Wydanie 260, 25.10.2025

3 tygodni temu

Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.

Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.

Polska

  • „Prawo i Sprawiedliwość szykuje się do dużej konwencji, która ma pokazać kierunki, w jakich partia pójdzie w najbliższych wyborach. Czy partia Jarosława Kaczyńskiego ogłosi tam ”nowe 500 plus„? (...) A skoro jesteśmy już przy PO – w najbliższy weekend zostanie wyprowadzony sztandar partii, która – łącząc się z Nowoczesną i Inicjatywą Polską – stanie się już oficjalnie Koalicją Obywatelską. Skąd ten ruch? O tym wszystkim rozmawiamy w dzisiejszym odcinku.” [###]

  • Materiał wideo OKO.press, który jest wyżej został nagrany jeszcze przed weekendowymi konwencjami partyjnymi, które są już za nami. Onet ma w miarę zwięzłe podsumowanie obydwu konwencji a jeżeli chcecie dowiedzieć się szczegółowo jak PiS chce w przyszłości prześladować niezależne sądy to zerknijcie do tekstu OKO.press. [Konwencja PiS], [Konwencja KO], [OKO.press]

  • „Gdy w Stroniu Śląskim pękła tama, fala zalała dwa miasta i zabiła czworo ludzi. Zawiodły wszystkie procedury kryzysowe i zarządzanie obiektem, ale prokuratura, która prowadzi śledztwo, przez cały czas oficjalnie niczego nie ustaliła” Polecamy reportaż Tomasza Story o tym jak ciągle nie jesteśmy przygotowani na kolejną powódź mimo, iż od poprzedniej minęło już tyle czasu. [Frontstory]

  • „W lipcu i sierpniu z usług kolei skorzystało ponad 74,7 mln pasażerów, co oznacza wzrost o ponad 5,3 mln (o 7,7%) w porównaniu z rokiem poprzednim. Sierpień okazał się historycznie najlepszym miesiącem pod względem liczby podróżnych oraz wartości pracy przewozowej, natomiast lipiec był rekordowy pod względem pracy eksploatacyjnej – informuje Urząd Transportu Kolejowego. Pociągi stają się też z wakacji na wakacje coraz bardziej punktualne.” Ostatnie zdanie bardzo nas cieszy. [Rynek Kolejowy]

  • „Warszawa planuje odbudowę zniszczonego kompleksu sportowego Skra na Polu Mokotowskim – w tym budowę nowoczesnej hali dla siatkarzy i koszykarzy, mieszczącej ok. 6 tys. kibiców. Zatwierdzenie inwestycji przez Radę Warszawy doprowadziło do rozpadu koalicji na Ochocie – stowarzyszenie Miasto Jest Nasze przy wsparciu lokalnej Lewicy sprzeciwiło się budowie.” Dla Krytyki Politycznej Artur Troost komentuje lokalny egoizm aktywistów miejskich. [Krytyka Polityczna]

  • „Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji wydaliło starającego się u nas o ochronę międzynarodową Tadżyka, mimo iż polski sąd i Europejski Trybunał Praw Człowieka ostrzegały, iż w kraju pochodzenia grozi mu niebezpieczeństwo. W tym samym czasie polskie konsulaty przyznawały tysiącom migrantów z Azji i Afryki, o których nie wiedziano prawie nic, wizy upoważniające ich nie tylko do wjazdu do Polski, ale do całej strefy Schengen.” O tym jak Polska nie ufa uchodźcom z Tadżykistanu. [Nowa Europa Wschodnia]


Wojna w Ukrainie

  • Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich: Wojska rosyjskie w centrum Kupiańska. 1336. dzień wojny

  • „17 października br. prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski spotkał się w Białym Domu z prezydentem USA Donaldem Trumpem. Rozmowa nie doprowadziła do zmiany w stosunkach amerykańsko-ukraińskich, militarnego wzmocnienia Ukrainy ani przybliżenia zawieszenia broni w wojnie na Ukrainie. Jest to tymczasowy sukces Rosji, której udało się odsunąć w czasie wprowadzenie nowych restrykcji przez USA, przekonać do niewzmacniania militarnego Ukrainy oraz prawdopodobnie doprowadzić do kolejnego osobistego spotkania Putina i Trumpa.” Polecamy analizę od PISM wydarzeń, o których wspominaliśmy w poprzednim wydaniu. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

  • „22 października Donald Trump zdecydował o nałożeniu sankcji na Rosnieftʹ i Łukoil – dwa największe koncerny naftowe w Rosji. Ograniczeniami objęto także ich spółki zależne, łącznie 34 podmioty. 23 października również Unia Europejska rozszerzyła restrykcje względem FR, przyjmując 19. pakiet sankcji, które dotyczą przede wszystkim sektorów energetycznego (...) i bankowego (...) oraz eksportu do tego państwa kolejnych dóbr podwójnego zastosowania (...).” [Ośrodek Studiów Wschodnich]

  • Poza krótką analizą OSW na temat tego jak sankcje Trumpa wpłyną na wojnę możecie też przeczytać analizę The Atlantic Council. [The Atlantic Council]

  • „Belgia blokuje propozycję wykorzystania miliardów euro zgromadzonych w Brukseli do sfinansowania pożyczki w wysokości 140 mld euro dla Ukrainy na cele wojenne.” [The Guardian], [Euronews]

  • „Otoczenie prezydenta Wołodymyra Zełenskiego kontynuuje działania na rzecz dyskredytacji i ograniczenia niezależności Narodowego Biura Antykorupcyjnego (NABU) i Specjalizowanej Prokuratury Antykorupcyjnej (SAP). Celem jest utrudnienie prowadzenia przez te instytucje postępowań przeciwko osobom powiązanym z głową państwa, Biurem Prezydenta (BP) lub rządem. ” [Ośrodek Studiów Wschodnich]

  • „Sześciu Brytyjczyków działających na rzecz rosyjskiej grupy Wagnera zostało skazanych na karę więzienia za podpalenie londyńskiego magazynu, w którym przechowywano pomoc humanitarną dla Ukrainy.” [The Guardian]


Europa

  • „To, iż Rosjanie prowadzą działania wywiadowcze na Morzu Bałtyckim i obserwują ruchy okrętów państw NATO, wiadomo od dawna. Robią to dzięki zarówno jednostek pływających, jak i czujników rozmieszczonych na dnie morza. Teraz pojawiają się podejrzenia, iż Moskwa poszła o krok dalej i wykorzystuje do tego wraki spoczywające na dnie Bałtyku, a dokładniej: wrak promu pasażerskiego MS Estonia, który zatonął w 1994 roku podczas sztormu. Wyniki międzynarodowego śledztwa sugerują, iż Rosja ukryła we wraku urządzenia służące do zbierania danych wywiadowczych.” [Konflikty]

  • „Korupcja w Europie należy do rzadkości, niezależnie od tego, czy analizujemy opinie mieszkańców, firm czy ekspertów. Istnieje jednak kilka wyjątków. W krajach bałkańskich nienależących do UE, a zwłaszcza w państwach leżących we wschodniej części kontynentu (takich jak Rosja czy Ukraina), korupcja potrafi być poważnym problemem.” [Obserwator Gospodarczy]

  • „Poprzez plan RESourceEU Unia Europejska dąży do uniezależnienia się od Chin w zakresie dostaw surowców o kluczowym znaczeniu dla europejskiego przemysłu motoryzacyjnego, obronnego, technologii ekologicznych i cyfrowych.” [Euronews]

  • „Podczas niedzielnego włamania do Luwru skradziono historyczną francuską biżuterię. Złodzieje – przebrani w żółte kamizelki, przypominające strój robotników – podjechali ciężarówką od strony Sekwany i wchodząc po wysięgniku, wybili okno. Wtargnęli do Galerii Apolla, gdzie znajdują się korony, diademy, klejnoty i biżuteria z czasów I i II Cesarstwa Francuskiego oraz okresów przejściowych.” TVN24 ma krótkie podsumowanie opisu kradzieży a AP News ma tekst o tym co może stać się ze skradzionymi klejnotami. [TVN24], [AP News]

  • 29 października odbędą się wybory parlamentarne w Holandii. Reuters ma krótką ściągawkę z najpotrzebniejszymi informacjami potrzebnymi do zrozumienie tych wyborów a The Conversation ma tekst, który zwraca uwagę na niesłychanie niepokojącą normalizację skrajnie prawicowych rasistowskich pomysłów, które teraz są emitowane w telewizji bez żadnych zastrzeżeń. [Reuters], [The Conversation]

  • Ropa przez cały czas nie płynie do serbskich rafinerii, które należą do kontrolowanego przez Gazprom Nieft koncernu NIS. Jest to wynik amerykańskich sankcji na Gazprom, które po kilku miesiącach odraczania weszły w końcu w życie na początku października. Na obecnych zapasach rafinerie mogą pracować jeszcze kilka dni, a zgromadzone zapasy paliw i innych produktów ropopochodnych mają wystarczyć Serbom do końca roku. Serbski rząd mówi, iż pracuje nad rozwiązaniem problemu, jednak nie widać na ten moment żadnego postępu. Władze serbskie mówią, iż będą chciały uniknąć scenariusza nacjonalizacji spółki. [Reuters]

  • Jak Andrej Babiš wrócił do władzy w Czechach? Jak wyglądała jego kampania wyborcza i na co kładł największy nacisk? jeżeli Was to ciekawi, to artykuł VSqaure odpowie na Wasze pytania. [VSquare]

  • „Węgry pracują nad znalezieniem sposobu na obejście amerykańskich sankcji nałożonych na rosyjskie koncerny naftowe – poinformował w piątek premier Viktor Orban, nie podając jednak żadnych szczegółów i nie sugerując, iż zamierza złamać ograniczenia.” Orbán jak zwykle z gównem. [Reuters]

  • Kojarzycie Visegrad24? Jest duża szansa, iż linkowaliśmy kiedyś tekst OKO.press o tym prawicowym portalu a teraz serwis VSquare ma raport o tym jak w tej chwili wyglądają powiązania różnych twórców, jaką propagandę w tej chwili szerzą oraz co ma z tym wspólnego bogaty katolik na rowerze. [VSquare]

  • Jesteście ciekawi co tam na Kaukazie? Mamy dla was trzy materiały. Analizę oraz podcast od OSW jak i podcast Piotra Pogorzelskiego.


Bliski i Środkowy Wschód

  • „Rozejm w Gazie zdołał się utrzymać, chociaż przez cały czas nie możemy mówić o całkowitym zatrzy­ma­niu przemocy. Intensywna walka toczy się za to na arenie politycznej. Wizytę w Izraelu odbył wiceprezydent Stanów Zjednoczonych J.D. Vance, państwa muzułmańskie skrytykowały uchwałę Knesetu, a Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości żąda wpuszczenia pomocy humanitarnej.” [Konflikty]

  • W wyniku porozumienia o zawieszeniu broni i wymianie zakładników, Izrael zwrócił stronie palestyńskiej 195 ciał. Ciała znajdują się nierzadko w stanie zaawansowanego rozkładu, nie ma żadnych informacji identyfikacyjnych, a Izrael blokuje wjazd do Strefy Gazy materiałów umożliwiających przeprowadzanie testów DNA. Palestyńczycy stają przed trudnym zadaniem odnalezienia i rozpoznania swoich krewnych, którzy zmarli po zatrzymaniu przez Izrael. [AP News]

  • „22 października br. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) wydał opinię doradczą analizującą zobowiązania Izraela wobec ONZ i jej agend. Wiele ustaleń wskazuje, iż podczas wojny w Strefie Gazy doszło do licznych naruszeń, m.in. umów regulujących status agend ONZ oraz międzynarodowego prawa humanitarnego.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

  • W Syrii doszło do starć wojsk rządowych z bojówkami kierowanymi przez... Francuza. Miejsce wydarzeń to mocno powiązana z rebeliantami prowincja Idlib i obóz al-Fadran, zlokalizowany blisko tureckiej granicy. Kim jest Omar Diaby, ilu francuzów i frankofońskich bojowników znajduje się w Syrii i o co adekwatnie poszło? [AP News]

  • „Inicjatywa pokojowa pomiędzy Turcją a Kurdami z ma poważne konsekwencje dla Europy – od zarządzania migracją po stabilność regionalną. Jednak realizowana jest ona w warunkach autorytarnych, w których przywódcy opozycji są ścigani, a burmistrzowie zastępowani przez komisarzy, co budzi wątpliwości co do pogodzenia współpracy w zakresie bezpieczeństwa z normami demokratycznymi.” [European Policy Centre]

  • Jemeńscy bojownicy Huti aresztowali kolejne 2 pracowników ONZ. Tym razem sa to kobiety współpracujące z ONZ przy dystrybucji pomocy żywieniowej. [AP News]

  • 329 miejsc w parlamencie, 7768 kandydatów z czego 2248 to kobiety, a 5520 mężczyźni – to liczby opisujące irackie wybory parlamentarne, które odbęda się już 11 listopada. Wybory te pokażą, czy w tej chwili rządzący otrzymają drugą turę, czy jednak wpływy szyickich proirańskich bojówek osłabły w wyniku irackich kryzysów, jak i burzliwej w ostatnich latach sytuacji w regionie. [AP News]


Azja

  • W Korei Południowej po zaledwie 4 miesiącach funkcjonowania wycofano ze szkół e-podręczniki oparte na „sztucznej inteligencji”. Rest of World przygląda się tej sprawie i stara się ocenić ile na tą decyzję wpłynęła zmiana władzy a ile negatywne opinie rodziców, nauczycieli i uczniów. [Rest of World]

  • „Blisko 700 obcokrajowców uciekło z Mjanmy i przedostało się do Tajlandii, poinformowała w czwartek tajska armia po przeprowadzeniu operacji wojskowej przeciwko wspieranemu przez Chiny KK Park, znanemu ośrodkowi cyberprzestępczości.” Tydzień temu mieliśmy dla Was artykuł Krytyki Politycznej o miastach cyberprzestępstwo w Azji a w tym jest takie doniesienie. [Reuters]

  • Japonia i Japończycy mają problem z obcokrajowcami. Niechęć wzrasta zarówno co do turystów, których jest coraz więcej, i którzy nie przestrzegają lokalnych norm kulturowych jak i względem migrantów, którzy zajmują niskopłatne stanowiska w obliczu niskiego przyrostu naturalnego. [###]


Afryka


Ameryka Łacińska


Ameryka Północna


Oceania


Ekonomia i gospodarka


Nauka i technologia


Idee, kultura, społeczeństwo

Idź do oryginalnego materiału