Wydanie 231, 05.04.2025

2 tygodni temu

Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.

Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.

Polska

  • Czy Odra otrzyma osobowość prawną? Zdecydowanie nie byłby to wyjątek w skali świata, o czym niejednokrotnie pisaliśmy na łamach tygodnika. Trwa zbieranie podpisów pod odpowiednią petycją. [OKO.press]

  • Włoski konglomerat medialny, który miał przejąć TVN zmienił plany. Więcej o tym pisze serwis Wirtualne Media. [Wirtualne Media]

  • Głosami 213 posłów Sejm przegłosował ustawę zakładającą obniżenie składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Z tego tytułu dziura w NFZ powiększy się o kolejne 6 mld złotych. Mamy skrajnie niedofinansowaną służbę zdrowia, a ten projekt, tego nie naprawi. [Bussines Insider]

  • „Ekolodzy i aktywiści przyrodniczy alarmują: 1 kwietnia Ministerstwo Rolnictwa opublikowało informację, iż na torfowiskach użytkowanych rolniczo, objętych jedną z unijnych norm dobrych praktyk rolniczych, znanych pod zbiorczą nazwą jako normy GAEC, przez cały czas możliwe będzie osuszanie, prowadzące do dalszej degradacji bezcennych terenów podmokłych.” [OKO.press]

  • Podejrzana w sprawie afery Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych Anna W., była dyrektorka Biura Prezesa Rady Ministrów za czasów Mateusza Morawieckiego, została zwolniona z aresztu tymczasowego ze względu na dobro jej dziecka, wyszła z aresztu za kaucją. Poręczenie majątkowe za urzędniczkę w wysokości 400 tys. zł wpłaciła Fundacja Niezależne Media, będąca jednym z akcjonariuszy Telewizji Republika. — Ten dzień będzie jednym z najszczęśliwszym w moim życiu, jestem najszczęśliwszą matką, która spotka się dzisiaj z synem. To najważniejsza rzecz i to na to czekałam — podkreśliła kobieta na antenie stacji po wyjściu na wolność. [OKO.press], [Onet]

  • „Dolnośląska Służba Dróg i Kolei dysponuje budżetem w wysokości ponad miliarda złotych rocznie. Jak ustaliło OKO.press, jej dyrektorem został ostatnio 26-letni działacz PSL Mateusz Masłowski” [OKO.press]

  • Dlaczego Magdalena Czyż robi karierę w mediach mimo braku powszechnego uznania? Dlaczego w Gazecie Wyborczej ciągle pojawiają się słabe teksty? Odpowiedź na obydwa pytania jest jedna – chodzi o Adama Michnika. Artykuł serwisu Press przedstawia interesujący obraz tego co dzieje się w redakcji Gazety Wyborczej. [Press]

  • „Są dwie historie o Wosiu. Jego krytycy mówią, iż był dobrym lewicowym publicystą, który miał odwagę kwestionować neoliberalne dogmaty, po czym rozmienił się na pisowskie drobne. Woś odpowiada, iż był uciskany przez liberalny mainstream, iż nie podobało im się to co pisze, a on tylko zachowuje zimną logikę i czystość poglądów. Postanowiliśmy to sprawdzić.” W redakcji nie ma zbyt wielu dawnych fanów Rafała Wosia ale być może Was zainteresuje historia upadku tego dawnego dziennikarza a w tej chwili propagandysty. [###]


Wojna w Ukrainie

  • Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich: Wzajemne oskarżenia o ataki na obiekty energetyczne. 1133. dzień wojny

  • „Rosjanie uderzyli w Krzywy Róg. Jest co najmniej 14 zabitych, 50 rannych. Wśród ofiar ma być pięcioro dzieci. Jak informują lokalne władze, w pobliżu miejsca uderzenia rosyjskiej rakiety znajdował się plac zabaw” [OKO.press]

  • „Rosja może wstrzymać ostrzał celów cywilnych na Ukrainie jeżeli Stany Zjednoczone spełnią jej żądania – żądania które są nierealne. Dziś omawiamy to czego chce Kreml, co oferuje w zamian i dlaczego tego nie dostanie.” [###]

  • „Moskwa określiła najnowsze amerykańskie propozycje pokojowe jako nie do przyjęcia dla Kremla, podkreślając ograniczone postępy Donalda Trumpa w realizacji jego obietnicy zakończenia wojny na Ukrainie od czasu objęcia urzędu w styczniu.” [The Guardian]

  • „Sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem (SIPRI) regularnie publikuje analizy globalnego rynku uzbrojenia. Wyniki najnowszego badania, obejmującego lata 2020–2024, pokazują wyjątkowo interesujące trendy. Rosja coraz bardziej traci pozycję na globalnym rynku uzbrojenia, w ostatnich dwóch latach choćby w Azji Centralnej.” [Konflikty]

  • „Wojna elektroniczna jest główną siłą w rosyjskiej wojnie przeciwko Ukrainie, odgrywając kluczową rolę zarówno w strategiach ofensywnych, jak i defensywnych. Czym dokładnie jest wojna elektroniczna, jak działa i jak Ukraina skutecznie się przed nią broni?” [United24]


Europa

  • „Francuski sąd zakazał w poniedziałek liderce skrajnej prawicy Marine Le Pen startu w wyborach prezydenckich w 2027 r. po tym, jak została skazana za defraudację, co może podsycić globalne napięcia związane z wysiłkami sądownictwa w zakresie kontroli polityki.” Wyrok na Le Pen i innych polityków jej partii nie podoba się skrajnej prawicy gdyż uważają, iż politycy mogą robić wszystko gdyż taka jest wola ludu – oczywiście dotyczy to tylko polityków skrajnie prawicowych. [Reuters]

  • Przywódca bośniackich Serbów Milorad Dodik pojawił się w Moskwie w poniedziałek wieczorem, potwierdzając swoje miejsce pobytu w wiadomości wideo, podczas gdy władze w Sarajewie domagają się międzynarodowego nakazu aresztowania po skazaniu go za sprzeciwienie się Trybunałowi Konstytucyjnemu kraju i promowanie separatystycznego programu. „Przybyłem do Moskwy” – powiedział Dodik. Nie przyznał się do ucieczki, ale moment jego wyjazdu z Bośni przypada na narastającą presję prawną w kraju. [Politico]

  • W ostatnich tygodniach doszło do zaostrzenia przez Budapeszt krytyki polityki Unii Europejskiej wobec Kijowa. Podczas szczytów Rady Europejskiej 6 i 20 marca Węgry jako jedyne państwo członkowskie nie podpisały konkluzji dotyczących wsparcia dla Ukrainy. Coraz ostrzej sprzeciwiają się też akcesji tego kraju do UE, blokując otwarcie pierwszego klastra negocjacyjnego i podkreślając zagrożenia dla węgierskiej gospodarki i bezpieczeństwa. Premier Viktor Orbán zapowiedział zorganizowanie tzw. konsultacji narodowych w tej sprawie (do obywateli zostaną rozesłane kwestionariusze z pytaniami na ten temat). [Ośrodek Studiów Wschodnich]

  • Węgry ogłosiły, iż opuszczą Międzynarodowy Trybunał Karny, ze względu na jego „upolitycznienie”. Ogłoszono to po tym, gdy na Węgrzech przyjęty został Binjamin Netanjahu, premier Izraela, za którym Międzynarodowy Trybunał Karny wydał nakaz aresztowania. [The Guardian], [Reuters]

  • „Węgierski parlament znowelizował ustawę, która umożliwia zablokowanie sądowej decyzji o przekazaniu osoby poszukiwanej. W ten sposób zdaniem węgierskiego tygodnika HGV węgierski rząd chce chronić oskarżonego o korupcję i działanie w zorganizowanej grupie przestępczej Marcina Romanowskiego przed wydaleniem do Polski.” [OKO.press]

  • Serbia uzyskała kolejne 30 dni odłożenia terminu wprowadzenia embarga na ich jedyną w kraju rafinerię koncernu NIS, który posiadany jest w większości przez Gazprom. To już drugie z rzędu odłożenie sankcji. Serbia 80% ropy kupuje poprzez ropociąg Janaf z Chorwacji, a pozostałe 20% pochodzi z własnego wydobycia. [Reuters]

  • „W miarę jak Europa wzmacnia swoje granice, uzbrojony gang afgański działający w Bośni i Hercegowinie zaczął porywać osoby ubiegające się o azyl i żądać okupu od ich rodzin. Ich taktyka obejmuje przemoc fizyczną, a choćby gwałty.” O sprawie pisze Balkan Investigative Reporting Network. [Balkan Insight]

  • „Rosyjska machina dezinformacyjna nie tylko ingerowała w wybory w Niemczech w 2025 roku – zbudowała w tym celu cały ekosystem fałszywych mediów. Za pośrednictwem sieci ponad 100 fałszywych serwisów informacyjnych i operacji psychologicznych, takich jak Storm-1516, Kreml wprowadził chaos, wzmocnił skrajnie prawicowe narracje i celował w najważniejsze postacie polityczne dzięki sfabrykowanych skandali. Ten artykuł wyjaśnia różne kampanie internetowe i ich metody.” [VSquare]


Bliski i Środkowy Wschód

  • „Izraelskie samoloty zbombardowały dziś cele w południowym Libanie i w południowym Bejrucie. Było to pierwsze uderzenie lotnicze na stolicę Libanu od momentu wejścia w życie zawieszenia broni między Hezbollahem a Izraelem 27 listopada ubiegłego roku. Naloty były odwetem za ostrzał północnego Izraela z terytorium Kraju Cedrów.” [Konflikty]

  • Izrael regularnie bombarduje Syrię. Celami są głównie instalacje wojskowe, szczególnie na południu kraju. Izrael oskarża przy tym Turcję o próbę budowania w Syrii swojego protektoratu. [AP News]

  • Jak inkluzywny jest nowy syryjski rząd? Mniej niż niektórzy mieszkańcy Syrii by chcieli. Jak bardzo technokratyczny jest to rząd? Wydaje się, iż całkiem mocno. [DW]

  • Izrael kontynuuje operację w Strefie Gazy. w tej chwili wytyczany jest kolejny korytarz pod kontrolą militarną Izraela – tym razem pomiędzy Chan Junus i Rafah (korytarz Morag). Realia życia w Strefie dla Palestyńczyków są bardzo ciężkie. Bombardowania w których w ostatnim tygodniu zginęło co najmniej 50 osób, ewakuacje, brak pomocy humanitarnej – czy celem Izraela jest wyczyszczenie drogi Trumpowi do zbudowania gazańskiej riwiery? [Reuters], [DW]

  • Afera Katarska w Izraelu nie słabnie. Dwoje współpracowników premiera Binjamina Netanjahu zostało aresztowanych pod zarzutem przyjmowania korzyści majątkowych w zamian za poprawianie wizerunku Kataru. Sprawa jest w Izraelu skandaliczna nie tylko ze względu na aspekt korupcyjny ale także, ze względu na bliskie powiązania Kataru z Hamasem, którego celem jest zniszczenie Izraela. [AP News]

  • W odpowiedzi na aresztowanie Ekrema Imamoglu, potencjalnego rywala urzędującego prezydenta Turcji w kolejnych wyborach prezydenckich, opozycja wezwała do bojkotu firm, które nie dołączają do protestu przeciwko zatrzymaniu Imamoglu. W efekcie, władze zaczęły aresztować ludzi, związanych z zachęcaniem do bojkotu. [AP News]

  • „Ruch Huti i Stany Zjednoczone przez cały czas kontynuują wymianę ciosów. Wiele wskazuje na to, iż Amerykanie w najbliższym czasie będą chcieli po raz kolejny wprowadzić do akcji bombowce B-2A Spirit. Tymczasem Huti po raz kolejny ogłaszają atak na Izrael, a całej sytuacji przygląda się legalny rząd Jemenu, który sam zdaje sobie sprawę ze swojej bezsilności. Sytuację komplikują dodatkowo podejmowane przez Waszyngton próby zaciągnięcia Irańczyków do stołu negocjacyjnego.” [Konflikty]


Azja

  • Zeszłotygodniowe trzęsienie ziemi w Mjanmie pochłonęło już ponad 3000 istnień. Pierwszy artykuł Reutersa opisuje aktualizację liczby ofiar jak opis wtórnych zagrożeń, które mogą przyczynić się do kolejnych śmierci. Za to drugi tekst Reutersa z pomocą infografik i wykresów opisuje mechanizm powstania tego trzęsienia ziemi. [Reuters #1], [Reuters #2]

  • „Chiny ogłosiły cła odwetowe w wysokości 34% na import z USA. Oznacza to eskalację wojny handlowej wywołanej przez Donalda Trumpa i podsyca obawy o stan światowej gospodarki. Ministerstwo handlu Chin poinformowało, iż nałoży również więcej ograniczeń na eksport metali ziem rzadkich, które są najważniejsze przy wytwarzaniu produktów wysokich technologii. Dodało kolejne 16 amerykańskich firm i organizacji do swojej listy kontroli eksportu, co oznacza, iż ​​chińskie firmy nie mogą z nimi prowadzić interesów. [The Guardian]

  • „1 kwietnia jednostki Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej podległe Dowództwu Teatru Wschodniego rozpoczęły kolejne zakrojone na dużą skalę manewry wokół Tajwanu. Różnicą w stosunku do poprzednich ćwiczeń tego rodzaju było otwarte przyznanie, iż jeden ze scenariu­szy dotyczy blokady wyspy. Pekin testuje administrację Donalda Trumpa. Natomiast w USA mnożą się scenariusze hipotetycznej wojny z Chinami, tworzone na szczęście przez profesjonalistów. Ich przewodnim motywem jest powtórka z Pearl Harbor.” [Konflikty]

  • Praca na łodzi rybackiej nie jest łatwa ale artykuł Guardiana pokazuje, iż Indonezyjczycy zatrudniani na chińskich kutrach mają okropne warunki pracy, która dla niektórych z nich kończy się śmiercią. [The Guardian]

  • Korea Południowa przegrała i czeka ją upadek. To mocne stwierdzenie, jednak kraj ten wskoczył pod pociąg katastrofy demograficznej pewien czas temu, a konsekwencje niebawem zaczną nadciągać. I nie da się z tym już nic zrobić – rożna będzie jedynie szybkość upadku – od bardzo szybkiej, po szybką. O ile Korea jest skrajnym przykładem, o tyle nie jest jedyna w tej sytuacji. Europejskie państwa, w tym Polska, będą odczuwać podobne rodzaje problemów. [###]


Afryka


Ameryka Łacińska


Ameryka Północna


Oceania


Ekonomia i gospodarka


Nauka i technologia


Idee, kultura, społeczeństwo

Idź do oryginalnego materiału