Zasiłek pogrzebowy bez decyzji ZUS? Rząd wprowadza rewolucyjne uproszczenia

Utrata bliskiej osoby to jeden z najtrudniejszych momentów w życiu, a towarzyszące mu formalności mogą stanowić dodatkowe, ogromne obciążenie. Rząd dostrzegł ten problem i we wtorek przyjął projekt nowelizacji, który ma zrewolucjonizować proces ubiegania się o zasiłek pogrzebowy. Kluczowa zmiana zakłada, iż w wielu przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaci pieniądze bez konieczności wydawania formalnej decyzji administracyjnej. To przełom, który ma na celu nie tylko przyspieszenie wypłaty świadczenia, ale przede wszystkim odciążenie pogrążonych w żałobie rodzin od zbędnej biurokracji. Nowe przepisy, przygotowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, wprowadzają jasne zasady i skracają terminy, co w praktyce oznacza, iż pieniądze potrzebne na pokrycie kosztów ostatniego pożegnania trafią na konto znacznie szybciej niż dotychczas.

Koniec z czekaniem na decyzję ZUS. Na czym polega kluczowa zmiana?

Najważniejszą i najbardziej odczuwalną dla obywateli zmianą jest wprowadzenie zasady, zgodnie z którą ZUS będzie mógł wypłacić zasiłek pogrzebowy bez wydawania decyzji administracyjnej. To fundamentalne uproszczenie procedury, które ma zastosowanie w najczęstszych przypadkach, czyli wtedy, gdy koszty pogrzebu w całości pokrywa jedna osoba. zwykle jest to członek najbliższej rodziny – małżonek, dziecko czy rodzic zmarłego.

Jak to będzie wyglądać w praktyce? Osoba, która samodzielnie zorganizowała i opłaciła pochówek, po złożeniu kompletnego wniosku wraz z wymaganymi dokumentami (m.in. aktem zgonu i rachunkami potwierdzającymi wydatki), nie będzie musiała już czekać na formalne pismo z ZUS. Zakład, po weryfikacji dokumentów, po prostu przekaże środki na wskazane konto. To ogromne ułatwienie, które eliminuje jeden z najbardziej czasochłonnych etapów całego procesu. Celem jest maksymalne odformalizowanie procedury, aby wsparcie finansowe było realną pomocą, a nie kolejnym urzędowym wyzwaniem w trudnym czasie.

Dotychczas każda sprawa, niezależnie od jej skomplikowania, wymagała wydania decyzji. Generowało to nie tylko dodatkową pracę dla urzędników, ale przede wszystkim wydłużało czas oczekiwania na pieniądze. Nowe przepisy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom społecznym, traktując obywatela jak partnera i ufając, iż przedstawione dokumenty są wystarczającą podstawą do szybkiej wypłaty świadczenia.

Co w sytuacji, gdy koszty pogrzebu poniosło kilka osób?

Nowe przepisy precyzyjnie regulują również sytuacje bardziej złożone, w których za organizację pogrzebu odpowiadało kilka podmiotów. Uproszczenie w postaci braku decyzji nie będzie miało zastosowania, jeżeli koszty pochówku zostały podzielone między kilka osób lub instytucji. W takim scenariuszu ZUS przez cały czas będzie zobowiązany do wydania formalnej decyzji administracyjnej.

Kiedy dokładnie decyzja będzie wymagana? Dotyczy to przypadków, gdy:

• Wydatki na pogrzeb poniosło kilku członków rodziny (np. rodzeństwo wspólnie organizujące pochówek rodzica).
• Część kosztów pokrył pracodawca zmarłego, dom pomocy społecznej, gmina, powiat lub osoba prawna kościoła bądź związku wyznaniowego.
• O zasiłek ubiega się osoba obca, która pokryła koszty pogrzebu.

W takich sytuacjach ZUS musi dokładnie ustalić, jakie koszty poniósł każdy z wnioskodawców. Na podstawie przedstawionych rachunków i faktur zasiłek pogrzebowy zostanie podzielony proporcjonalnie do udokumentowanych wydatków. Wydanie decyzji jest tu niezbędne, aby zapewnić transparentność i sprawiedliwy podział świadczenia, chroniąc interesy wszystkich zaangażowanych stron. Mimo konieczności wydania decyzji, również w tych przypadkach cała procedura ma przebiegać znacznie sprawniej dzięki nowym, krótszym terminom.

Ile trzeba będzie czekać na pieniądze? Nowe, krótsze terminy

Oprócz uproszczenia procedur, rząd wprowadza najważniejsze zmiany dotyczące terminów, co bezpośrednio przełoży się na szybkość otrzymania wsparcia finansowego. Nowelizacja ustawy zakłada znaczne skrócenie czasu, jaki ZUS będzie miał na załatwienie sprawy. Zgodnie z nowymi przepisami, Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał maksymalnie 14 dni na wydanie decyzji, licząc od dnia wyjaśnienia ostatniej niezbędnej okoliczności w sprawie.

To jednak nie wszystko. Po wydaniu decyzji (jeśli była ona wymagana), ZUS będzie miał kolejne 14 dni na faktyczną wypłatę środków. W przypadku, gdy decyzja nie jest potrzebna, termin na wypłatę również będzie wynosił 14 dni od momentu złożenia kompletnej dokumentacji. W praktyce oznacza to, iż w najprostszych sprawach pieniądze mogą trafić na konto rodziny choćby w ciągu dwóch tygodni. W bardziej skomplikowanych przypadkach cały proces od złożenia wniosku do otrzymania przelewu nie powinien przekroczyć miesiąca.

Dotychczasowe przepisy nie były tak precyzyjne, co często prowadziło do sytuacji, w której rodziny musiały czekać na zwrot kosztów znacznie dłużej. Nowe, sztywne terminy mają zdyscyplinować proces i dać obywatelom pewność, iż wsparcie finansowe otrzymają w przewidywalnym i rozsądnym czasie, co jest niezwykle istotne, biorąc pod uwagę niemałe koszty związane z organizacją pogrzebu w Polsce.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie i kogo obejmą?

Rząd zapowiada szybkie wdrożenie zaplanowanych zmian. Zgodnie z przyjętym projektem, nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wejdzie w życie w terminie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Oznacza to, iż Polacy będą mogli skorzystać z uproszczonych procedur już w najbliższej przyszłości, prawdopodobnie jeszcze w tym roku. Szybkie tempo legislacyjne podkreśla pilność i wagę tej reformy.

Nowe regulacje są częścią szerszego pakietu deregulacyjnego, którego celem jest ograniczanie biurokracji i ułatwianie obywatelom kontaktów z administracją publiczną. Inicjatywa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ma na celu realne odciążenie Polaków w jednej z najtrudniejszych życiowych sytuacji. Zmiany obejmą wszystkich, którzy będą ubiegać się o zasiłek pogrzebowy po wejściu w życie nowych przepisów, niezależnie od tego, czy są członkami rodziny zmarłego, czy innymi osobami lub instytucjami pokrywającymi koszty pochówku.

Podsumowując, nadchodząca reforma to konkretny krok w stronę bardziej przyjaznego i sprawnego państwa. Skrócenie terminów i rezygnacja z decyzji administracyjnej w najczęstszych przypadkach to realna pomoc, która pozwoli rodzinom skupić się na tym, co najważniejsze – na przeżywaniu żałoby i pożegnaniu bliskiej osoby, bez dodatkowego stresu związanego z urzędowymi formalnościami.