Zmarł żołnierz Konfederacji Narodu Halina Jędrzejewska

myslpolska.info 12 godzin temu

W przeddzień 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego zmarła w wieku 98 lat Halina Jędrzejewska „Sławka”. Należała do patrolu sanitarnego przy dowódcy Batalionu „Miotła”, kpt. Władysława Franciszka Mazurkiewicza ps. „Niebora”. Dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych.

Była córką urzędnika Ministerstwa Komunikacji. Sama była członkiem Związku Harcerstwa Polskiego. Przed wojną uczęszczała do Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Warszawie, jednej z renomowanych szkół średnich miasta. We wrześniu 1939 rodzina Dudzików ewakuowała się pociągiem do południowo-wschodniej Polski. Tereny te jednak zostały zajęte przez Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Rodzina Dudzików postanowiła wrócić w 1940 roku do Warszawy.

W lipcu 1940 roku rozpoczęła wraz z kolegami z harcerstwa działalność konspiracyjną. Na początku zadania młodej konspiratorki obejmowały proste czynności łącznikowe, takie jak przenoszenie meldunków między różnymi komórkami organizacji oraz kolportaż prasy podziemnej. W 1940 roku przeszła do Konfederacji Narodu. Była to nowa formacja zbrojna formacja narodowa Konfederacja Narodu została przez Jan Włodarkiewicza, Witolda Rościszewskiego oraz lidera Ruchu Narodowo-Radykalnego Bolesława Piaseckiego. Sama Konfederacja Narodu scaliła się z Armią Krajową, gdzie przyjęła pseudonim „Sławka”.

Przenosiła prasę, dokumentację, meldunki, rozkazy, broń. Jak sama wspominała jednym z zadań było odnalezienie i przywiezienie do Warszawy rannego partyzanta z Podlasia. Przeszła szkolenie medyczne i tym samym mogła być sanitariuszką. W lipcu 1944 roku Halina zdała maturę na tajnych kompletach. Halina otrzymała przydział do patrolu sanitarnego przy dowódcy batalionu „Miotła”, kapitanie Władysławie Franciszku Mazurkiewiczu „Nieborze”. Batalion „Miotła” wchodził w skład zgrupowania „Radosław”, jednego z najlepiej zorganizowanych ugrupowań w Armii Krajowej.

Była bardzo dzielna. Patrol sanitarny działał bezpośrednio przy dowódcy batalionu, co oznaczało uczestnictwo w najbardziej intensywnych walkach i stałe narażenie na niemieckie ostrzały. Pierwsza z koleżanek poległa już 1 sierpnia ok. godziny 18. Druga już trzeciego dnia się wycofała. W grupie zostały trzy sanitariuszki, które służyły razem do 11 sierpnia 1944 roku. W tym dniu poległ kapitan „Niebora”, a sam patrol został rozwiązany. Pozostałe przy życiu sanitariuszki rozdzielono. Halina trafiła do kompanii „Jerzyków”, dowodzonej przez porucznik Michała Panasika „Szczęsnego”.

Halina Jędrzejewska uczestniczyła we wszystkich walkach swojego oddziału na Woli, Starym Mieście, Czerniakowie i ulicy Książęcej. Biegła przy atakujących powstańcach, by móc udzielać zaraz im pomocy. Za swoje bohaterstwo podczas walk Halina została dwukrotnie odznaczona Krzyżem Walecznych.

Po kapitulacji Powstania Warszawskiego 2 października 1944 roku Halina Jędrzejewska została deportowana do niemieckiej niewoli wraz z tysiącami innych powstańców. Trafiła początkowo do Stalagu X B Sandbostel, a następnie została przeniesiona do Stalagu VI C Oberlangen, specjalnego obozu dla kobiet żołnierzy Armii Krajowej (AK). Obóz w Oberlangen mieścił polskie kobiety, które brały udział w walce zbrojnej i zostały uznane przez Niemców za jeńców wojennych.

W kwietniu 1945 roku obóz wyzwolili alianci, zaś Halina została przewieziona do Holandii, a następnie do Wielkiej Brytanii. Została skierowana do Pomocniczej Służby Kobiet w Polskich Siłach Lotniczych, gdzie służyła jako członkini WAAF. Służba w brytyjskich strukturach wojskowych pozwalała na kontynuację kariery wojskowej i zdobywanie nowych umiejętności zawodowych. Tęskniła jednak za Polską. Do ojczyzny wróciła już w 1946 roku. Chciała być lekarzem. Rozpoczęła studia na Uniwersytecie w Poznaniu, kontynuowała je zaś na Uniwersytecie Warszawskim. Studia ukończyła w 1952 roku. Pracowała w klinice ortopedycznej, aż do drugiej połowy lat 80-tych.

W 1947 wyszła za mąż za poznanego w czasie powstania Tadeusza Jędrzejewskiego. Przed wojną był członka ZHP (99. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej), potem żołnierz Kampanii Wrześniowej. W 1940 roku związał się z podziemnym Ruchem Nacjonalistów Polskich Zadruga. Znalazł się w strukturach Kadry Polski Niepodległej (grupy związanej ze „Zrywem”). Wszedł do redakcji „Zrywu” i pisma KPN „Kadra”, przewodził też organizacji młodzieżowej związanej z KPN. Przyjął imię oraz pseudonim „Wszebor”. Dzielnie się bił w partyzantce w rejonie Łuków-Siedlce. Przystąpił do oddziału Kedywu KG AK. Wziął udział w powstaniu w Warszawie. Uczestniczył w walkach na Woli, Starym Mieście, Śródmieściu Południowym. Po wyzwoleniu Polski wrócił do ojczyzny, przyjeżdżając do Bydgoszczy, związał się ze środowiskiem Antoniego Wacyka. Od 1946 w redakcji Ilustrowanego Kuriera Codziennego w tym sam roku zamieszkał w Poznaniu. Następnie w redakcji „Zrywu”. Krytykował marksizm, ale podkreślał rolę sojuszu z ZSRR jako będącego w interesie Polski. Po likwidacji pisma pracował w poznańskim Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy. Pod koniec 1947 roku przystąpił do PPR, następnie do PZPR. Zmarł w 1992 roku.

Od 1956 roku Halina Jędrzejewska aktywnie działała w środowisku kombatantów, kultywując pamięć o Powstaniu Warszawskim i walce o niepodległość Polski. Była wybrana do Prezydium Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD-u oraz do Zarządu Głównego Związku Powstańców Warszawskich. Od 1994 roku zasiadała w Zarządzie Głównym Związku Powstańców Warszawskich, a w 2022 roku została wybrana na prezesa tej organizacji.

Opracowali sp, łj

Idź do oryginalnego materiału