Wzrost centrów danych a zużycie energii – jak mierzyć wpływ?

Nowa metodologia oceny zużycia energii

Dotychczasowe analizy koncentrowały się głównie na emisjach CO₂ lub wybranych elementach systemu. Tymczasem nowe podejście zakłada całościowe ujęcie – od centrów danych i sieci przesyłowych po urządzenia końcowe użytkowników. Równolegle rozpatrywane są fizyczne alternatywy: produkcja, transport, handel detaliczny czy praca biurowa.

W efekcie porównuje się nie tylko samą pracę serwerów, ale również energię zaoszczędzoną dzięki rezygnacji z fizycznych nośników i procesów.

Trzy studia przypadków

Raport analizuje trzy wyraźne przykłady, w których wzrost cyfryzacji generuje zapotrzebowanie na centra danych:

• Streaming wideo vs płyty Blu-ray – w scenariuszu centralnym streaming zużywa nieco mniej energii niż płyta wyprodukowana w Wielkiej Brytanii. jeżeli jednak płyta powstaje za granicą, zużycie energii w UK jest niższe w przypadku fizycznego nośnika, ponieważ część energii pochłania produkcja poza krajem.
• Ebooki vs książki drukowane – e-booki w każdym scenariuszu zużywają wielokrotnie mniej energii niż książki papierowe, niezależnie od miejsca produkcji.
• Tłumaczenia AI vs tłumaczenia ludzkie – najbardziej wyraźny kontrast. Pojedyncze tłumaczenie AI to poniżej 0,05 kWh, podczas gdy praca tłumacza biurowego sięga choćby 120 kWh.

Jak podkreśla Spencer Jones, wnioski są jednoznaczne: cyfrowe rozwiązania w wielu przypadkach dorównują, a często znacząco przewyższają fizyczne alternatywy pod względem efektywności energetycznej.

Ograniczenia i dalsze badania

Eksperci zaznaczają jednak, iż wyniki odnoszą się jedynie do trzech przykładów i nie można ich automatycznie ekstrapolować na wszystkie zastosowania centrów danych. Dlatego rekomendowane jest rozszerzenie analiz o kolejne obszary, m.in. gry w chmurze, streaming muzyki, wsparcie klienta oparte na AI, usługi SaaS (Software as a Service) czy inteligentne liczniki.

• Boom centrów danych i AI wyzwaniem dla operatorów sieci – nowe obciążenia są „duże, szybkie i niewidzialne
• AI jako problem i rozwiązanie. MIT analizuje wpływ sztucznej inteligencji na energetykę
• AI napędza wzrost zużycia energii – raport IEA prognozuje przyszłość sektora energetycznego

Źródło: Smart Energy International