwykle trudne. Jednocześnie w dużych aglomeracjach miejskich i dynamicznie rozwijających się regionach pracodawcy często borykają się z niedoborem wykwalifikowanych pracowników.

Bon na zasiedlenie ma stanowić most łączący te dwa światy – bezrobotnych poszukujących pracy i pracodawców potrzebujących pracowników. Dzięki wsparciu finansowemu, które pokryje koszty przeprowadzki i początkowego okresu pobytu w nowym miejscu, bariera geograficzna przestaje być przeszkodą w podjęciu zatrudnienia. To rozwiązanie korzystne dla wszystkich stron – bezrobotni zyskują szansę na pracę, pracodawcy dostęp do potrzebnych pracowników, a gospodarka jako całość staje się bardziej elastyczna i efektywna.

Szczególnie istotne jest zniesienie ograniczenia wiekowego. Dotychczasowe przepisy, które ograniczały dostęp do bonu na zasiedlenie wyłącznie do osób poniżej 30. roku życia, były krytykowane jako dyskryminujące wobec starszych pracowników. W obliczu wyzwań demograficznych, z którymi walczy Polska, oraz rosnącego znaczenia doświadczonych pracowników na rynku pracy, takie ograniczenie wydawało się anachroniczne. Nowe przepisy uznają, iż mobilność zawodowa jest ważna na każdym etapie kariery, a starsi pracownicy również potrzebują wsparcia przy zmianie miejsca zamieszkania w celu podjęcia pracy.

Eksperci rynku pracy przewidują, iż nowe rozwiązanie może przynieść znaczące korzyści dla polskiej gospodarki. Zwiększona mobilność pracowników powinna przyczynić się do lepszego dopasowania podaży i popytu na pracę, co z kolei może prowadzić do wzrostu produktywności i wynagrodzeń. Dla regionów dotkniętych wysokim bezrobociem strukturalnym bon na zasiedlenie może stanowić istotne narzędzie aktywizacji zawodowej mieszkańców, którzy dotychczas nie mogli podjąć pracy ze względu na brak ofert na lokalnym rynku.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, które jest odpowiedzialne za wdrożenie nowych przepisów, szacuje, iż w pierwszym roku funkcjonowania z bonu na zasiedlenie może skorzystać choćby kilkadziesiąt tysięcy osób. Warto zauważyć, iż koszt tego programu, choć znaczący, może się gwałtownie zwrócić dzięki zmniejszeniu wydatków na zasiłki dla bezrobotnych oraz zwiększeniu wpływów z podatków i składek na ubezpieczenia społeczne od osób, które dzięki bonowi podejmą zatrudnienie.

Nowa ustawa o rynku pracy wprowadza również inne istotne zmiany, które mają na celu aktywizację zawodową bezrobotnych i lepsze dopasowanie ich kwalifikacji do potrzeb pracodawców. Wśród nich są nowe formy wsparcia dla osób zakładających działalność gospodarczą, rozszerzone możliwości podnoszenia kwalifikacji zawodowych czy też dodatkowe zachęty dla pracodawców zatrudniających osoby w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy. Bon na zasiedlenie jest jednak jednym z flagowych rozwiązań, które może mieć najszerszy wpływ na funkcjonowanie rynku pracy w Polsce.

Warto również podkreślić, iż bon na zasiedlenie jest instrumentem komplementarnym wobec innych form wsparcia dostępnych dla bezrobotnych. Osoba korzystająca z bonu może jednocześnie uczestniczyć w szkoleniach zawodowych, korzystać z doradztwa zawodowego czy też ubiegać się o dotację na założenie własnej działalności gospodarczej. Taka kompleksowość wsparcia zwiększa szanse na trwałą aktywizację zawodową i powrót na rynek pracy.

Dla wielu Polaków, którzy od lat bezskutecznie poszukują pracy w swoich rodzinnych miejscowościach, bon na zasiedlenie może stanowić prawdziwy przełom. Kwota 18 tysięcy złotych pozwala na pokrycie kosztów przeprowadzki i pierwszych miesięcy pobytu w nowym miejscu, co eliminuje jedną z głównych barier w podejmowaniu zatrudnienia poza miejscem zamieszkania. Dla osób z mniejszych miejscowości, gdzie rynek pracy jest ograniczony, to realna szansa na rozpoczęcie nowego rozdziału w życiu zawodowym.

Nowa ustawa o rynku pracy, wraz z powszechnie dostępnym bonem na zasiedlenie, wchodzi w życie od maja 2025 roku. Osoby zainteresowane skorzystaniem z tej formy wsparcia powinny śledzić komunikaty powiatowych urzędów pracy, które będą odpowiedzialne za przyjmowanie i rozpatrywanie wniosków. Warto również już teraz rozważyć możliwości zatrudnienia w innych regionach Polski i przygotować się do ewentualnej zmiany miejsca zamieszkania.