Wydanie 193, 12.07.2024

2 miesięcy temu

Nawet w wakacje należy pamiętać, iż Rosja to zbrodnicze państwo.

Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.

Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.

Polska

„Koalicja 15 października nie zdała pierwszego egzaminu z jedności i realizacji obietnic przedwyborczych. Sejm zagłosował przeciwko ustawie o częściowej dekryminalizacji pomocy w aborcji. Przeciw niemal cały PSL” Oczywiście poseł Giertych też był przeciwko. Gdyby ktoś ostrzegał Donalda Tuska, iż dokładnie tak się skończy. [OKO.press]
„8 lipca 2024 r. prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podczas swojej wizyty w Warszawie spotkał się z prezydentem Andrzejem Dudą i (po raz pierwszy) z premierem Donaldem Tuskiem. Podczas obu spotkań rozmawiano m.in. o współpracy w zakresie bezpieczeństwa i wsparciu Polski dla procesu integracji Ukrainy ze strukturami zachodnimi. Zasadniczym celem i rezultatem wizyty było też podpisanie umowy między Polską i Ukrainą o współpracy w zakresie bezpieczeństwa.” [Instytut Europy środkowej]
„Od końca czerwca w internecie powstają grupy «obrońców» polskiej granicy. Najbardziej radykalni chcą 11 lipca ustalić plan działań, a w sieci nawołują do obalenia rządu i zabijania migrantów. Mniej radykalni na granicy szukają migrantów. I nie mogą ich znaleźć” [OKO.press]
Jan Krzysztof Ardanowski, były minister rolnictwa PiS zapowiedział odejście z partii. W jego opinii Jarosław Kaczyński steruje partią w interesie prywatnym i przez to szyld PiSu stał się raczej obciążeniem. Jak zapowiedział planuje założenie nowej partii w porozumieniu z członkami Kukiz'15. [Polsat News]
Co tam u prezydenta Dudy słychać? Broni „swoich” ambasadorów przed zakusami nowego rządu, także ambasadora przy NATO, który według słów premiera Tuska kontaktował się z obcymi służbami. Prezydent Duda także dość niepochlebnie (delikatnie mówiąc) wyrażał się w wywiadzie dla TV Republika udzielonym w Waszyngtonie o rządzie Donalda Tuska. Przeczytacie o tym w dwóch notkach Polityki. [Polityka #1], [Polityka #2]
„Maturzyści poznali swoje wyniki matur 9 lipca. W tym roku maturę zdało 84,1 proc. uczniów, a kolejne 10,4 proc. może przystąpić do poprawki. Przyglądając się zróżnicowaniu regionalnemu wyników matur, można zauważyć, iż uczniowie z dużych miast wypadli w nich zauważalnie lepiej od swoich rówieśników z mniejszych miejscowości. Ile wynoszą różnice?” [Obserwator Gospodarczy]

Wojna w Ukrainie

Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia [Ośrodek Studiów Wschodnich].
„W wyniku zmasowanego rosyjskiego ataku rakietowego na Ukrainę zginęło co najmniej trzydzieści osób, ponad sto zostało rannych. Jednym z zaatakowanych obiektów był szpital dziecięcy w Kijowie. Putin zabija dzieci. Znów. Nieustannie.” [Tygodnik Powszechny]
Co stało się po ataku na szpital w Kijowi, o którym piszemy wyżej? Rosjanie uruchomili kampanię dezinformacyjną obwiniającą Ukrainę za atak na szpital dziecięcy. [The Digital Forensic Research Lab]
Poniedziałkowy atak raszystów na szpital dziecięcy w Kijowie został dokonany przy pomocy pocisku manewrującego Ch-101. Pocisku, który, dzięki sankcjom nałożonym na agresora, powinien być trudny do wyprodukowania. Niestety jest inaczej i obecna produkcja jest ośmiokrotnie wyższa niż przed pełnoskalową inwazją Rosji na Ukrainę. I wciąż używane są do niej części produkowane przez zachodnie koncerny, a dostarczane najczęściej przez Chiny. [Financial Times (TWARDY PAYWALL)]
„Pokłosie szczytu pokojowego dla Ukrainy.Zorganizowany 15–16 czerwca br. w Szwajcarii szczyt pokojowy zgromadził niemal 100 państw z całego świata, ale nie przyniesie szybkiego zakończenia rosyjskiej inwazji na Ukrainę.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„Wojna na Ukrainie jest w kolejnej fazie. Od maja trwa rosyjska ofensywa zwana ofensywą charkowską. Co się dzieje na Ukrainie? Czy Rosjanie odnoszą sukcesy? Jak wygląda dziś rosyjska armia? O sytuacji na froncie opowiada Jakub Ber, analityk OSW.”

„Amerykańskie służby wywiadowcze odkryły, iż Rosjanie szykują się do zamordowania Armina Pappergera, dyrektora zarządzającego niemieckiego koncernu zbrojeniowego Rheinmetall. Co gorsza, miało to być tylko jeden – za to najdalej posunięty – z całego szeregu planów takich zamachów, wymierzonych w szefów zachodnich koncernów zbrojeniowych, które wspierają Ukrainę. Papperger jest jednym z głównych orędowników niemieckiej pomocy wojskowej dla Ukrainy. Faktem jest, iż Papperger popycha swój kraj w kierunku, którego kanclerz Olaf Scholz najwyraźniej wciąż się obawia. Rok temu zapowiedział wręcz budowę zakładów Rheinmetalla w Ukrainie, które produkowałyby czołgi Panther KF51.” [Konflikty]
„Amerykański sekretarz stanu Antony Blinken oświadczył podczas NATO-wskiego Forum Publicznego – organizowanego równolegle z waszyngtońskim szczytem sojuszu – iż trwa właśnie przekazywanie ukraińskim siłom powietrznym samolotów bojowych F-16 Fighting Falcon. jeżeli za pięć dwunasta nie ujawnią się jakieś nieprzewidziane problemy, Ukraińcy zobaczą F-16 na swoim niebie w ciągu maksymalnie dwóch i pół miesiąca.” [Konflikty]
„Putin stawia warunki potencjalnego pokoju na Ukrainie i proponuje ofertę dla Europy. Co jednak w praktyce oznaczałby jego plan? Wyjaśnia kierownik zespołu rosyjskiego OSW, Marek Menkiszak.”

Europa

„7 lipca odbyła się druga tura przyspieszonych wyborów do Zgromadzenia Narodowego Francji (ZN). W jej wyniku najwięcej mandatów uzyskała koalicja partii lewicowych – Nowy Front Ludowy (NFL). Żadne ugrupowanie nie zdobyło bezwzględnej większości w izbie, co utrudni i wydłuży proces tworzenia nowego rządu.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„W wyborach 4 lipca Partia Pracy pod przywództwem sir Keira Starmera zdobyła jedną z największych reprezentacji parlamentarnych, Reform UK pod kierownictwem Nigela Farage’a uzyskała rekordowy wynik dla ugrupowania dotąd pozaparlamentarnego, zaś Partia Konserwatywna pod przywództwem premiera Rishiego Sunaka poniosła największą porażkę w swojej historii.” PISM ma analizę wyborów, która zwraca uwagę zarówno na to, jak ostatnia eskalacja w konflikcie palestyńsko-izraelskim oraz nowa partia Nigela Farage'a wpłynęła na wynik wyborów. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„O wynikach, a także o podobieństwach w brytyjskim i francuskim systemie wyborczym oraz o kontrowersjach, które one budzą, Tomasz Zając rozmawia z Amandą Dziubińską oraz Przemysławem Biskupem. Zastanawiają się także, z jakimi wyzwaniami zmierzą się te dwa nowe rządy.”

Rosyjska kampania dezinformacyjna przed wyborami w europejskim kraju? Kto by się spodziewał, nieprawdaż? Okazuje się, iż Rosjanie są zwinni i szybcy i potrafili przygotować materiały dezinformujące przed przyspieszonymi wyborami we Francji. [The Digital Forensic Research Lab]
„Zniszczone pomniki i cmentarze, zdewastowane auta, podpalenia, plany zamachów. Sieć rosyjskich sabotażystów działa w całej Europie Środkowej i krajach bałtyckich” [Frontstory]
„5 lipca liderzy koalicji SPD, Zielonych i FDP ogłosili porozumienie w sprawie założeń budżetowych na 2025 r. Zawiera ono trzy elementy: wytyczne budżetu, nowelizację ustawy dotyczącej bieżących wydatków oraz pakiet stymulujący gospodarkę.” Dlaczego to porozumienie jest ważne, dowiecie się z analizy OSW. [Ośrodek Studiów Wschodnich]
„Kanały TikTok w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Czechach, Słowacji, Estonii, Rumunii i Polsce, zostały wypełnione teoriami spiskowymi i podsycaniem strachu przypominającymi rosyjską dezinformację – z korzyścią dla skrajnej prawicy.” [VSquare]
Skrajna prawica razem, ale nie tym razem. Chociaż skrajnie prawicowe ugrupowania zyskały w ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego, to mogą nie mieć tak dużego wpływu na to, co się tam dzieje m.in z powodu kłótni i sporów pomiędzy różnymi partiami. W związku z tymi sporami w tej chwili w PE będą aż 3 ugrupowania zrzeszające skrajnie prawicowych europosłów. Niestety nie ma materiału, który by wytłumaczył sensownie, kto w jakim ugrupowaniu zasiada i jakie właśnie zachodzą pomiędzy różnymi ugrupowaniami. W tym temacie możemy Wam polecić artykuł Politico o rezurekcji sojuszu austro-węgierskiego, czyli ugrupowaniu założonym przez Viktora Orbana oraz tekst TVN24 o tym, iż trójka europosłów Konfederacji dołączy do ugrupowania, w którym są także członkowie wybitnie antypolskiej Alternatywy dla Niemiec. Co ciekawe, Grzegorz Braun był zbyt skrajny choćby dla organizacji, w której członkami są neonaziści. [Politico], [TVN24]
„W związku z przegranym konfliktem o Górski Karabach i brakiem pomocy ze strony Rosji w uregulowaniu sporu z Azerbejdżanem armeńskie władze zapowiedziały reorientację polityki zagranicznej. Premier Nikol Paszynian zawiesił uczestnictwo Armenii w Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, ogłosił rewizję strategicznych relacji z Rosją i zacieśnienie stosunków z Unią Europejską. Tym deklaracjom towarzyszyły jednak zachowawcze działania, co podaje w wątpliwość rzeczywiste intencje armeńskich władz i może świadczyć o ich obawie przed odwetem Rosji.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

Bliski i Środkowy Wschód

W mieście Gazia rozpoczęto kolejna operację militarną, tym razem w dzielnicy Tel al-Hawa. Równolegle trwa operacja w dzielnicy Szudżaijja. Siły izraelskie informują o odkrywaniu kolejnych tuneli, centrów dowodzenia i fabryk broni. W tle toczą się rozmowy pokojowe, które według doniesień medialnych póki co zaszły wyjątkowo daleko. W tym samym czasie premier Izraela, jest już nie pierwszy raz oskarżany przez choćby izraelskich funkcjonariuszy i komentatorów o sabotowanie rozmów. Chodzi tutaj o jego medialne wypowiedzi, roszady oraz instrukcje wydawane zespołowi negocjacyjnemu. [Konflikty]
„W wyborach prezydenckich w Iranie 5 lipca br. zwyciężył reformista Masud Pezeszkian, który w drugiej turze pokonał konserwatywnego Saeda Dżalilego. Zaskakująca wygrana Pezeszkiana jest wyrazem niezadowolenia Irańczyków z sytuacji w państwie i polityki zagranicznej, a niska frekwencja – sygnałem dezaprobaty dla systemu. Prezydent elekt zapowiada poprawę stosunków z Zachodem i prospołeczne reformy wewnętrzne. Będzie miał jednak związane ręce ze względu na opinię Najwyższego Przywódcy i rosnącą siłę Korpusu Strażników Rewolucji.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
W okolicy wybrzeży Jemenu przez cały czas dochodzi do ataków na handlowe jednostki pływające prowadzonych przez rebeliantów Huti, a siły międzynarodowe zestrzeliwują kolejne drony i atakują stanowiska radarowe na terenie tego kraju. Równolegle z prowadzonym konfliktem Huti zapowiadają (już po raz drugi) reformy na kontrolowanych przez siebie terytoriach. Wydaje się, iż ich efektem, może być zaostrzenie kontroli nad ludnością zamieszkującą te tereny. [Konflikty]
Sztuczna inteligencja zmienia świat na naszych oczach. Na przykład jesy wykorzystywane do szerzenia propagandy ekstremistów islamskich. Trafić na nią można odpalając fragment nagrania ze znanej kreskówki, tyle iż zmodyfikowana treść dialogów sławi umieranie dla Allaha. [DW]
Sąd w Iraku zakazał na śmierć jedną z żon dawnego lidera tzw. państwa islamskiego, Abu Bakra al-Baghdadiego. Została ona uznana za współwinną zbrodni dokonanych na Jazydkach w kampanii terroru i ludobójstwa, która rozpoczęła się niemal 10 lat temu. [AP News]
Kolejnym krokiem normalizacji stosunków między Syrią a Arabią Saudyjską jest wznowienie lotów rejsowym między tymi państwami. Pierwszy odbył się z okazji dorocznej pielgrzymki do Mekki, jednak teraz zainaugurowano regularne połączenie. Loty rejsowe zostały wznowione po przerwaniu ich w 2011 roku w obliczu wojny domowej, która dzisiaj jest w głównej mierze zamrożonym konfliktem, a reżim Assadów zdołał utrzymać się u władzy. [AP News]
W Zjednoczonych Emiratach Arabskich skazano na śmierć 43 osoby. Władze informują, iż jest to proces związany z Bractwem Muzułmańskim, będącą w ZEA uznaną za terrorystyczną organizacją panislamską. Wiele organizacji pozarządowych krytykuje wyrok informując, iż skazani byli pozbawieni sprawiedliwego procesu, a wśród skazanych znajdują się osoby walczące o wolność słowa i demokratyzację kraju. [AP News]

Azja

„W dniach 8–9 lipca premier Indii Narendra Modi przebywał z oficjalną wizytą w Moskwie. W trakcie 22. szczytu rosyjsko-indyjskiego podpisano oświadczenie na temat strategicznych kierunków współpracy gospodarczej, przewidujące m.in. zwiększenie do 2030 r. wzajemnych obrotów handlowych do 100 mld dolarów rocznie oraz rozwój dialogu na rzecz utworzenia strefy wolnego handlu pomiędzy Euroazjatycką Unią Gospodarczą a Indiami.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
„W dniach 3–4 lipca w Astanie odbył się 24. szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy (SzOW) z udziałem przywódców Chińskiej Republiki Ludowej (ChRL), Federacji Rosyjskiej (FR), Kazachstanu, Kirgistanu, Uzbekistanu, Tadżykistanu, Pakistanu, p.o. prezydenta Iranu i szefa MSZ Indii. (...) Przy okazji szczytu doszło do licznych dwustronnych i wielostronnych spotkań – brali w nich udział m.in. chiński przywódca, Władimir Putin i prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
Możecie pamiętać o tym, jak na początku roku pisaliśmy o weselu syna najbogatszego biznesmena w Indiach. Jest połowa lipca i niedługo zakończą się miesiące świętowania. O tym, kto dokładnie bierze ślub i kto ze światowej elity tam będzie, przeczytacie w artykule The Guardian. [The Guardian]

Afryka

Doszło do pewnego rodzaju porozumienia pomiędzy rządem RPA a firmą farmaceutyczną Johnson & Johnson. Państwo nie będzie sprawdzało czy firma nie nadużyła swojej dominującej pozycji na rynku a firma pozwoli na produkcje tańszych generycznych odpowiedników swojego leku wykorzystywanego do walki z gruźlicą. [AP News]
„Lokalni górnicy w Republice Środkowoafrykańskiej stają w obliczu eksmisji i przemocy, gdy rosyjska grupa Wagnera przejmuje kopalnie złota i diamentów.” [Al-Dżazira]
„Prezydent Kenii William Ruto zdymisjonował w czwartek prawie wszystkich ministrów swojego gabinetu i obiecał utworzenie nowego rządu, który będzie odchudzony i skuteczny po tygodniach protestów przeciwko wysokim podatkom i złym rządom.” [AP News]
Burkina Faso, Mali i Niger, które w tej chwili rządzone są przez junty wojskowe utworzyły wspólną lokalną organizację i ogłosiły wyjście ze Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS). Dokonały tego w przededniu tegorocznego szczytu ECOWAS, który odbywa się w Nigerii. Możecie przeczytać o tym zarówno w artykule Al-Dżaziry jak i analizie Institute for the Study of War. [Al-Dżazira], [Institute for the Study of War]

Ameryka Łacińska

„Konserwatywni ewangelikanie wykorzystują media społecznościowe, by wpłynąć na wybory w Brazylii. Popularność treści ewangelikalnych, które często wzmacniają krytykę partii rządzącej, może odegrać istotną rolę podczas październikowych wyborów samorządowych.” [Rest of World]
„Wylesianie w Kolumbii spadło o 36 procent w 2023 r. w porównaniu z rokiem poprzednim, poinformowało krajowe ministerstwo środowiska, podczas gdy rząd prezydenta Gustavo Petro pracuje nad powstrzymaniem rekordowych zniszczeń w Amazonii.” [Al-Dżazira]
28. lipca odbędą się w Wenezueli wybory prezydenckie. Czy kampania jest uczciwa? Czy możemy liczyć na uczciwe liczenie głosów? Czy, ogólnie rzecz biorąc, tym razem będzie lepiej? Na ten moment aparat administracyjny podległy Nicolasowi Maduro uniemożliwił start liderce opozycji oraz jej następcy. W wyborcze szranski, w ich miejsce wchodzi mniej znany kandydat, ale przeprowadzane w miarę możliwości badania opinii publicznej wskazują, iż jest zdecydowanym liderem poparcia. Jednak czy to wystarczy do zwycięstwa, to się dopiero okaże. [AP News], [Americas Quarterly]
Czy uważacie, iż nowe złoża ropy należy eksploatować w czasach globalnego ocieplenia? Czy należy jednak przekonywać państwa, żeby ignorowały swoje surowce naturalne, jeżeli sami nie jesteśmy gotowi na zamknięcie wykorzystywanych przez nas złóż ropy? Właśnie ten problem porusza cykl artykułów The Guardian. Pod pierwszym linkiem znajdziecie spis wszystkich artykułów, a pod drugim jest tekst, który można potraktować jako wstęp wprowadzający do tematu nowych złóż ropy w Ameryce Południowej. [The Lating Oil Rush @ Guardian], [The Guardian]
„Pantanal w południowo-zachodniej Brazylii, to jedno z największych rozlewisk świata. Jak to więc możliwe, iż tylko w zeszłym miesiącu wybuchło tam 2,5 tys. pożarów?” Wyjaśnieniem jest jak zawsze, działalność człowieka.

Ameryka Północna

Kanadyjska prowincja Alberta cofa zakaz polowania na niedźwiedzie grizzly. Obrońcy przyrody są zaskoczeni i oburzeni tym ruchem, gdyż od wielu lat starali się uratować od wyginięcia ten zagrożony gatunek. [The Guardian]
W stolicy Stanów Zjednoczonych odbywa się szczyt NATO, który poza stałymi elementami jest także celebracją 75 rocznicy powstania sojuszu. Główne dwa tematy szczytu to były wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych oraz wojna w Ukrainie. AP News i OKO.press mają podsumowania, które mogą Was zainteresować. [AP News], [OKO.press]
Po debacie Biden-Trump w Stanach Zjednoczonych odbywa się cyrk medialny związany z ewentualnym ustąpieniem Joe Bidena z kandydowania w kolejnych wyborach. Czy prezydent ustąpi? Nie wiemy, nie chcemy zgadywać (nawet po apelu George'a Clooneya). Ale, iż jest to istotny temat, to uważaliśmy, iż należy o tym wspomnieć. The Guardian przeanalizował wystąpienie Bidena na szczycie NATO pod względem tego, czy prezydent był w pełni władz umysłowych. [The Guardian]
„W przeddzień kolejnego szczytu NATO, który odbędzie się w Waszyngtonie, rozmawiamy o Sojuszu Północnoatlantyckim w kontekście nadchodzących wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. Jaka jest w nim rola USA i czy może zmienić się ona wraz ze zmianą amerykańskiej administracji? Czy istnieje ryzyko zmniejszenia zaangażowania Stanów w NATO oraz czy prawdopodobny jest scenariusz opuszczenia Sojuszu przez jego najważniejszego członka?”

Wyżej wrzuciliśmy kolejny materiał PISM o tegorocznych wyborach prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. jeżeli chcecie sobie przypomnieć, jakie teksty i podcasty wrzucili do tej pory, to możecie to sprawdzić na tej stronie. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

Oceania

Małżeństwo w Australii zostało aresztowane pod zarzutem szpiegostwa dla Rosji. Kira Korolev, 40. letnia szeregowa oraz jej 62 letni mąż Igor Korolev, urodzeni w Rosji obywatele Australii mogą trafić za kraty choćby na 15 lat. [BBC]

Ekonomia i gospodarka

„Jeżeli projekt obniżenia składki zdrowotnej, który złożyła Polska 2050, wejdzie w życie, luka w NFZ urośnie do wręcz niewyobrażalnych rozmiarów. To zaś sprawi, iż finanse publiczne, których uzdrowienie jeszcze nie dawno zapowiadał poseł należący do tej formacji, Ryszard Petru, znajdą się w niezwykle trudnej sytuacji.” [Obserwator Gospodarczy]
„Płaca minimalna… Pomaga pracownikom? Szkodzi przedsiębiorcom? Zwiększa bezrobocie? Zmniejsza zatrudnienie? Hamuje gospodarkę? Ile powinna wynosić? Kiedy może rosnąć szybciej, a kiedy lepiej by nie rosła wcale? Oraz co to jest monopson? Odpowiedzi szukamy z ekonomistą rynku pracy Piotrem Lewandowskim w najnowszym odcinku podcastu GRAPE | Tłoczone z danych.” [GRAPE | Tłoczone z danych]

Globalny transport morski staje się coraz droższy ze względu na problemy z przeprawami przez kanały sueski i panamski. Pierwszy jest ofiarą regionalnego konfliktu, a drugi z dostępem do wody, ograniczonym przez globalne zmiany klimatu. Z powodu korzystania z okrężnych dróg morskich zaczyna rosnąć potrzeba, większej ilości statków, do obsłużenia tej samej ilości towarów. [DW]
Jak prezentują się perspektywy węgla w Polsce w opublikowanym Krajowym Planie dla Energii i Klimatu? Nie będzie chyba zaskoczeniem dla wszystkich, iż niezbyt dobrze. Każda kolejna aktualizacja krajowych dokumentów prognozujących zapotrzebowanie na nasze węglowe złoto obniża prognozy na jego zapotrzebowanie. Jak wyglądają obecne prognozy do roku 2040? Odpowiedź w artykule. [Wysokie Napięcie.]

Nauka i technologia

„Nowe badania wskazują, iż spadek ilości cząsteczek smogu spowodowany oczyszczaniem powietrza w Chinach spowodował ostatnie ekstremalne fale upałów na Pacyfiku. Naukowcy zmagają się z faktem, iż redukcja tego rodzaju zanieczyszczeń, choć ma zasadnicze znaczenie dla zdrowia publicznego, powoduje również ogrzewanie atmosfery.” [Yale Environment 360]
„Dlaczego w Ameryce Północnej występuje więcej tornad niż w Ameryce Południowej? Badania sugerują, iż różnice w ukształtowaniu terenu i chropowatości powierzchni gór wpływają na powstawanie tornad.” [The Guardian]
„Human Genome Project, śmiały plan sekwencjonowania całego naszego DNA po raz pierwszy, miał reprezentować nas wszystkich. Aby to osiągnąć i chronić tych, którzy przekazali swoje dane genetyczne na rzecz projektu, wynik miał być mieszaniną wkładu wielu osób. Kiedy jednak przyszło co do czego, trudności praktyczne i napięte terminy spowodowały, iż większość ostatecznej sekwencji pochodziła od jednego człowieka: anonimowego ochotnika znanego jako RPCI-11. Dochodzenie przeprowadzone przez Undark ujawnia etyczną pułapkę w sercu jednego z najbardziej ambitnych projektów naukowych wszechczasów.” [Undark]

Idee, kultura, społeczeństwo

Według nas każde zakłamywanie historii, jak również próby przeciągania jej w prawo/lewo, są szkodliwe. Dlatego tym bardziej polecamy i doceniamy materiał od Irytującego Historyka na temat Batalionów Chłopskich, czyli drugiej największej polskiej podziemnej formacji zbrojnej (po AK).

Poza zawodami piłkarskimi (trwa właśnie turniej Euro jak i Copa America) odbywa się właśnie Tour de France. Ile kosztuje zorganizowanie tego wyścigu? Jakie zyski przynosi on organizatorom? Ile kosztuje on włodarzy miast, które są na trasie i czy ta inwestycja się im zwraca? M.in. na te pytania znajdziecie odpowiedź w artykule. [Bike Radar]
„W tym odcinku Szkoły uczuć rozmówcy opowiadają o tym, skąd czerpać poczucie sprawczości w życiu społecznym, o tym jak radzić sobie ze sporami o różnice polityczne w rodzinie i czy jesteśmy w stanie przeciwstawić się polaryzacji.” jeżeli zastanawialiście się, jak radzić sobie z kłótniami o politykę w rodzinie, to polecamy ten podcast. Kłótnie mogą nie zniknąć, ale lepsze zrozumienie innych jak i siebie jest przydatne.

Skąd wzięła się moralność? A czym adekwatnie ona jest? Czy jest znana jedynie ludziom? Okazuje się, iż nie. Czy jest zależna od kultury? Mniej niż może nam się wydawać. O ewolucji moralności w radiu naukowym opowiada prof. Bogusław Pawłowski z Zakładu Biologii Człowieka Uniwersytetu Wrocławskiego.

Idź do oryginalnego materiału