Mamy nadzieję, iż wasze problemy w tym roku będą jak siłowe wprowadzenia Wąsika i Kamińskiego do Sejmu - wyimaginowane. Przypominamy, iż przygotowaliśmy także specjalne wydanie poświęcone podsumowaniom roku 2023 i przewidywaniom na rok 2024. Zapraszamy do lektury.
Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.
Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.
Chyba nikt nie jest zaskoczony, iż prezydent Duda ułaskawił Kamińskiego i Wąsika. Ogłaszając to publicznie wprost kłamał opisując ich sprawę oraz atakując Adama Bodnara – ministra sprawiedliwości i prokuratura generalnego.
Jeśli spodziewaliście się, iż PiS w czwartek będzie chciał siłowo wprowadzić byłych posłów do Sejmu, to niestety musieliście obejść się smakiem. Awantury żadnej nie było, a chociaż byli posłowie (według słów posłów PiS) mieli być na badaniach lekarskich, to tak naprawdę brylowali w tym czasie w mediach powiązanych z partią Jarosława Kaczyńskiego. [OKO.press #1], [OKO.press #2]
„Prezydent Andrzej Duda 23 stycznia 2024 r. skutecznie ułaskawił polityków Prawa i Sprawiedliwości Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Cieszą się dziś statusem osób niekaranych. Jednak nie mogą podawać się za posłów. Ich mandaty już wygasły, akt łaski ich nie wskrzesił” [Onet]
Jeśli o sprawie Wąsika i Kamińskiego wolicie słuchać bardziej niż czytać, to polecamy ostatni odcinek Programu Politycznego OKO.press. Poza tym znajdzie tam informację o tym, jak wygląda w tej chwili sprawa przejęcia kontroli nad mediami publicznymi.
Dwa sądy rejestrowe odmówiły wpisania likwidatorów wskazanych przez nowy rząd do KRS, ale jednocześnie 11 innych likwidatorów zostało wpisanych. Co to znaczy? OKO.press tłumaczy, jaką drogę odwoławczą ma minister Sienkiewicz, a Gazeta.pl opisuje stanowisko rządu, które tłumaczy, iż do czasu prawomocnego wyroku sądowego te 2 odmowne decyzje nie mają wpływu na działanie mediów publicznych. [OKO.press #1], [OKO.press #2]
Kącik edukacyjny
Nauczyciele mają dostać podwyżki, ale nie są do końca zadowoleni,. Z jednej strony problemem jest to, jak podwyżki mają być naliczane, a z drugiej brak zaproszenia strony związkowej do rozmów przed ogłoszeniem decyzji przez rząd. [Tok FM]
„Dyskusja o zadaniach domowych skręciła w przedziwnym kierunku. Zamiast rozmawiać o tym, czy są efektywnym i sprawiedliwym narzędziem w edukacji, mamy niezliczone wypowiedzi w stylu »mieszkaliśmy w piórniku, spałem na temperówce i piłem atrament, a jakoś nie narzekałem«.” W Krytyce Politycznej przeczytacie, iż podwyżki to nie jedyny temat związany z edukacją, jaki rozpalił emocje w minionym tygodniu. [Krytyka Polityczna]
Ostatnie dni pokazały, iż nie trzeba być Adamem Bodnarem czy Bartłomiejem Sienkiewiczem, żeby dostarczyć sobie emocji w pracy i skierować na siebie uwagę. Ministerstwo Edukacji to również pole minowe i to nie tylko dlatego, iż Barbara Nowacka musi naprawić szkołę po Czarnku. [Kultura Liberalna]
„Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli Saudi Aramco zapłaciło o 7,2 mld zł mniej za część Lotosu, niż była ona warta.” Do mediów wyciekł raport NIK dotyczący fuzji Orlenu z Lotosem, o czym przeczytacie na stronie TVN24. O tym, jak na to zareagował Orlen, przeczytacie w artykule serwisu Gazeta. [TVN24], [Gazeta]
„O tym, kim są sygnaliści, dlaczego należy ich chronić i co proponuje strona społeczna, Krzysztof Izdebski rozmawia z dr Anną Hlebicką-Józefowicz – partnerem w Kancelarii DZP i jedną z autorek społecznego projektu ustawy o ochronie sygnalistów. ”
„Wojciech Szacki z Kastorem Kużelewskim zastanawiają się, gdzie są partie na chwilę przed startem kampanii samorządowej. Kto z kim pójdzie w koalicji, czy Trzecia Droga przekroczy 20 proc. i czy PiS przegra pierwsze wybory od 10 lat. Na koniec typują, w których miastach może w kwietniu zmienić się prezydent.”
Jeśli macie już dosyć prawników, to może posłuchacie prawniczki. Prof. Ewa Łętowska wyjaśnia, na czym polega obecny spór prawny o przejęcie mediów publicznych, Trybunał Konstytucyjny, Sąd Najwyższy i aresztowanie dwóch posłów PiS.
Elon Musk odwiedził Polskę, a polski rząd go zignorował. I bardzo dobrze. Musk przyjechał robić sobie pokazową szopkę w Miejscu Pamięci Auschwitz-Birkenau w celu ocieplenia wizerunku, który został nadszarpnięty przez jego różne foliarskie i antysemickie wybryki. Krytykę tej wizyty jak i postaci samego Muska możecie przeczytać zarówno w konserwatywnej Rzeczpospolitej jak i lewicowej Krytyce Politycznej. [Rzeczpospolita], [Krytyka Polityczna]
Koroluk, twitterowicz (przecież nie będziemy nazywać tego portalu „X”), twórca internetowy, tropiciel szurstwa wśród (głównie) polskiej prawicy podsumował rok 2023 w polskiej polityce. jeżeli chcecie przypomnieć sobie „najsmaczniejsze kąski” minionego roku, to zapraszamy do oglądania.
Newsy ze Stanów Zjednoczonych dotyczące ewentualnego przegłosowania pakietu wsparcia dla Ukrainy są dość niepokojące. PISM w swojej analizie tłumaczy, dlaczego republikanie są podzieleni w tym temacie oraz jaki wpływ na to mają zbliżające się wybory prezydenckie. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych], [Politico]
PISM przygotował książkę o tym, jak UE zareagowała na pełnoskalową wojnę w Ukrainie. Książka jest do ściągnięcia za darmo z ich strony, ale wcześniej możecie posłuchać podcastu omawiającego tematy, które zostały tam poruszone. „Czy reakcja Unii Europejskiej na rosyjską inwazję była szybka i skuteczna? Czy coś można było zrobić inaczej lub lepiej? Co wchodziło w skład pomocy dla Ukrainy? Jaka jest perspektywa dalszej pomocy? Jak kwestia migracji została na przestrzeni lat uwspólnotowiona?” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„Wizyta premiera Polski w Kijowie jest pierwszym krokiem w przełamywaniu napięcia we wzajemnych stosunkach. W Ukrainie Donald Tusk jest znany ze swojego proukraińskiego nastawienia oraz ma autorytet wśród polityków europejskich – i na to liczą Ukraińcy.” [OKO.press]
Po tym, jak ukraińska kontrofensywa planowana na rok 2023 zawiodła, można tracić nadzieję na dalsze sukcesy strony Ukraińskiej. The Atlantic Council zwraca jednak uwagę, iż opinia publiczna zadziwiająco mało uwagi poświęca niekwestionowanym sukcesom, jakie Ukraina odniosła na Morzu Czarnym. [The Atlantic Council]
„Po wojennym załamaniu wymiany handlowej w 2022 r. (…) Ukrainie udało się osiągnąć względną stabilizację w 2023 r. Eksport uległ zmniejszeniu wówczas o blisko 20%, ale wynikało to z niższych niż w poprzednim roku cen na światowych rynkach głównych produktów eksportowanych przez to państwo, przede wszystkim zbóż, a nie z mniejszej objętości zbytu. jeżeli nowy morski korytarz, uruchomiony w sierpniu 2023 r. z portów tzw. wielkiej Odessy, będzie dalej funkcjonował, to w najbliższych miesiącach można spodziewać się wzrostu sprzedaży zagranicznej.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
„Tematem dzisiejszego filmu jest społeczeństwo rosyjskie a wojna na Ukrainie. Co Rosjanie myślą o wojnie? Jak wygląda życie w Rosji w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej? Jakie jest rosyjskie społeczeństwo? Co mówią Rosjanie o wojnie na Ukrainie? Co się dzieje w Rosji dzisiaj? Na te i inne pytania odpowiada Katarzyna Chawryło, ekspertka OSW.”
Czy Unia Europejska potrzebuje własnej armii? Czy ten powracający co jakiś czas pomysł służy czemukolwiek, czy tylko odwraca uwagę od problemów, których rozwiązanie jest bardziej realne? Jakie są adekwatnie koncepcje działania tej europejskiej armii? Ulrike Franke (analityczka w Europejskiej Radzie Spraw Zagranicznych) na stronie Fundacji im. Heinricha Bölla wykłada wszystkie zastrzeżenia, jakie ma wobec pomysłu sił zbrojnych UE. [Fundacja im. Heinricha Bölla]
Europejscy rolnicy mają dość UE i wyrażają to protestami. Oczywiście związane jest to częściowo Nowym Zielonym Ładem oraz zmianami na rynku rolnym, jakie wynikły z większego eksportu ukraińskich produktów rolnych do UE po wybuchu wojny w Ukrainie. Więcej o protestach oraz ich możliwym wpływie na zbliżające się wybory do Parlamentu Europejskiego piszą Politico i Euronews. Drugi artykuł Politico jest o tym, jak skrajna prawica chce wykorzystać te protesty. Zabawne jest, iż protestujący rolnicy mają dość UE, ale nie przekłada się to na niechęć do dopłat unijnych, które tak chętnie pobierają. [Euronews], [Politico #1], [Politico #2]
Niemiecki Sąd Konstytucyjny de facto uniemożliwił funkcjonowanie skrajnie prawicowej niemieckiej partii. Nie, nie chodzi o AfD tylko inną skrajnie prawicową partię. Wyrok ten nic tak naprawdę nie zmieni w niemieckiej polityce gdyż NPD nie miała żadnego znaczenia ani poparcia – pewnie dlatego, iż większość skrajnie prawicowych wyborców uznała, iż to AfD jest partią którą lepiej popierać. [Euronews]
„Prasa ujawniła, iż w Niemczech jakiś czas temu odbył się zjazd niemieckich radykałów. Omawiali oni plan wysiedlenia z Niemiec około miliona osób pochodzących z innych krajów. W zjeździe wzięły udział osoby związane z AfD. Wywołało to wielkie protesty w Niemczech. Czy wpłynie to na popularność tej partii w Niemczech? Czego dokładnie chcą radykałowie? Jak inne partie chcą powstrzymać AfD? Na te i inne pytania odpowiada Kamil Frymark, analityk OSW.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
Zjazd niemieckich radykałów, o którym piszemy wyżej, miał skutki także poza granicami Niemiec. „Liderka francuskiej skrajnej prawicy Marine Le Pen zagroziła zakończeniem współpracy z niemiecką AfD w związku z zarzutami, iż niektórzy jej członkowie brali udział w dyskusjach na temat deportacji mniejszości etnicznych. Skłoniło to jej francuskiego konkurenta Erica Zemmoura do pospieszenia w obronie niemieckiej partii.” [Euractiv]
Po tym, jak Turecki prezydent podpisał zgodę na przystąpienie Szwecji do NATO (więcej o tym w kolejnym dziale), pozostała jedynie zgoda Węgier do pełnej akceptacji Szwedów do sojuszu. Politico pisze o naciskach, jakie UE czy USA wywierają na Węgry, które zarzekały się wcześniej, iż nie będą ostatnim państwem akceptującym akcesję Szwecji. Euronews opisuje możliwe spotkanie premierów Szwecji i Węgier w celu rozwiania wszelkich wątpliwości, jakie premier Węgier może jeszcze mieć. [Politico], [Euronews]
„W najwyższych górach Europy wymyślono kurorty zimowe i upowszechniono narciarstwo. Dlaczego dziś jest tam zagrożone bardziej niż w innych częściach kontynentu?”
O politycznej historii Kai Kallas oraz tym, co może czekać ją w przyszłości, usłyszycie w podcaście Za Rubieżą.
Miłosz Szymański zaprasza na kolejny odcinek audycji o historii Słowacji. Polecamy.
Bliski i Środkowy Wschód
Co się dzieje w Strefie Gazy? „Służba prasowa izraelskich sił zbrojnych ogłosiła dzisiaj rozpoczęcie nowego natarcia w zachodniej części Chan Junus. Izraelczycy przewidują, iż czekają ich najcięższe walki od blisko dwóch miesięcy, to znaczy odkąd pododdziały Cahalu po raz pierwszy wkroczyły do drugiego pod względem wielkości miasta w Strefie Gazy.” [Konflikty]
24 żołnierzy izraelskich zginęło jednego dnia – to najkrwawszy dzień dla Izraelczyków od rozpoczęcia ofensywy w Strefie Gazy. 21 z nich poległo w wyniku jednego wydarzenia – gdy zaminowywali budynek, ładunki wybuchowe eksplodowały w wyniku ataku bojowników Hamasu. [NPR]
Materiał o mniej znanej stronie konfliktu w Strefie Gazy, czyli o wojnie ideologicznej, jaką Hamas prowadzi wobec swoich przeciwników w samej Gazie. jeżeli jesteś Arabem, muzułmaninem, ale nie zgadzasz się z Hamasem i robisz to na głos, to możesz mieć kłopoty. [The Free Press]
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze wydał orzeczenie ws. wniosku złożonego przez RPA. Nakazał Izraelowi dołożenie wszelkich starań, by zapobiec aktom ludobójczym w Gazie. Uznał też, iż sprawa może dalej się toczyć, gdyż istnieje prawdopodobieństwo, iż zarzuty wysunięte przeciwko Izraelowi mogą być zgodne z prawdą. [Reuters]
Turecki prezydent podpisał zatwierdzoną wcześniej przez parlament zgodę na przyjęcie Szwecji do NATO. Spór wokół tureckiej zgody na wejście Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego trwał od lutego 2022 roku, gdy w wyniku rosyjskiej agresji na Ukrainę Szwecja i Finlandia postanowiły wejść w jego struktury. [France 24]
Amerykanie zaatakowali w Iraku wspierane przez Iran milicje, w odwecie za przeprowadzane przez nie ataki na amerykańskie bazy. Te ataki zaś były odwetem za atak izraelski na terenie Syrii, gdzie zabici zostali irańscy doradcy wojskowi. [France 24], [AP News]
Jak dowiedział się Wall Street Journal, USA ostrzegły stronę irańską o możliwym ataku tzw. państwa islamskiego na początku tego roku. Do ataku doszło i zginęło 84 osoby. Ostrzeżenie to może być odczytywane jako próba obniżenia napięcia w regionie. Jak wskazują wydarzenia opisane poniżej i powyżej, jest to póki co średnio skuteczne. [CNN]
Problemy z zagrożeniem dla żeglugi w okolicy wybrzeży Jemenu nie ustają. W związku z tym „Amerykanie przeprowadzili kolejne uderzenia lotnicze wymierzone w terrorystów Ansar Allah. Tym razem – podobnie jak w pierwszym cyklu nalotów – okrętom i samolotom US Navy towarzyszyły maszyny Royal Air Force. Ataki rozpoczęły się wczoraj tuż przed północą czasu lokalnego. Wsparcie zapewniły także inne kraje: Australia, Bahrajn, Holandia i Kanada.” [Konflikty]
Problemy z żeglugą na wejściu do Morza Czerwonego dostrzegają również Chiny i komunikują to Iranowi. Chociaż nie znamy szczegółów rozmów, to według źródeł Reutersa chińska narracja ma brzmieć w przybliżeniu: jeżeli na zamieszaniu zatoce adeńskiej ucierpią chińskie interesy, to ucierpią również relacje na liniii Teheran-Pekin. Zatem zachęcamy do użycia swoich możliwości i wpłynięia na Hutich w celu ulepszenia żeglugi w regionie. [Reuters]
Azja
W indyjskim mieście Ayodhya otwarto hinduistyczną świątynię. Dlaczego brał w tym udział premier Narendra Modi? Dlaczego ta świątynia stała się symbolem rosnącego podziału między społecznością muzułmańską a hinduistyczną? Jaki udział w tworzeniu tego podziału miał indyjski Sąd Najwyższy? [NPR], [Al-Dżazira]
Jak rządząca Indiami partia BJP przygotowuje się do wyborów? Zbiera informacje o swoich wyborcach dzięki dedykowanej aplikacji mobilnej. O tym, jak członkowie partii chodzą po domach namawiając ludzi do rejestrowania się w aplikacji i czemu adekwatnie ma ona służyć, pisze [Rest of World].
Pozostając w temacie zbliżających się wyborów w Indiach polecamy Wam artykuł serwisu The Diplomat. Opisuje on, jak rządząca partia BJP wykorzystuje politykę zagraniczną do poprawienia swojego wizerunku wśród wyborców. [The Diplomat]
Czy junta w Mjanmie przegra w wojnie domowej z koalicją różnych zbrojnych organizacji? Według Brookings Institution rządzący większością kraju wojskowi nie muszą wygrać zbrojnie, żeby być zwycięzcami tego konfliktu. Wystarczy, iż przetrwają dostatecznie długo i utrzymają się jako uznani międzynarodowo przedstawiciele tego kraju. [Brookings Institution]
W Kirgistanie po kilku latach debaty postanowiono zmienić flagę kraju a tak naprawdę lekko ją jedynie uaktualnić. Sprawa z jednej strony potężnej wagi i ogromnego prestiżu, jednak prezydent kraju nie pojawił się na ceremonii zawieszenia nowej flagi na potężnym maszcie w stolicy kraju. Mimo to, flagę zawieszono i dumnie powiewała nad Biszkekiem... przez tydzień. Otóż jak się okazało, podczas uroczystości zawieszono błędną wersję flagi. Więcej o kirgiskiej aferze flagowej opowiada Miłosz Szymański z podcastu Za Rubieżą.
„Tajlandzki Trybunał Konstytucyjny uznał Pita Limjaroenrata, popularnego polityka, któremu uniemożliwiono objęcie stanowiska premiera, za niewinnego naruszenia prawa wyborczego i zezwolił na przywrócenie go na stanowisko parlamentarzysty.” O tym, iż nie musi to być koniec kłopotów tajskiego polityka, pisze [Al-Dżazira].
Afryka
W związku z tym, iż władze Egiptu wyraziły poparcie dla Somali w konflikcie dyplomatycznym z Etiopią i Somalilandem, piszemy o tym czwarty tydzień z rzędu. The Guardian informuje o włączeniu się w lokalny spór o dostęp do morza, a PISM ma własną analizę sytuacji. [The Guardian], [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„Nieuregulowana kopalnia złota zawaliła się pod koniec ubiegłego tygodnia w Mali, zabijając ponad 70 osób, poinformował w środę urzędnik państwowy. Poszukiwania są kontynuowane z obawą, iż liczba ofiar może wzrosnąć.” [AP News]
Antony Blinken, Sekretarz stanu Stanów Zjednoczonych odbył tournee po 4 państwach zachodniej Afryki. Al-Dżazira opisuje całościowo program wizyty zwracając uwagę na poruszane tematy, a AP News zwraca uwagę na to, co wydarzyło się w czasie wizyty w Wybrzeżu Kości Słoniowej. [Al-Dżazira], [AP News]
„Muzeum Brytyjskie oraz Muzeum Wiktorii i Alberta ogłosiły, iż złote i srebrne skarby zrabowane z Afryki Zachodniej przez brytyjską armię podczas wojen kolonialnych zostaną wypożyczone Ghanie w ramach trzyletniej umowy.” Wypożyczanie skarbów, które zostały wcześniej zrabowane, może brzmieć jak żart, ale strona afrykańska jest zadowolona, iż brytyjczycy otworzyli się na jakąkolwiek dyskusję. [The Guardian]
Ameryka Łacińska
„Brazylijska policja federalna prowadzi dochodzenie w sprawie byłego szefa wywiadu kraju w ramach szerszego śledztwa w sprawie domniemanego szpiegowania przeciwników politycznych byłego prezydenta Jaira Bolsonaro, wynika z dokumentów sądowych ujawnionych w czwartek.” [AP News]
„Sytuacja na Haiti jest bardziej dramatyczna niż kiedykolwiek. Zabójstwa i porwania osiągnęły najwyższy poziom w 2023 r., podwajając liczbę ofiar z poprzedniego roku. W ciągu ostatnich kilku lat gangi na Haiti zyskały niezależność, siłę i zasięg geograficzny, podczas gdy haitańska policja narodowa, słabo uzbrojona i coraz bardziej niedostatecznie wyposażona, okazała się niezdolna do powstrzymania fali ich wpływów.” Raport Brookings Institution wskazuje, iż rok 2024 będzie jeszcze bardziej dramatyczny. [Brookings Institution]
Czy „wojna z narkotykami” poniosła porażkę? Redaktor naczelny Americas Quarterly ma dwa teksty o tym, jak ma się ta polityka antynarkotykowa w Ameryce południowej. Pierwszy tekst jest o tym, jak niektóre państwa regionu wycofują się z tej polityki, choćby jeżeli robią to nieoficjalnie. Drugi skupia się na tym, jak może wyglądać przyszłość walki z narkotykami w państwach regionu. [Americas Quarterly #1], [Americas Quarterly #2]
W Argentynie odbył się strajk generalny. Chociaż strona rządowa stara się przekonywać, iż organizujące strajk związki zawodowe odniosły porażkę, to jednak tysiące ludzi protestujących w stolicy kraju trudno nazwać porażką. Protestowano przeciwko reformom nowego prezydenta, które mają w dłuższej perspektywie wyciągnąć kraj z zapaści gospodarczej, ale w krótkim terminie mogą doprowadzić do wzrostu bezrobocia oraz nierówności w kraju. [DW]
Ameryka Północna
Co wspólnego ma skrajnie prawicowy klaun prezenter telewizyjny Tucker Carlson ze Stanów Zjednoczonych z kanadyjską polityką? Okazuje się, iż w związku z utratą lukratywnego programu telewizyjnego szuka on zarobków także w Kanadzie, a iż umie zarabiać na „wojnach kulturowych”, to zaczął atakować kanadyjski rząd licząc na wpłaty od kanadyjskich konserwatystów przerażonych tym, jak zmienia się świat. [Politico]
Co tam w prawyborach amerykańskiej partii republikańskiej? Ron DeSantis zrezygnował, Trump prowadzi, a jedyną osobą, która chce z nim jeszcze konkurować jest Nikki Haley. Podkast amerykański ma odcinek audycji poświęcony właśnie temu i chociaż został on nagrany zaraz przed wycofaniem się DeSantisa z prawyborów, to i tak jest warty przesłuchania. Za to Brookings Institution ma artykuł opisujący, dlaczego Nikki Haley może się nie wycofać, chociaż póki co wygląda to tak, jakby Trump miał już pewną nominację. [Brookings Institution]
Administracja prezydenta Bidena chce zakończyć negocjacje z partią republikańską nad pakietem reform związanych z prawem migracyjnym i zabezpieczeniem granic Stanów Zjednoczonych mimo tego, iż przeciwnicy polityczny zdają się być bardziej zainteresowani szkodzeniem wizerunkowi Bidena niż zabezpieczeniem interesów własnego kraju. [Politico]
A tymczasem na granicy stanu Teksas i Meksyku jest ciągle niespokojnie. Jednak nie chodzi o migrantów, a o spór między władzami federalnymi a władzami stanowymi. O tym jak władze stanowe ignorując nakaz Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych przeczytacie w artykule BBC. Możecie również obejrzeć materiał PBS. [BBC], [PBS]
Prezydent Biden wystosował list to kongresmenów wzywający do zatwierdzenia sprzedaży 40 samolotów F-16 do Turcji. Jest to odpowiedź na zaakceptowanie przez turecki parlament przystąpienia Szwecji do NATO. Departament Stanu zamierza formalnie zatwierdzić umowę wartą 20 mld dolarów, gdy tylko Ankara sfinalizuje przystąpienie Szwecji do NATO. Czyli niebawem, gdyż ratyfikacja Szwecji została podpisana następnego dnia przez prezydenta Turcji. [Defense News]
Oceania
Jeśli macie wolne 20 mln złotych do zainwestowania w Australii, to mamy dla Was złe wieści. Ze względu na koniec programu „złotej wizy” nie dostaniecie za swoją inwestycję stałego prawa pobytu. Władze Australii uznały, iż korzyści ekonomiczne z tego programu są małe, a sporo inwestycji mogło służyć praniu brudnych pieniędzy. 85% „złotych wiz” zostało wydanych w ramach tego programu obywatelom Chin. [BBC]
Czy wybory w wyspiarskim Tuvalu mają znaczenie? W związku z nowa zimną wojną pomiędzy państwami Zachodu a Chinami, to, kto rządzi w małych państwach jak Tuvalu jest bardziej istotne niż kiedykolwiek wcześniej. [NPR]
Ekonomia i gospodarka
„Perspektywy rozwoju małych reaktorów modułowych w UE. W Unii Europejskiej rośnie polityczne poparcie dla rozwoju technologii małych reaktorów modułowych (SMR) w ramach koncepcji budowy nowej architektury jądrowej. SMR-y mogą stać się ważnym elementem technologicznej suwerenności UE, łączącym niskoemisyjną reindustrializację z efektywną transformacją energetyczną w długim i średnim okresie.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„Kłopoty w Niemczech realizowane są już od pewnego czasu. Praktycznie każdy wie, iż Niemcy są naszym najważniejszym partnerem handlowym. Dlatego nie bez powodu wielu recesje w gospodarce niemieckiej łączy z przyszłymi turbulencjami w Polsce. Jednak jak do tej pory nie widać negatywnych efektów recesji w Niemczech w naszym eksporcie. Dlaczego?” [Obserwator Gospodarczy]
„22 stycznia ministerka przemysłu Marzena Czarnecka zapowiedziała, iż w kompetencjach jej resortu będzie – obok górnictwa – nadzór nad regulacjami jądrowymi, wodorowymi oraz przepisami dot. ropy i gazu. Dział administracji, którym ma zarządzać Czarnecka, będzie nosił nazwę: surowce energetyczne. Aby przeprowadzić taką zmianę konieczna będzie nowelizacja ustawy o działach i znaczące uszczuplenie kompetencji ministerstwa klimatu, którym zarządza Paulina Hennig-Kloska. O tym co oznacza deklaracja Czarneckiej opowiada Julia Cydejko.”
Nauka i technologia
„Dana-Farber Cancer Institute, filia Harvard Medical School, dąży do wycofania sześciu badań naukowych i poprawienia 31 innych, które zostały opublikowane przez czołowych badaczy instytutu, w tym jego dyrektora generalnego. Naukowcy są oskarżeni o manipulowanie obrazami danych dzięki prostych metod, głównie dzięki kopiowania i wklejania w oprogramowaniu do edycji obrazów, takim jak Adobe Photoshop.” Ars Technica pisze o szokującej sprawie, natomiast Nature – o biologu, który się przyczynił do wykrycia tych oszustw. [Ars Technica], [Nature]
„Nieetyczne badania na chińskich mniejszościach są wycofywane – ale nie wystarczająco szybko, twierdzą krytycy. Działacze na rzecz lepszego nadzoru nad badaniami biometrycznymi prowadzonych na Ujgurach, Tybetańczykach i innych grupach są sfrustrowani powolnym postępem.” [Nature]
„Naukowcy pokonali znaczącą przeszkodę w wieloletnich wysiłkach na rzecz uratowania afrykańskiego nosorożca północnego przed wyginięciem dzięki pierwszej w historii ciąży nosorożca przy użyciu zapłodnienia in vitro.” [National Geographic]
„Nawet jeżeli ziarna kolumbijskiej kawy zostałyby wypalone i zmielone w taki sam sposób, jak ziarna kawy z Etiopii, koneser kawy byłby w stanie je odróżnić. Badanie wykazało jednak, iż różnice w nutach smakowych i innych cechach odmian kawy z całego świata nie wynikają z różnic w poszczególnych genach.” [Nature]
Idee, kultura, społeczeństwo
„Bardzo bym chciał, żeby ten rynek został znormalizowany. Bo w tej chwili to są dzikie pola. Ludziom często wydaje się, iż jednolita cena książki jest czymś przeciwko klientowi. A jest odwrotnie — mówi w rozmowie z Onetem Michał Michalski, pisarz i wydawca z ArtRage. Jak sam podkreśla: na polskim rynku zaczęła działać »pedagogika wstydu«. Dlaczego bestseller w Polsce to fikcja, jak wyglądało wydanie noblisty od kuchni i czy polski rynek książki da się jeszcze skutecznie wyregulować?” [Onet]
Czy można być znanym z nepotyzmu, bycia bohaterem plotek na temat wybujałego życia erotycznego, rozwinięcia hiszpańskiej inkwizycji, opodatkowania prostytucji czy chociażby sprzedawania odpustów, a i tak być zapamiętanym dobrze? Można. Wystarczy być papieżem i zlecić budowę Kaplicy w Rzymie, która zostanie nazwana Kaplicą Sykstyńską. Sztuka Powszechnie Nieznana w formie audio oraz tekstowej na temat właśnie tej budowli. Kiedy powstawała, czym się charakteryzuje, czemu freski można robić „szybko i dobrze” albo „wolno i kiepsko”? [Tygodnik Powszechny - ilustracje do podkastu], [Tygodnik Powszechny]
Gdy myślimy o starożytnym Rzymie, jednym z pierwszych skojarzeń są gladiatorzy i krwawe igrzyska, na których skazańcy walczyli na śmierć i życie. Skąd wzięły się te walki? Dlaczego były takie ważne dla rzymskich obywateli? Czy można było kupić sobie figurkę gladiatora? Czy rzeczywiście każda walka kończyła się śmiercią?
Co to jest orientalizacja? Dlaczego ktoś próbował wpisać na Wikipedii, iż w Kazachstanie najpopularniejszą rozrywką jest gwałt? jeżeli zgadliście, iż odpowiedź na to pytanie jest powiązana z filmem Borat, to gratulujemy. Serdecznie polecamy rozmowę o tym, jak stereotypy i orientalizacja wpływają na Azję Centralną.
W odcinku 40. Dasz Wiarę?, „w którym uważamy się za katolików, ale nie bardzo wiemy co to znaczy, a wszyscy dookoła oskarżają nas o herezję i próbują dojechać” będący jego autorem Andrzej zabiera nas do... średniowiecznej Bośni. Historia miejscowego kościoła sprzed czasów podbojów osmańskich ukazuje, czym była w owym czasie Bośnia i czy jej mieszkańcom bliżej było do prawosławnych Serbów czy do katolickich Chorwatów. Spoiler alert: najbliżej im było do tego, aby inni dali im spokój. Polecamy jednak artykuł, aby w bardziej zagłębić się w temat. [Dasz Wiarę?]
Feliks Koneczny to twórca oryginalnej teorii cywilizacji. Na nasze nieszczęście ma ona czasami wpływ choćby na ludzi, którzy są u władzy. Nazywamy to nieszczęściem, ponieważ teoria ta oparta jest na niewiedzy, przeinaczeniach, uprzedzeniach i ogólnie głupotach. Twórczość pana Konecznego biorą na tapet Adam Balcer i Paweł Sulik z gorąco polecanego przez nas podcastu Babel. Rzeczpospolita Multi-Kulti z radia Tok FM.
7 miesięcy temu
![Kim jest Dominik Tarczyński - kandydat na kandydata - Tomasz Piątek #Dochodzenieprawdy [POWTÓRKA]](https://i.ytimg.com/vi/CUPUhjpmrCo/hqdefault.jpg)
