1 tydzień temu
Zabytkowe dworce kolejowe w Polsce popadają w ruinę mimo nadzoru konserwatorskiego. Jak wynika z danych przedstawionych przez resort kultury w odpowiedzi na interpelację posłanki Pauliny Matysiak, w latach 2020-2024 wojewódzcy konserwatorzy zabytków musieli wydać aż 19 zaleceń pokontrolnych i 4 decyzje nakazujące remonty budynków należących do PKP SA. Problem jest poważny — spółka jest właścicielem około 90% czynnych dworców w kraju.
Ministerstwa odpowiadają
Posłanka Paulina Matysiak w interpelacji do Ministerstwa Infrastruktury oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zwróciła uwagę na systemowe zaniedbania w utrzymaniu zabytkowych dworców. W odpowiedzi resort infrastruktury wskazał na realizowany „Program Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023”, w ramach którego ma zostać zmodernizowanych lub wybudowanych od podstaw 179 obiektów.
Konserwatorzy nakładają kary
Z odpowiedzi Ministerstwa Kultury wynika, iż sytuacja jest poważna. W przypadku dworca w Trzebieży PKP SA nie wykonała nakazu remontu, co skutkowało nałożeniem grzywny. Podobnie stało się w przypadku dworca w Głubczycach-Lesie, gdzie Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków wszczął postępowanie o nałożenie kary pieniężnej za niewykonanie zaleceń.
Problem dotyczy największych miast
Na liście obiektów wymagających interwencji konserwatorskiej znalazły się również dworce w największych miastach, w tym Warszawa Centralna, Warszawa Śródmieście oraz dworce Górnośląski i Świebodzki we Wrocławiu. PKP SA tłumaczy się względami ekonomicznymi, ale posłanka Matysiak podkreśla, iż „kolej jako system transportowy powinna być oparta na potrzebach społecznych i użyteczności publicznej, a nie wyłącznie na uzasadnieniach ekonomicznych”.
Jest nadzieja na poprawę
Ministerstwo Kultury zauważa jednak, iż PKP SA „z dużą konsekwencją prowadzi systematyczne remonty zabytkowych obiektów dworcowych”. Wiele budynków pomocniczych, wiat peronowych i wiaduktów zostało już wyremontowanych. w tej chwili przygotowywana jest dokumentacja projektowa dotycząca remontu dworców w Oławie, Oleśnicy, Skarżysku-Kamiennej, Końskich, Ostrowcu Świętokrzyskim i Sędziszowie.
Problem pozostaje jednak nierozwiązany systemowo. Program „Kolej+” nie przewiduje finansowania remontów dworców, a kwestia wysokich czynszów w wyremontowanych obiektach sprawia, iż wiele powierzchni pozostaje niewykorzystanych. Jak podkreśla posłanka Matysiak, państwowy zarządca powinien działać na rzecz integracji lokalnych społeczności, na przykład poprzez udostępnianie wyremontowanych obiektów samorządom na preferencyjnych warunkach.
