Farmer Harvey Nahirniak odwiedza swoje ukochane konie. Jego rodzina od pokoleń prowadzi gospodarstwo w Round Hill w Albercie. Nahirniak uważa, iż konserwatywna polityka regionu ulega zmianie.
Poranek na farmie Harveya Nahirniaka w Round Hill w Albercie rozpoczyna się od rytuałów zakorzenionych w pokoleniach ciężkiej pracy i głębokiego związku z ziemią. Harvey Nahirniak, farmer o twarzy pooranej słońcem, zmierza w stronę swojego pastwiska dla bydła, a jego wysokie gumowe buty są pokryte bogatą, czarną ziemią, która od dziesięcioleci stanowi fundament egzystencji jego rodziny.
Krowy, oblepione błotem, dyszą w popołudniowym upale, a jego ukochane konie robocze stoją w słońcu niczym posągi, podczas gdy gruby, biały pies stróżujący na farmie o imieniu Marvin, dyszy w cieniu. Ten obraz, pełen spokoju i odwiecznego cyklu natury, stanowi potężny kontrast dla politycznego zgiełku, który w ostatnich tygodniach wstrząsnął senną wioską Round Hill. Głębokie połączenie farmerów z ich ziemią, symbolizowane przez tę bogatą glebę, oznacza, iż wszelkie decyzje polityczne bezpośrednio wpływają na ich byt, nie tylko na ich źródło utrzymania.
Region Battle River-Crowfoot, rozległy okręg wyborczy we wschodniej, południowej i środkowej Albercie, z ponad 4000 gospodarstw rolnych w jego granicach, od dawna jest niezachwianym bastionem konserwatyzmu. Znaki wyborcze, w większości w tradycyjnym konserwatywnym, niebieskim kolorze, zdobią pobocza dróg na pagórkowatych terenach otaczających posiadłości farmerów, w sercu okręgu wyborczego, gdzie realizowane są wybory uzupełniające. Od lat 70. XX wieku kandydaci prawicowi konsekwentnie zdobywali ponad trzy czwarte głosów, a Partia Konserwatywna Kanady utrzymuje tę tradycję od momentu jej powstania w 2003 roku, zapewniając sobie jedne z największych udziałów w głosach i marginesów zwycięstwa w kraju. Jednak obecne wybory uzupełniające, choć pozornie są rutynowym mechanizmem, stały się mikrokosmosem głębszego niezadowolenia politycznego w tej tradycyjnie lojalnej bazie wyborców.
Niezwykłość tego wyścigu wynika z jego genezy. Damien Kurek, konserwatywny poseł z Battle River-Crowfoot, który zrezygnował ze stanowiska, aby umożliwić liderowi Konserwatystów Pierre’owi Poilievre’owi start w największej turze wyborów federalnych w historii Kanady, ustąpił ze stanowiska 17 czerwca 2025 roku. Kurek, który zaledwie 28 kwietnia 2025 roku ponownie wygrał wybory federalne z ponad 80% głosów, zrezygnował, aby umożliwić Poilievre’owi powrót do Izby Gmin po tym, jak ten przegrał w swoim okręgu Carleton w Ontario z kandydatem Liberalnym, Bruce’em Fanjoyem. Decyzja ta, choć strategiczna dla partii, może być postrzegana jako manewr elit, który pomija lokalną reprezentację, podsycając tym samym rozczarowanie wyrażane przez farmerów. Akt rezygnacji wybranego posła na rzecz lidera partii, choć uzasadniony partyjną strategią, nieuchronnie prowadzi do pytania o to, czy interesy okręgu wyborczego są naprawdę priorytetem, czy też są jedynie narzędziem w szerszej grze politycznej. To właśnie w tym napięciu między potrzebami partii a potrzebami wyborców, szczególnie w regionie, który czuje się coraz bardziej pomijany, rozgrywa się główny konflikt.
W sercu Alberty, gdzie ziemia jest żywicielką, a tradycja splata się z nowoczesnością, głosy farmerów opowiadają historię odporności, ale i rosnącego rozczarowania. Ich codzienne zmagania z naturą i rynkiem są nierozerwalnie związane z polityką, która często wydaje się odległa i niezrozumiała.
Harvey Nahirniak: między tradycją a rozczarowaniem
Życie Harveya Nahirniaka to świadectwo pokoleń pracy na ziemi. Jego wiedza specjalistyczna obejmuje uprawy rolne i hodowlę bydła, a jego rodzina od pokoleń uprawia ten sam kawałek ziemi w sennej wiosce Round Hill w Albercie. Round Hill to mała osada, licząca zaledwie 125 mieszkańców w 2021 roku, co podkreśla jej wiejski, zgrany charakter. Głębokie korzenie rodziny Nahirniaków w tej społeczności są również widoczne poprzez zaangażowanie jego brata, Toma Nahirniaka, który był założycielem i dożywotnim członkiem Towarzystwa Round Hill Dodds oraz przez 20 lat pełnił funkcję sekretarza Alberta Surface Rights Federation. Ta długa historia pracy na ziemi i zaangażowania w sprawy lokalnej społeczności sprawia, iż jego zmieniające się poglądy polityczne są szczególnie wymowne.
Początkowo niechętny do rozmów o polityce, Harvey Nahirniak doszedł do pewnych mocnych wniosków na temat niezwykłego wyścigu federalnego, który toczy się w jego okręgu. Wyraża głębokie zaniepokojenie, mówiąc:
– Mam przeczucie, iż stracimy część naszej reprezentacji. Myślę, iż jesteśmy na straconej pozycji.
To poczucie utraty reprezentacji wskazuje na krytyczny rozdźwięk między scentralizowaną władzą polityczną w Ottawie a lokalnymi, rzeczywistymi problemami wiejskich wyborców. Nie chodzi tylko o przynależność partyjną, ale o jakość reprezentacji i dostęp do decydentów. Nahirniak wierzy, iż Pierre Poilievre wygra wybory uzupełniające, ale nie jest pewien, czy mieszkańcy tacy jak on skorzystają na tej zmianie.
– Nie będzie miał czasu, żeby wysłuchać naszych problemów, bo będąc na swoim stanowisku w Ottawie, po prostu nie będzie miał czasu. Mieliśmy kogoś, kto był dostępny przez cały czas i mówią, iż to się nie zmieni, ale wiemy, iż się zmieni.
To sceptycyzm, pomimo tradycyjnej siły partii w regionie, wskazuje na głębsze obawy dotyczące praktycznych aspektów rządzenia w porównaniu z symbolicznymi zwycięstwami.
Nahirniak uważa, iż społeczności rolnicze, takie jak Round Hill, nie są już priorytetem dla federalnych Konserwatystów. Region ten zawsze był postrzegany jako konserwatywny, „niebieski”, ale u niektórych, jak u Nahirniaka, lojalność zaczęła się zmieniać.
– Dorastaliśmy w poczuciu przynależności do określonego koloru skóry. A jeżeli głosowałeś na kogoś innego, czułeś się niemal jak buntownik. Ale to się zmienia. Nie zapewniają nam już takiego samego poziomu ochrony jak kiedyś.
Jego zmieniająca się lojalność, pomimo głęboko zakorzenionego konserwatyzmu, sygnalizuje rosnący pragmatyzm wśród wyborców, którzy przedkładają namacalne wsparcie nad ideologiczne dopasowanie.
Harvey i Marjorie Nahirniak pozują z psem Marvinem, popijając kawę na ganku z widokiem na rodzinną farmę. Para ma rozbieżne opinie na temat dotychczasowego przebiegu wyborów uzupełniających, w których było wielu kandydatów.
W domu Nahirniaków, przy kawie na werandzie, rozmowy o polityce ujawniają różnice w perspektywach małżonków. Marjorie Nahirniak, żona Harveya, wyraziła zadowolenie, iż wyścig wyborczy zwrócił uwagę opinii publicznej na potrzeby lokalnych producentów i ich rodzin. Chociaż podziwia piękno okolicy, dodaje:
– To ładna i zielona okolica… ale nie wszystko jest takie cudowne. Ma nadzieję, iż Poilievre „dostanie się do drużyny”, ponieważ „anonimowy zawodnik” nie byłby skuteczny, podkreślając jednocześnie, iż to obowiązkiem wyborców jest „trzymać go w ryzach”. Różnice w opiniach Harveya i Marjorie, pomimo ich wspólnego życia na farmie, podkreślają wewnętrzną złożoność i niuanse w obrębie jednego gospodarstwa domowego w kwestii zaangażowania politycznego. Pogląd Marjorie, skupiający się na widoczności lokalnych problemów i potrzebie odpowiedzialności, sugeruje bardziej optymistyczne, choć ostrożne, podejście do zmian politycznych, kontrastujące z głębszym rozczarowaniem Harveya. Pokazuje to, iż choćby w pozornie jednorodnej grupie, takiej jak farmerzy w konserwatywnym bastionie, istnieją różnorodne perspektywy.
Irvingowie – rzemieślnicy w cieniu niepewności
Nicola i Alan Irving, właściciele Irving’s Farm Fresh, przenieśli się do hrabstwa ponad 20 lat temu i niedługo potem rozpoczęli działalność polegającą na hodowli wieprzowiny. Jest to mała hodowla, na terenie rodzinnej farmy hoduje się na wolnym wybiegu od 60 do 80 świń rasy Berkshire. Para, pochodząca z Cumbrii w Anglii, zajmuje się przetwarzaniem mięsa z własnej masarni na szereg specjalistycznych produktów mięsnych, które sprzedają dostawcom i rynkom w całej Albercie. Ich zintegrowane podejście do rolnictwa, od hodowli po przetwórstwo, stawia ich w nieco innej pozycji niż tradycyjnych producentów zbóż, ale jednocześnie naraża ich na specyficzne wyzwania rynkowe.
Mimo iż 55-letnia Nicola Irving przeprowadziła się na wieś dziesiątki lat temu, przez cały czas czuje się trochę jak polityczna outsiderka. Irving uważa się za zagorzałą konserwatystkę, ale ma mieszane uczucia co do obecnego kształtu wyścigu wyborczego. Kwestionuje, czy Poilievre jest naprawdę oddany swoim wyborcom, czy też jego okręg wyborczy jest jedynie „trampoliną” do dalszej kariery politycznej. Ten dylemat „serca kontra rozum” ilustruje, jak obawy ekonomiczne i wątpliwości co do prawdziwego zaangażowania kandydata mogą podważyć zakorzenione tożsamości polityczne. Jej wewnętrzny konflikt jest wyraźny:
– Rozum podpowiada mi, żebym zrobiła jedno, a serce podpowiada, żebym zrobiła coś innego – powiedziała o swoim wyborze w głosowaniu. Obserwuje również, iż wielu wyborców w tym okręgu „niekoniecznie patrzy na nazwę. Głosują po prostu na niebieskich. Głosują na Konserwatystów, niezależnie od tego, kto to jest”. Ta obserwacja dotycząca automatycznego „niebieskiego” głosowania wskazuje na potencjalną samozadowolenie lub brak krytycznego zaangażowania, które obecny klimat polityczny może zakłócać.
Nicola Irving podkreśla, iż bez względu na to, kto wygra, chce, aby jej przedstawiciel federalny „postąpił adekwatnie” wobec swoich wyborców i skupił się na odpowiedzialności fiskalnej oraz znoszeniu barier w handlu wewnętrznym. Choć cła nie uderzyły jeszcze mocno w jej firmę, to jednak niepewność jest niepokojąca. Nacisk na „wewnętrzne bariery handlowe” obok ogólnych obaw dotyczących ceł sugeruje wielowarstwowe wyzwanie dla rentowności rolnictwa. Poza międzynarodowymi sporami handlowymi, regulacje prowincjonalne lub między prowincjami mogą również utrudniać dostęp do rynku dla wyspecjalizowanych producentów, co podkreśla złożoność krajobrazu regulacyjnego, w którym poruszają się farmerzy. „Niepokojąca niepewność” podkreśla, iż choćby groźba zakłóceń gospodarczych może być równie szkodliwa jak samo zdarzenie, wpływając na inwestycje i planowanie.
Humphrey Banack – doświadczenie, sceptycyzm i handlowe wyzwania
Niedaleko farmy Irvingów, 67-letni Humphrey Banack stoi tyłem do słońca, pod rzędem srebrnych silosów zbożowych strzegących jego rozległych pól rzepaku. On sam jest już trzecim pokoleniem, które prowadzi rodzinną farmę, założoną w 1906 roku. Gospodarstwo, które prowadzi wraz z bratem, siostrzeńcem i synem, rozciąga się na powierzchni 8.000 akrów (3.237 hektarów) ziemi na której uprawia rzepak i pszenicą, a także jęczmień, owies i len. Banack przygotowuje się do zbiorów, które mają nastąpić pod koniec miesiąca – to dla niego rytuał, z którym zetknął się po dziesięcioleciach pracy. Skala jego działalności czyni go znaczącym, ugruntowanym producentem w regionie.
Banack określa siebie jako Konserwatystę i stwierdził, iż partia dobrze reprezentuje region. Jednakże wątpi, iż wybory uzupełniające znacząco zmienią sytuację mieszkańców. Dla niego zwycięstwo Poilievre’a jest przesądzone, ale spodziewa się, iż „blask zgaśnie, gdy tylko poznamy wynik”. Ten głęboko zakorzeniony konserwatyzm połączony z głębokim sceptycyzmem co do wpływu wyborów uzupełniających ujawnia pragmatyczne rozczarowanie. Jego pogląd, iż tylko Poilievre na tym skorzysta, sugeruje, iż wybory uzupełniające są postrzegane jako samolubny manewr polityczny, a nie prawdziwy wysiłek na rzecz rozwiązania lokalnych problemów. Nie spodziewa się, aby wygrana Poilievre’a postawiła obawy mieszkańców miast „na piedestale”, wbrew temu, co sądzą niektórzy konserwatywni zwolennicy. „Nie będzie miało znaczenia, który konserwatysta będzie nas reprezentował w okręgu Battle River-Crowfoot” – powiedział Banack. „Jedyną osobą, która na tym zyska, jest pan Poilievre”. To podkreśla rosnący cynizm wobec skuteczności samego procesu politycznego, choćby wśród tradycyjnych zwolenników.
Humphrey Banack przygląda się swoim uprawom rzepaku, przygotowując się do sezonu zbiorów. Dla niego zwycięstwo konserwatystów w okręgu jest przesądzone.
Banack śledził polityczne dyskusje toczące się podczas wyścigu i niedawno wziął udział w forum kandydatów, aby wysłuchać ostatecznych przemówień 10 kandydatów. Dodał, iż brak stabilności handlu jest największym wyzwaniem stojącym przed rolnikami, a cła stawiają producentów w trudnej sytuacji i utrudniają im uzyskanie uczciwej ceny za swoje produkty. Nacisk na „niestabilność handlu” i „cła” przez tak dużego farmera jak Banack podkreśla systemową wrażliwość sektora rolnego na globalne zmiany gospodarcze i polityczne. Jego obecność na forum kandydatów, pomimo sceptycyzmu, wskazuje na desperackie poszukiwanie rozwiązań, choćby jeżeli wątpi w ich nadejście. To pokazuje istotną potrzebę, aby polityka federalna chroniła farmerów przed zewnętrznymi szokami rynkowymi.
Kyle Nahirniak: -nowe pokolenie, stare problemy i poszukiwanie stabilności
Kyle Nahirniak, syn Harveya, zaczął przejmować stery rodzinnej farmy. Jego perspektywa reprezentuje zmianę pokoleniową, gdzie tradycyjne lojalności polityczne są ponownie oceniane w obliczu surowych realiów gospodarczych. Kyle czuje się rozczarowany polityką federalną. Dodał, iż rolnictwo stało się bardziej wymagające, ponieważ wahania rynku i niestabilność handlu powodują, iż marże zysku są coraz mniejsze.
Stwierdził, iż Ottawa musi zadbać o stabilność gospodarczą, kładąc większy nacisk na samowystarczalność Kanady, zwłaszcza w produkcji rolnej. To wezwanie do „kanadyjskiej samowystarczalności” jest znaczącym odejściem ideologicznym, sugerującym potencjalne odejście od globalnej zależności rynkowej na rzecz bardziej protekcjonistycznego lub zlokalizowanego modelu gospodarczego, napędzanego potrzebą stabilności i odporności w rolnictwie. Kyle nie jest przekonany, iż Poilievre zajmie się tymi wyzwaniami, ale nie sądzi, by konserwatywnych wyborców w regionie to przekonało. Uważa, iż droga Poilievre’a z powrotem do Izby Gmin jest „najłatwiejszą drogą do domu”, co jest zrozumiałe, ale „nie uważa jej za szczególnie inspirującą”. Jego osobista zmiana z tradycyjnego konserwatyzmu podkreśla głęboki wpływ presji ekonomicznej na tożsamość polityczną.
– Tradycyjnie byłbym konserwatystą, ale teraz już tak nie patrzę – podsumował.
Bitwa o Battle River-Crowfoot – polityczny wir na prerii
Wybory uzupełniające w Battle River-Crowfoot to nie tylko lokalne wydarzenie, ale strategiczny manewr, który ujawnia szersze napięcia w kanadyjskiej polityce i demokracji.
Jak już wspomnieliśmy, wybory uzupełniające zostały wywołane rezygnacją konserwatywnego posła Damiena Kurka 17 czerwca 2025 roku. Kurek, który zaledwie 28 kwietnia 2025 roku ponownie wygrał wybory federalne z ponad 80% głosów, ustąpił, aby umożliwić liderowi Konserwatystów Pierre’owi Poilievre’owi powrót do Parlamentu. Ruch Kurka został przez Poilievre’a określony jako „bezinteresowny” , a sam Kurek stwierdził, iż jest to „najlepsze dla partii i jego wyborców”, z zamiarem ponownego startu w kolejnych wyborach powszechnych. Rezygnacja Kurka, choć przedstawiana jako „bezinteresowna” i korzystna dla partii, pośrednio ujawnia hierarchiczną naturę polityki partyjnej, gdzie natychmiastowy powrót lidera do Parlamentu może przewyższać mandat lokalnego posła. Ten strategiczny manewr, choć skuteczny dla kierownictwa partii, może nasilać poczucie pozbawienia praw wyborczych wśród wyborców, którzy mogą postrzegać swoją lokalną reprezentację jako jednorazowy atut. Nakaz wyborczy dla wyborów uzupełniających został wydany 30 czerwca 2025 roku, a data głosowania została ustalona na 18 sierpnia 2025 roku, aby uniknąć konfliktu z Dniem Dziedzictwa Alberty, który przypada wcześniej w tym miesiącu.
Podczas wizyty w Calgary w zeszłym tygodniu Poilievre wyraził uznanie dla lokalnych farmerów, pracowników przemysłu i żołnierzy. Mówił też o gniewie, jaki wielu wyborców odczuwa wobec sposobu, w jaki Alberta jest traktowana przez rządzących Liberałów w Ottawie. Zobowiązał się do walki o „lepszą umowę” dla Alberty, ze szczególnym uwzględnieniem zwiększenia produkcji surowców.
– Uwielbiam tę kampanię – powiedział – adekwatnie świetnie się bawię. Uwielbiam mieszkańców Battle River-Crowfoot. To oni karmią, wspierają i chronią nasz kraj.
Poilievre spotkał się z dobrym przyjęciem w trakcie kampanii wyborczej. Na pokazach samochodowych, wydarzeniach społecznych i debatach kandydatów, ciesząc się silnym poparciem w tym konserwatywnym bastionie. Retoryka kampanijna Poilievre’a, wykorzystująca skargi mieszkańców Alberty na Ottawę i obiecująca „lepszą umowę”, jest strategicznym apelem do tożsamości regionalnej i obaw gospodarczych. Jego skupienie na „produkcji surowców” jest zgodne z gospodarką Alberty opartą na zasobach, ale może nie w pełni odpowiadać na niuanse wyzwań stojących przed sektorem rolnym, który wymaga bardziej zróżnicowanego wsparcia poza wydobyciem zasobów.
Jednakże, jak zauważył Harvey Nahirniak, istnieje sceptycyzm co do zdolności Poilievre’a do poświęcenia czasu w lokalne problemy, gdy już znajdzie się w Ottawie. Nicola Irving zastanawia się, czy okręg wyborczy jest dla Poilievre’a jedynie „trampoliną”. Humphrey Banack uważa, iż Poilievre jest jedynym beneficjentem wyborów uzupełniających. Kyle Nahirniak uważa drogę Poilievre’a za „niezbyt inspirującą”. Spójny sceptycyzm ze strony wielu farmerów co do zaangażowania Poilievre’a i rzeczywistych korzyści dla regionu sugeruje głęboko zakorzenioną nieufność do zdolności systemu politycznego do prawdziwego reprezentowania lokalnych interesów. To postrzeganie bycia „trampoliną” lub „bezpiecznym okręgiem” wskazuje na poczucie bycia wykorzystywanym dla szerszych korzyści politycznych.
Fenomen „Najdłuższego głosowania” – protest i demokracja
Wybory uzupełniające w Battle River-Crowfoot stały się platformą dla bezprecedensowego protestu. Większość kandydatów znajdujących się na liście należy do grupy zwolenników reformy wyborczej, znanej jako Komitet Najdłuższego Głosowania. Komitet ten obrał sobie za cel te wybory uzupełniające w ramach swojej kampanii protestu przeciwko systemowi wyborczemu „first-past-the-post” (większości względnej). Ich celem było umieszczenie na karcie do głosowania aż 200 kandydatów. Działania Komitetu Najdłuższego Głosowania przekształcają rutynowe wybory uzupełniające w performatywny protest przeciwko fundamentalnym mechanizmom kanadyjskiego systemu wyborczego. Oznacza to głębsze niezadowolenie z reprezentacji demokratycznej, wykraczające poza konkretne skargi polityczne, w kierunku krytyki sprawiedliwości i responsywności systemu.
Wysiłki komitetu doprowadziły do rekordowej liczby kandydatów (ponad 200) startujących w wyborach uzupełniających. Ta bezprecedensowa liczba skłoniła Elections Canada do zastosowania kart do głosowania z możliwością dopisania kandydata zamiast standardowych kart. Praktyczne konsekwencje protestu komitetu – rekordowa liczba kandydatów i karty do głosowania z możliwością dopisania – podkreślają kruchość i zdolność adaptacji procesów wyborczych w obliczu niekonwencjonalnych form ekspresji politycznej. Pokazuje to również potencjał ruchów marginalnych do znaczącego wpływu na aspekty logistyczne działań demokratycznych, zmuszając organy wyborcze do innowacji.
Harvey Nahirniak stwierdził, iż mieszkańcy społeczności rolniczych, takich jak Round Hill, nie są już uważani za priorytetowych dla federalnych Konserwatystów. Opisuje tłumy na karcie do głosowania jako „smutną kpinę z procesu wyborczego” i sugeruje, iż polityka federalna „zeszła na manowce” i stała się zbyt konfrontacyjna. Silne potępienie przez Nahirniaka „smutnej kpiny” odzwierciedla szersze rozczarowanie postrzeganą integralnością i powagą procesu demokratycznego. To uczucie, w połączeniu z protestem komitetu, sugeruje kryzys wiary w konwencjonalną politykę, gdzie sam akt głosowania jest postrzegany jako tracący swoje znaczenie lub stający się spektaklem.
Alberta – spichlerz Kanady
Gospodarka Alberty, a w szczególności regionu Battle River, jest głęboko zakorzeniona w rolnictwie, które stanowi jej finansową podstawę. Jednak sektor ten stoi w obliczu znaczących wyzwań, które wpływają na stabilność i przyszłość farmerów.
Widok na rodzinną farmę Humphreya Banacka, otoczoną rozległymi uprawami rzepaku.
Rolnictwo jest „wiodącą siłą” w sile roboczej regionu Battle River, odpowiadając za 17% całkowitego zatrudnienia w 2006 roku, co czyni je największą branżą w regionie pod względem zatrudnienia. Sektor rolny Alberty jest „finansową podstawą” prowincyjnej gospodarki, znacząco przyczyniając się do całkowitej produkcji rolnej Kanady. Alberta wytwarza 22% całej produkcji rolnej Kanady. Region Battle River jest jednym z czołowych regionów rolniczych Alberty, odpowiadając za 13% gruntów uprawnych prowincji i 8,7% całkowitych wpływów z gospodarstw rolnych. Skala gospodarcza rolnictwa w Albercie, a zwłaszcza w regionie Battle River, podkreśla, iż wyzwania stojące przed farmerami nie są odosobnionymi problemami, ale fundamentalnymi zagrożeniami dla gospodarki regionalnej i prowincyjnej. Wysoki odsetek zatrudnienia w rolnictwie oznacza, iż kondycja tego sektora bezpośrednio wpływa na utrzymanie znacznej części populacji.
Wiodącymi gałęziami przemysłu w regionie są uprawy pszenicy, rzepaku i hodowla bydła. Region jest największym producentem pszenicy jarej i owsa w prowincji, a drugim co do wielkości producentem rzepaku. Obok tradycyjnego rolnictwa, w regionie rozwija się również przemysł naftowy i gazowy , który w latach 2001-2006 zwiększył zatrudnienie o 40%. W 2009 roku region odpowiadał za 3,5% produkcji ropy naftowej w Albercie i 3% produkcji gazu. Współistnienie i rozwój zarówno rolnictwa, jak i przemysłu naftowego/gazowego w regionie wskazuje na zdywersyfikowaną, choć zależną od zasobów, gospodarkę. Jednakże oznacza to również potencjalną konkurencję o ziemię, siłę roboczą i uwagę polityczną. Szybki wzrost sektora naftowego i gazowego może przyćmić tradycyjny sektor rolny w dyskursie politycznym, przyczyniając się do poczucia farmerów, iż są traktowani priorytetowo.
Cła i niepewność – cios w rolnictwo
Farmerzy konsekwentnie priorytetyzują kwestie presji ekonomicznej na sektor rolniczy. Producenci, z którymi rozmawiała reporterka CBC News, wyrazili rozczarowanie wyścigiem wyborczym i potrzebę większego wsparcia federalnego w obliczu rosnącej niepewności finansowej rolników. Humphrey Banack podkreśla brak stabilności handlu jako największe wyzwanie stojące przed rolnikami, dodając, iż cła stawiają producentów w trudnej sytuacji i utrudniają im uzyskanie uczciwej ceny za swoje produkty. Kyle Nahirniak również zauważa, iż wahania rynku i niestabilność handlu powodują, iż marże zysku są coraz mniejsze, co sprawia, iż rolnictwo staje się bardziej wymagające.
Powszechne zaniepokojenie niestabilnością handlową i cłami wśród farmerów, od małych po duże gospodarstwa, ujawnia systemową wrażliwość kanadyjskiego rolnictwa na międzynarodowe spory handlowe.
Stany Zjednoczone ogłosiły 25-procentowe cła na towary kanadyjskie (z wyjątkiem 10% na surowce energetyczne) w lutym 2025 roku, powołując się na kwestie takie jak przemyt narkotyków. W odpowiedzi Kanada nałożyła odwetowe cła w wysokości 25% na import z USA o wartości około 100 miliardów dolarów rocznie, w tym na owoce, warzywa i inne towary. To sugeruje, iż polityka federalna musi wyjść poza środki reaktywne i przyjąć proaktywne strategie, które chronią farmerów przed wstrząsami geopolitycznymi i ekonomicznymi, które bezpośrednio wpływają na ich rentowność i długoterminową zdolność do przetrwania.
Kolektywne wezwanie do „większego wsparcia federalnego” i „stabilności gospodarczej” wskazuje na postrzeganą porażkę obecnych polityk federalnych we właściwym zabezpieczaniu farmerów przed przeciwnościami ekonomicznymi. Kyle Nahirniak w szczególności podkreśla odpowiedzialność Ottawy za stabilność gospodarczą i samowystarczalność Kanady w produkcji rolnej. Jego nacisk na „kanadyjską samowystarczalność” sugeruje strategiczną zmianę w myśleniu, opowiadając się za krajową odpornością w produkcji żywności jako odpowiedzią na globalne niepewności, co ma implikacje dla krajowego bezpieczeństwa żywnościowego i polityki gospodarczej.
Zmiana lojalności – od „niebieskich” do rozczarowania
Region Battle River-Crowfoot i jego poprzednie okręgi wyborcze mają długą historię bycia jednymi z najbardziej konserwatywnych w Kanadzie. Jednakże ta tradycyjna lojalność ulega erozji. Harvey Nahirniak stwierdził, iż mieszkańcy społeczności rolniczych, takich jak Round Hill, nie są już uważani za priorytetowych dla federalnych Konserwatystów. Wspomina, iż dorastał, czując się „zakodowany kolorystycznie” do konkretnej partii, gdzie głosowanie inaczej wydawało się „niemal jak bunt”. Ale „to się zmienia. Nie zapewniają nam już takiego samego poziomu ochrony jak kiedyś”. Nicola Irving, zagorzała konserwatystka, ma „mieszane uczucia” i kwestionuje zaangażowanie Poilievre’a. Kyle Nahirniak wyraźnie stwierdza: „Tradycyjnie byłbym konserwatystą, ale teraz już tak nie patrzę”. Erozja „zakodowanej kolorystycznie” lojalności oznacza przejście od głosowania opartego na tożsamości do głosowania opartego na problemach. Farmerzy, niegdyś niezawodnie „niebiescy”, teraz przedkładają namacalne wsparcie i skuteczną reprezentację nad odziedziczoną przynależność polityczną. Sugeruje to, iż historyczna dominacja Partii Konserwatywnej nie może być traktowana jako pewnik i wymaga aktywnego zaangażowania w ewoluujące potrzeby jej bazy.
Harvey i Kyle Nahirniak. Ojciec i syn wspólnie zarządzają rodzinną farmą.
Wzrost frustracji mieszkańców okręgu wyborczego doprowadził do nasilenia poparcia dla idei secesji Alberty. Humphrey Banack zauważa, iż kampania przyniosła frustrację mieszkańcom okręgu i podsyciła poparcie dla oddzielenia Alberty od reszty kraju. Widział tego typu podziały podczas niedawnych debat kandydatów i przy stole w swojej rodzinie. Pojawienie się poparcia dla secesji Alberty, choćby w tradycyjnie konserwatywnym i federalistycznym bastionie, jest głębokim wskaźnikiem głęboko zakorzenionej frustracji i poczucia wyobcowania od rządu federalnego. Sugeruje to, iż jeżeli główne kanały polityczne są postrzegane jako niereagujące, bardziej radykalne rozwiązania, takie jak secesja, zyskują na popularności, stanowiąc znaczące wyzwanie dla jedności narodowej.
Przyszłość Alberty i głos wsi
Widok z serca rolniczej Alberty ujawnia złożoną sieć wyzwań, z którymi borykają się farmerzy, oraz ich zmieniające się relacje z polityką federalną. Sytuacja farmerów w Albercie jest wieloaspektowa: obejmuje presję ekonomiczną wynikającą z wahań rynkowych i niestabilności handlowej, niepokojącą niepewność spowodowaną cłami oraz postrzegany brak odpowiedniego wsparcia federalnego. Towarzyszy temu głębokie rozczarowanie polityczne: poczucie utraty reprezentacji, sceptycyzm co do zaangażowania polityków i erozja tradycyjnych lojalności partyjnych. Różnice pokoleniowe w perspektywach politycznych, od rezygnacji Harveya po wezwanie Kyle’a do samowystarczalności, dodatkowo komplikują obraz.
Wybory uzupełniające w Battle River-Crowfoot, choć początkowo były strategicznym posunięciem dla Pierre’a Poilievre’a, nieumyślnie rzuciły światło na głęboko zakorzenione frustracje kluczowej grupy demograficznej. Rosnący sceptycyzm i zmieniające się lojalności, choćby w konserwatywnym bastionie, sygnalizują potencjalne przegrupowanie sił politycznych na kanadyjskiej wsi. Partie nie mogą już polegać wyłącznie na historycznych wzorcach głosowania. Długoterminową implikacją jest to, iż partie federalne, zwłaszcza Konserwatyści, muszą ponownie zaangażować się w swoje tradycyjne bazy na głębszym, bardziej merytorycznym poziomie, zajmując się nie tylko skargami ekonomicznymi, ale także postrzeganą erozją prawdziwej reprezentacji i poczuciem bycia pomijanym. Niesprostanie temu zadaniu może prowadzić do dalszej fragmentacji krajobrazu politycznego i zwiększonego separatyzmu regionalnego, czego sygnały, takie jak rosnące poparcie dla secesji Alberty, są już widoczne.
Pomimo frustracji, w tych społecznościach utrzymuje się trwała nadzieja. Jak wyraziła Marjorie Nahirniak, istnieje nadzieja, iż zwrócenie uwagi na potrzeby lokalnych producentów doprowadzi do pozytywnych zmian, połączone z odpowiedzialnością za rozliczanie wybranych urzędników. Podstawowym pragnieniem mieszkańców jest rząd federalny, który rozumie i aktywnie wspiera unikalne wyzwania sektora rolnego, zapewniając stabilność gospodarczą i sprawiedliwy zwrot za ich pracę.
Głosy z prerii Alberty służą jako potężne przypomnienie, iż zdrowie demokracji narodu jest głęboko splecione z dobrobytem i poczuciem reprezentacji jego najbardziej fundamentalnych społeczności.
Na podst. CBC, OpenAlberta, Wikipedia
