1 tydzień temu
Polskie prawo przewiduje różne środki odwoławcze przysługujące każdej ze stron postępowania sądowego. Jednym z nich jest złożenie zażalenia na postanowienie sądu. Kiedy można skorzystać z tego instrumentu prawnego? W jakich okolicznościach? Jakie konsekwencje rodzi zgłoszenie zażalenia na postanowienie sądu? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w poniższym materiale.
Zażalenie na postanowienie sądu – co to?
Zażalenie na postanowienie sądu to specjalny środek odwoławczy, który stosuje się (jak wskazuje jego nazwa) wobec orzeczenia sądowego wydanego w formie postanowienia. Nie jest tym samym, co apelacja, którą stosuje się jako środek odwoławczy skierowany przeciwko wyrokom. Zażalenie dotyczy orzeczeń z zakresu kwestii procesowych (formalnych). Pozwala ono danej stronie zaskarżyć postanowienie, z którym strona ta się nie zgadza i tym samym skierować sprawę do sądu wyższej instancji. Zażalenie na postanowienie sądu może dotyczyć postanowień kończących i niekończących postępowanie, których przedmiotem jest:
- zwrot pisma wniesionego jako pozew, z którego nie wynika żądanie rozpoznania sprawy;
- zwrot pozwu;
- odmowa odrzucenia pozwu;
- przekazanie sprawy sądowi równorzędnemu lub niższemu albo podjęcie postępowania w innym trybie;
- zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;
- sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;
- zwrot kosztów, określenie zasad ponoszenia przez strony kosztów procesu, zwrot opłaty lub obciążenie kosztami sądowymi – o ile strona nie składa środka zaskarżenia co do istoty sprawy.
Kto i kiedy może złożyć zażalenie na postanowienie sądu?
Prawo do złożenia zażalenia na postanowienia sądu przysługuje każdej ze stron toczącego się postępowania oraz jego uczestnikom, jeżeli ustawa przewiduje taką możliwość. Mogą je także zgłosić inne podmioty, jeżeli mają one w tym swój interes prawny (np. świadkowie czy biegli). To kolejny aspekt różniący ten instrument od wspomnianej apelacji, która przysługuje jedynie stronom postępowania.
Zażalenie można złożyć w określonych przypadkach przewidzianych w obowiązujących przepisach prawa procesowego. Taki środek odwoławczy składa się zwykle w momencie, gdy uzna się, iż postanowienie sądu jest efektem wcześniej popełnionych błędów, np. w ocenie dowodów czy naruszenia prawa procesowego. Termin na wniesienie zażalenia wynosi tydzień, licząc od dnia doręczenia postanowienia z uzasadnieniem. o ile jednak przy wydaniu postanowienia sąd odstąpił od jego uzasadnienia, termin liczy się od dnia ogłoszenia postanowienia. Obowiązujące przepisy nie określają czasu, w jakim sąd musi rozpatrzyć otrzymane zażalenie. Co interesujące – rozpatrzenie zażalenie odbywa się na posiedzeniu niejawnym (w przeciwieństwie do apelacji, którą sąd może rozpatrzyć również na rozprawie).
Zażalenie na postanowienie sądu – kwestie formalne
Zażalenie na postanowienie sądu, aby było skuteczne, musi spełniać określone wymogi formalne, które wynikają z przepisów procedury cywilnej. Oto najważniejsze elementy, które powinny się w nim znaleźć:
- Oznaczenie sądu – należy wskazać sąd, do którego zażalenie jest kierowane, za pośrednictwem sądu, który wydał postanowienie.
- Dane stron – imiona i nazwiska (lub nazwy), adresy, a także status procesowy (np. powód, pozwany).
- Sygnatura akt – unikalny numer sprawy, który pozwala zidentyfikować postępowanie.
- Wskazanie zaskarżonego postanowienia – dokładne określenie, którego postanowienia dotyczy zażalenie, wraz z datą jego wydania.
- Zakres zaskarżenia – wskazanie, czy zażalenie dotyczy całości postanowienia, czy jedynie jego części.
- Zarzuty i uzasadnienie – wyjaśnienie, dlaczego strona nie zgadza się z treścią postanowienia, z podaniem argumentów prawnych lub faktycznych.
- Podpis składającego – własnoręczny podpis osoby składającej zażalenie lub jej pełnomocnika.
- Data sporządzenia – określająca moment wniesienia zażalenia dla celów obliczenia terminu.
- Załączniki – np. dowód uiszczenia opłaty sądowej, jeżeli jest wymagana, oraz ewentualne pełnomocnictwo.
Do jakiego sądu skierować zażalenie na postanowienie?
O tym, do jakiego sądu należy skierować zażalenie, decyduje tak naprawdę rodzaj tego ostatniego. Wyróżnia się następujące typy zażaleń:
- od postanowień sądu I lub II instancji do Sądu Najwyższego.
- od postanowień sądu I instancji do sądu II instancji,
- od postanowień sądu I instancji do innego składu tego sądu,
- od postanowień sądu II instancji do innego składu tego sądu
Jakie skutki rodzi złożenie zażalenia na postanowienie sądu?
Złożenie zażalenia na postanowienie sądu wywołuje przede wszystkim skutek procesowy polegający na uruchomieniu kontroli instancyjnej – sąd wyższej instancji bada zasadność i legalność zaskarżonego postanowienia. W określonych przypadkach jego wniesienie może wstrzymać wykonanie postanowienia, np. jeżeli dotyczy ono tymczasowego zabezpieczenia. Dodatkowo, skuteczne zażalenie może prowadzić do zmiany lub uchylenia postanowienia. Tu wiele zależy od zasadności użycia środka odwoławczego i zgromadzenia odpowiedniego materiału, który wystarczająco umotywuje żądania strony wnoszącej zażalenie.
Przykładowe postanowienia sądu, na które można złożyć zażalenie
Zażalenie można złożyć na szereg różnych postanowień sądu. Przykładowe z nich to:
- postanowienie o oddaleniu wniosku o zabezpieczenie roszczenia,
- postanowienie o zwrocie pozwu lub odrzuceniu środka odwoławczego,
- postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia,
- postanowienie o kosztach procesu,
- postanowienie o odmowie ustanowienia pełnomocnika z urzędu.
Zażalenie na postanowienie sądu – pomoc prawna
Pomoc prawna przy sporządzaniu i składaniu zażalenia na postanowienie sądu ma istotne znaczenie, ponieważ pozwala uniknąć błędów formalnych i merytorycznych, które mogłyby skutkować odrzuceniem środka odwoławczego lub jego nieuwzględnieniem. Profesjonalny pełnomocnik nie tylko prawidłowo skonstruuje treść zażalenia, ale również trafnie wskaże podstawy prawne i faktyczne zaskarżenia, a także zadba o dochowanie terminów procesowych. W wielu przypadkach odpowiednie sformułowanie zarzutów i uzasadnienia ma najważniejsze znaczenie dla skutecznego zakwestionowania postanowienia i ochrony interesów strony.
Jeśli potrzebują Państwo pomocy w sprawach związanych z zażaleniem na postanowienie sądu, zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią.
71 737 37 22
Kancelaria prawna Wrocław Sobota Jachira
