„Z całego serca dziękujemy za Waszą pomoc! Niestety wojna wciąż trwa, a rosyjskie ataki na ukraińskie miasta i wsie nie ustają. Żołnierze walczący na pierwszej linii frontu ponownie potrzebują naszego wsparcia, dlatego uruchamiamy kolejną zbiórkę na ich najpilniejsze potrzeby.” Polecamy waszej uwadze

Wojna w Ukrainie

• Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich: Rosjanie wypierają siły ukraińskie z terytorium FR. 1161. dzień wojny

• Stany Zjednoczone i Ukraina, w końcu, podpisały umowę dotyczącą surowców mineralnych. The Guardian ma przekrojowy artykuł zarówno o negocjacjach jak i przypominający o jakich zasobach naturalnych mówimy. Za to Kyiv Independent tłumaczy najważniejsze elementy podpisanej umowy. [The Guardian], [Kyiv Independent]

• „Administracja Trumpa formalnie powiadomiła Kongres 29 kwietnia, iż przygotowuje się do autoryzacji sprzedaży »50 milionów dolarów lub więcej« »artykułów obronnych« do Ukrainy. Jest to pierwszy taki ruch pod rządami obecnego rządu USA.” Tak zaraz po podpisaniu umowy o surowcach mineralnych, cóż za zbieg okoliczności. [Kyiv Independent]

• „Korea Północna oficjalnie przyznała, iż jej żołnierze walczą po stronie Rosji w Ukrainie. Najnowsze dane południowokoreańskiego wywiadu rzucają światło na skalę strat i kulisy współpracy między dwoma izolowanymi reżimami.” [Euractiv]

• „Od kilku miesięcy na Ukrainie można zauważyć wzrost aktywności politycznej zarówno władz, jak i opozycji. Deklaracje prezydenta USA o chęci szybkiego wynegocjowania zawieszenia broni, które mogłoby doprowadzić do zniesienia stanu wojennego i przeprowadzenia wyborów, zintensyfikowały walkę o poparcie. Dzieje się tak pomimo utrzymującego się w państwie konsensusu politycznego i społecznego, iż głosowanie to nie powinna zostać zorganizowane podczas działań zbrojnych. najważniejsze znaczenie dla szans potencjalnych kandydatów i partii będą miały warunki, na jakich zakończy się gorąca faza wojny.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]

• To, iż Rosja dopuszcza się zbrodni wojennych przy prowadząc wojnę z Ukrainą nie powinno być dla naszych czytelników zaskoczeniem. Należy jednak pamiętać, iż nie są to abstrakcyjne działania, iż zawsze chodzi o ludzi, którzy cierpią czy giną. Jedną z takich zbrodni jest torturowanie więźniów wojennych. Na przykładzie dziennikarki Wiktorii Roszczyny możecie dowiedzieć się przez jakie piekło przechodzą zatrzymani. Teksty poza kwestią tortur opisują też dokonania tej znanej ukraińskiej dziennikarki. Ostrzegamy, iż nie jest to łatwa lektura. [The Guardian], [OKO.press]

• „Tysiące ukraińskich cywilów zamkniętych w rosyjskich więzieniach – czy amerykańskie rozmowy pokojowe pozostawią ich w zapomnieniu?” Po śmierci dziennikarki Wiktorii Roszczyny wraca pytanie co stanie się z tymi ludźmi i czy administracja Trumpa chce ich zostawiać na pastwę Rosji. [Kyiv Independent]

• „Ukraina w ogniu. Filmy z frontu, które zmieniają obraz wojny. Ukraińscy dokumentaliści rozliczają się z mitem heroicznej walki i pokazują, kim są naprawdę bohaterowie tej wojny i jaką płacą cenę za swoje bohaterstwo” [OKO.press]

Europa

• „W dzisiejszym odcinku Julia Cydejko i Dominik Brodacki rozmawiają o awarii i zaniku zasilania w Hiszpanii i Portugalii. Opowiadają, co awarię wywołało, jak przebiegała i co oznacza dla europejskiej polityki energetycznej.” Mimo, iż minęło kilka dni od blackoutu oraz wypuszczenia tego podcastu to przez cały czas podsumowuje on to co wiemy: bardzo mało. Mimo starań niektórych komentatorów trudno ciągle wskazać winnego tego zdarzenia, a to co wiemy jest mało „seksowne” – należy inwestować w infrastrukturę energetyczną. [###]

• „W poniedziałek, gdy w całej Hiszpanii zabrakło prądu i przestały działać telefony, internet, lotniska, bankomaty, nie jeździły pociągi i zamykano sklepy, wiarygodna informacja stała się towarem niezwykle pożądanym i deficytowym. Dziennikarze hiszpańskich mediów dokonywali niemal niemożliwego, by dotrzeć z informacjami do ludzi. Pracowali ze świadomością, iż zaraz im także może zabraknąć prądu.” Press opisuje jak dziennikarze z kilku redakcji pracowali w tych niezwykłych okolicznościach. [Press]

• Skrajnie prawicowa niemiecka Alternatywa dla Niemiec (AfD) została uznana za organizację ekstremistyczną przez Federalny Urząd Ochrony Konstytucji który zajmuje się kontrwywiadem. Co to znaczy dla partii? Teoretycznie otwiera to proces do delegalizacji partii ale nie należy spodziewać się tego zbyt szybko, za to służby wywiadowcze mają teraz przyzwolenia na głębszą inwigilację AfD. Więcej o tym możecie przeczytać w tekście [Politico] czy [Euractiv].

• „W 2024 r. w Niemczech złożono łącznie 230 tys. wniosków o azyl po raz pierwszy – ich liczba spadła o 30% w porównaniu z 2023 r. Trend ten pogłębił się w pierwszym kwartale br., kiedy wniesiono ich 36 tys., tj. mniej o 45% r/r. Największe różnice dotyczą obywateli Syrii (-50%), Afganistanu (-42%) i Turcji (-61%).” [Ośrodek Studiów Wschodnicj]

• „Pomimo braku bezwzględnej większości głosów we francuskim Zgromadzeniu Narodowym (ZN) rząd François Bayrou (premier należy do centrowej partii MoDem) przekroczył niedawno symboliczne 100 dni funkcjonowania. Brak jednoznacznego poparcia w parlamencie utrudnia prowadzenie spójnej polityki wewnętrznej i zagranicznej nowemu gabinetowi, ale także prezydentowi Emmanuelowi Macronowi.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

• „29 kwietnia prezydent Recep Tayyip Erdoğan udał się do Rzymu, by uczestniczyć w czwartym międzyrządowym szczycie turecko-włoskim. Podczas wizyty zawarto szereg porozumień, m.in. w obszarach rozwoju stosunków handlowych; współpracy w dziedzinach nauki, technologii, innowacji, przemysłu i inwestycji; kooperacji w sektorze kosmicznym czy w zakresie międzynarodowych korytarzy transportowych. (...) Wizyta Erdoğana potwierdza newralgiczną rolę Rzymu w polityce europejskiej Ankary. Szczególne znaczenie ma dla niej kooperacja zbrojeniowa. Wielowymiarowe stosunki z Włochami Turcja postrzega jako model, który można zreplikować w relacjach z innymi państwami europejskimi, by przezwyciężyć problemy w kooperacji z UE.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]

• Jeśli nie zwróciliście uwagi na to co dzieje się ostatnio w Serbii to najnowszy odcinek podcastu Europe Elects jest w sam raz dla Was. Prowadzący w rozmowie z dziennikarzem, który w tej chwili przebywa w Serbii przypominają genezę protestów, opisują jak się sytuacja polityczna zmieniła w ciągu ostatnich miesięcy oraz tłumaczą dlaczego reakcja Unii Europejskiej wygląda tak a nie inaczej. Dodatkowo możecie posłuchać krótkiego podsumowania europejskich wydarzeń politycznych z kwietnia. [###]

• W niedzielę 4 maja odbędą się (kolejny raz) wybory prezydenckie w Rumunii. Tydzień temu przedstawiliśmy Wam analizę OSW na temat samych wyborów jak i kontrowersji z nimi związanych. Teraz mamy podcast gdzie Kamil Całus opowiada o tym jak to rumuński sąd apelacyjny próbował obalić porządek prawny (i co było prawdziwym celem tych działań) oraz kim jest skrajnie prawicowy George Simion obecny lider sondaży. Czy jest on pro-rosyjski? A jeżeli tak to czy w taki sposób jak go krytycy przedstawiaj? [###]

• Polecamy ostatni odcinek podcastu/audycji Po Prostu Wschód. Poruszane są w nim dwa bardzo interesujące tematy.

  Pierwsze rozmawia o rocznicy ludobójstwa Ormian skupiając się na tym jak to wydarzenie funkcjonuje w świadomości publicznej i jaki ma wpływ na kształtowanie polityki. Mowa jest też o tym, iż diaspora ormiańska ma inne podejście do tego tematu niż ludzie mieszkający w Armenii.

  Drugim tematem jest dekolonizacja Rosji. Pod tym kryje się opis tego jak Rosja i jej mieszkańcy podchodzą do innych narodów będących częścią Federacji Rosyjskiej. Dlaczego podejście „demokratycznej opozycji” tak mało się różni od podejścia zwolenników Putina? Czy Dagestan albo Czeczenia naprawdę są wierne Putinowi? [###]

• Tydzień temu przedstawiliśmy wam film dokumentalny OSW o polityce bezpieczeństwa Finlandii. jeżeli materiał wideo pozostawił Was z uczuciem niedosytu to OSW ma podcast gdzie twórcy rozmawiają o tym co nie zmieściło się w filmie. [###]

• „W Europie od dawna stacjonują amerykańscy żołnierze. Są to głównie oddziały logistyczne, ale nie brakuje czołgów, samolotów, obrony powietrznej czy specjalistycznego sprzętu. O tym, jak zmieniała się amerykańska obecność w Europie, gdzie stacjonuje armia USA i czy Donald Trump wycofa ich ze starego kontynentu mówi ekspert OSW Jacek Tarociński.” [###]