Zapłaci każdy, choćby 200 zł. Zawieszona opłata znowu aktywna od stycznia

Od 1 stycznia 2025 roku polscy odbiorcy energii elektrycznej ponownie zobaczą na swoich rachunkach opłatę mocową, która przez ostatnie miesiące była zawieszona. Urząd Regulacji Energetyki (URE) ogłosił, iż jej wysokość na 2025 rok została już zatwierdzona.

Fot. Warszawa w Pigułce

Czym jest opłata mocowa i dlaczego wraca?

Opłata mocowa, wprowadzona w ramach ustawy o rynku mocy z 2017 roku, została zaprojektowana, by finansować rozwój i utrzymanie infrastruktury energetycznej, a także zapewniać stabilność dostaw energii. Środki uzyskane z opłaty są przeznaczane na utrzymanie systemu energetycznego w gotowości, co obejmuje rezerwę mocy potrzebną w okresach wzmożonego zapotrzebowania.

Od drugiej połowy 2024 roku opłata została tymczasowo zawieszona przez ustawodawcę w ramach działań łagodzących rosnące koszty energii, jednak od stycznia 2025 roku wróci na rachunki odbiorców. Wysokość opłaty mocowej na nadchodzący rok ustalono, uwzględniając m.in. kontrakty zawarte na dostawę mocy, koszty wynikające z umów wieloletnich oraz o 9% niższe zużycie energii elektrycznej przez odbiorców w wybranych godzinach doby.

Jakie koszty poniosą gospodarstwa domowe?

Dla przeciętnego gospodarstwa domowego, które rocznie zużywa od 1200 kWh do 2800 kWh energii, opłata mocowa w 2025 roku wyniesie 11,44 zł netto miesięcznie, co w skali roku daje koszt wynoszący ponad 137 zł. Mimo iż wzrost o około 11 zł miesięcznie wydaje się stosunkowo niewielki, dla wielu rodzin w obecnej sytuacji ekonomicznej może stanowić zauważalne obciążenie. Dla odbiorców, którzy zużywają najwięcej energii stawka wynosić będzie 16,01 zł, co przekłada się na 192, 12 zł rocznie.

Stawki opłaty mocowej dla odbiorców ryczałtowych wynoszą:

• poniżej 500 kWh miesięczna stawka opłaty mocowej: 2,86 zł (wzrost z 2,66 zł);
• od 500 kWh do 1200 kWh miesięczna stawka opłaty mocowej: 6,86 zł (wzrost z 6,39 zł);
• od 1200 kWh do 2800 kWh miesięczna stawka opłaty mocowej: 11,44 zł (wzrost z 10,64 zł);
• powyżej 2800 kWh miesięczna stawka opłaty mocowej: 16,01 zł (wzrost z 14,90 zł).

Z kolei dla odbiorców nieryczałtowych, takich jak duże firmy i zakłady przemysłowe, wysokość opłaty będzie zależna od zużycia energii w godzinach szczytu (dni robocze od 7:00 do 21:59). Stawka wyniesie 0,1412 zł/kWh, co oznacza wzrost o około 0,015 zł/kWh w porównaniu do roku 2024. Opłaty te są znacząco wyższe niż te naliczane gospodarstwom domowym, co motywuje duże podmioty do lepszego zarządzania zużyciem energii.

Dlaczego opłaty różnią się dla różnych grup odbiorców?

Dla gospodarstw domowych oraz odbiorców z grupy G i C1 (o mocy zamówionej do 16 kW) wprowadzono zryczałtowaną opłatę mocową. Tymczasem firmy o dużym zużyciu energii będą płacić za moc na podstawie rzeczywistego zużycia w godzinach szczytu. Takie zróżnicowanie ma na celu skłonienie dużych odbiorców do bardziej świadomego i efektywnego zarządzania energią, co może pomóc w utrzymaniu stabilności systemu energetycznego i uniknięciu przeciążeń w momentach największego zapotrzebowania.

Zmiany w opłacie mocowej w 2028 roku

Warto zauważyć, iż od 2028 roku planowane są kolejne zmiany w systemie opłat mocowych. Zgodnie z zapowiedziami, wysokość opłaty mocowej będzie zależna od profilu zużycia energii przez gospodarstwa domowe. Oznacza to, iż im bardziej stabilne będzie zużycie energii przez odbiorcę, tym niższe będą jego opłaty. Nowy system ma na celu promowanie równomiernego zużycia energii, co sprzyja efektywniejszemu zarządzaniu obciążeniem systemu i zapobiega gwałtownym wzrostom zapotrzebowania na energię w godzinach szczytu.

Koszty rynku mocy i wpływ na budżet państwa

Program wsparcia dostawców mocy, w ramach którego pobierana jest opłata mocowa, ma funkcjonować aż do 2047 roku. W samym tylko 2024 roku koszty rynku mocy wyniosły prawie 6,1 miliarda złotych, a w 2025 roku zakontraktowano już obowiązki mocowe o wartości przekraczającej 6,4 miliarda złotych. Wprowadzenie opłaty mocowej na rachunki gospodarstw domowych i firm stanowi więc istotne wsparcie dla państwowego budżetu na cele związane z energetyką.

Jakie będą konsekwencje powrotu opłaty mocowej dla budżetów domowych?

Dla wielu gospodarstw domowych dodatkowy koszt w wysokości około 137 zł rocznie może wpłynąć na ich budżet, szczególnie w obliczu rosnących kosztów życia. Opłata mocowa jest jednym z wielu składników rachunków za energię, a jej powrót zbiega się z wyzwaniami finansowymi, z jakimi mierzy się wiele polskich rodzin. Choć kwota ta może wydawać się niewielka, jej wpływ może być odczuwalny, zwłaszcza w kontekście ogólnego wzrostu kosztów utrzymania.

Powrót opłaty mocowej to kolejny krok mający na celu zapewnienie stabilności systemu energetycznego w Polsce. Gospodarstwa domowe oraz przedsiębiorcy będą musieli dostosować swoje budżety do nowych stawek, co może skłonić do bardziej świadomego zarządzania zużyciem energii. W przyszłości, wprowadzane zmiany mające na celu uzależnienie opłaty od profilu zużycia, mogą dodatkowo motywować odbiorców do równomiernego korzystania z energii i unikania gwałtownych wzrostów zapotrzebowania w godzinach szczytu.