Nie ważne co obchodzicie, a czego nie, życzymy serdecznie Wam i Waszym bliskim dobrego czasu, odpoczynku i smacznego jedzenia w ilościach jakich sobie życzycie. Niech żyje wolna Polska, precz z komuną!
Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.
Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.
Polska
Nowy rząd przejął władzę nad TVP. adekwatnie to przejmuje, bo w momencie pisania tego opisu nie mają chyba pełnej kontroli nad wszystkimi budynkami czy profilami w mediach społecznościowych. Czy zrobili to legalnie? Czy mogli inaczej? Na to pytanie stara się odpowiedzieć artykuł OKO.press (dla niecierpliwych spoiler odpowiedzi: trudno powiedzieć). W Gazecie Wyborczej Bartosz T. Wieliński w krótkim felietonie opisuje, dlaczego popiera działania rządu. [OKO.press], [Gazeta Wyborcza]
Jeśli dawno przestaliście oglądać TVP i nie pamiętacie w sumie, co takiego strasznego tam robili, to Krytyka Polityczna ma krótkie the best of materiałów, za które można krytykować stację. Wybór jest bardzo okrojony i absolutnie nie wyczerpuje tego, co TVP robiło przez 8 lat, osobiście zabrakło nam szczucia na społeczność LGBQ. jeżeli zaś uważacie, iż przed 2015 rokiem TVP było taką samą tubą propagandową tylko na rzecz rządu PO, to nitka Koroluka może was zderzyć z tym jak to naprawdę wyglądało. [Krytyka Polityczna], [Koroluk @ Twitter]
Jak wyglądały pierwszy wieczorny serwis informacyjny pod nowym zarządem? Technicznie było średnio, ale to na pewno się poprawi z czasem. No dobrze, ale czy było to TVPO, jak zapowiadał PiS? Według nas nie, chociaż miejsce na poprawę jest. Czas pokaże, jaki poziom rzetelności dziennikarskiej będzie prezentować teraz stacja. jeżeli jesteście ciekawi, jak wydawało pierwsze wydanie 19:30 (tak się teraz główny serwis informacyjny TVP nazywa), gdy nowa ekipa nie ma jeszcze dostępu do głównego studia czy wszystkich pomieszczeń, to Wirtualna Polska ma o tym krótki artykuł. [Wirtualna Polska]
Posłowie PiS Wójcik i Kamiński zostali prawomocnie skazani w sprawie afery gruntowej. Posłowie kierujący służbami specjalnymi za rządów PiS, których obwinia się o podsłuchiwanie m.in opozycji dzięki Pegasusa, nie mogą już pełnić funkcji posłów i mogą trafić do więzienia w każdej chwili, o czym pisze karnista Maciej Małecki dla Onetu. jeżeli nie pamiętacie, o co chodziło w aferze gruntowej, to Radio Zet ma krótką ściągawkę. [Onet], [Radio Zet]
„Skład orzekający Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego RP nie jest niezawisłym i bezstronnym sądem ustanowionym uprzednio na mocy ustawy, w konsekwencji Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie bada co do istoty pytań prejudycjalnych przedstawionych przez ten organ – wskazał TSUE w czwartkowym wyroku.” [TVN24]
„W Szklarskiej Porębie (woj. dolnośląskie) niedaleko zabudowań mieszkalnych myśliwy zastrzelił jelenia. Zwierzę było oswojone i dobrze znane tamtejszym mieszkańcom. Sprawą zajmują się leśnicy, a także policja, która początkowo odmówiła przyjęcia zgłoszenia.” Myśliwi zabijają zwierzęta, ludzi, a choćby funkcjonariuszy państwa na służbie (żołnierza niedawno), a jednak nikt nie chce ukrócić ich przywilejów. [Onet]
Wojna w Ukrainie
Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich.
„Jaka będzie polityka nowego polskiego rządu wobec Kijowa? Czy rozpoczęcie unijnych rozmów akcesyjnych to duży sukces Ukrainy? Czym grozi brak finansowania ze strony UE i USA?” O tym rozmawia Piotr Pogorzelski ze Zbigniewem Parafianowiczem, dziennikarzem Dziennika Gazety Prawnej i autorem książki „Polska na wojnie” opowiadającej o tym, co się działo w stosunkach Warszawy i Kijowa po 24 lutego 2022 roku.
„Nie ustają echa wypowiedzi Wołodymyra Zełenskiego. Prezydent Ukrainy podkreślał, iż armia domaga się mobilizacji 450 do 500 tys. żołnierzy. Szef MON zaznaczył, iż pobór może dotyczyć Ukraińców przebywających za granicą. – przez cały czas dyskutujemy, co się stanie, jeżeli nie przyjadą dobrowolnie – mówił minister Rustem Umierow.” [Interia]
„Prowadzone od czerwca br. przez Ukrainę działania ofensywne nie przyniosły przełomu, ale udowodniły jej determinację do odbijania terenów okupowanych przez Rosjan. Kontrofensywa uwypukliła ukraińskie problemy związane m.in. z niewystarczającymi zasobami sprzętu i wyszkoleniem żołnierzy. Jednocześnie Rosjanie wyciągnęli wnioski z porażek w 2022 r.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]
„W nadchodzącym roku – zgodnie z osiągniętym kompromisem w sprawie budżetu na 2024 r. (…) – RFN zwiększy środki na pomoc wojskową dla Ukrainy w ramach rządowego programu wsparcia wojskowego dla państw partnerskich (…) z planowanych 4 mld do 8 mld euro.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
„Ukraińscy szpiedzy zamierzają zintensyfikować operacje wywiadowcze i przeprowadzić ataki sabotażowe głęboko na terytorium kontrolowanym przez Rosję w przyszłym roku, aby zbliżyć wojnę do Kremla tak blisko, jak to możliwe, powiedział Politico szef ukraińskiej służby bezpieczeństwa SBU.” [Politico]
„Prawie trzy czwarte z około 2500 zagranicznych komponentów znalezionych w rosyjskiej broni i przeanalizowanych przez ukraińskie władze zostało wyprodukowanych przez amerykańskich producentów, ujawnia baza danych Narodowej Agencji Zapobiegania Korupcji (NAZK).” [The Kyiv Independent]
„Wojna na Ukrainie to nie tylko tragedia ludzi, ale także przyrody. W tym odcinku omawiamy konsekwencje rosyjskiej agresji w segmencie skutków ekologicznych. Jaka jest skala zniszczeń? Jak ukraińska przyroda radzi sobie z tą sytuacją? Co może się zmienić po wojnie? Na te i inne pytania odpowiada Jakub Ber, ekspert OSW.” [Ośrodek Studiów Wschodnich]
Europa
Niemcy – wielki kontrakt na norweski gaz. Przyspieszone wybory w Azerbejdżanie. Zakaz importu diamentów do UE: dwunasty pakiet sankcji wobec Rosji.
„W środę 20 grudnia, po całonocnych negocjacjach, Rada Europejska, Parlament Europejski i Komisja Europejska ogłosiły osiągnięcie porozumienia w sprawie głównych założeń nowego unijnego paktu o migracji i azylu.” O tym, jakie dokładnie zmiany wprowadza to nowe rozwiązanie oraz jakie to skutki może dla Polski przynieść, pisze [OKO.press].
„Ministrowie gospodarki i finansów Unii Europejskiej przypieczętowali w środę porozumienie w sprawie reformy zasad fiskalnych bloku, co było możliwe tylko dzięki znalezieniu przez Niemcy i Francję kompromisu.” jeżeli chcecie się dowiedzieć, o co chodzi w reformie zasad fiskalnych, to mamy dla Was dwa artykuły, który to tłumaczą. Gdy tylko pojawią się analizy w języku polskim, na pewno wrzucimy je do kolejnych wydań Tygodnika. [Euractiv (wymagane darmowe konto)], [Euronews]
„Co najmniej 15 osób zginęło w wyniku strzelaniny, do której doszło na terenie Uniwersytetu Karola w centrum Pragi – poinformował szef czeskiej policji Martin Vondraszek. Przekazał, iż napastnik wcześniej w rodzinnej miejscowości najprawdopodobniej zastrzelił ojca.” TVN24 ma najważniejsze informacja dotyczące strzelaniny w Pradze, a analityk OSW Krzysztof Dębiec ma krótką nitkę o możliwych konsekwencjach tego zdarzenia. [TVN24], [Krzysztof Dębiec @ Twitter]
„Po niedawnych wyborach parlamentarnych w Polsce przed stosunkami polsko-czeskimi otwiera się szereg możliwości oddziaływania na stanowisko UE w istotnych kwestiach. Wśród nich jest jej dalsze rozszerzenie o takie kraje, jak Ukraina i Mołdawia, a w przyszłości być może także Gruzja. Dlatego najważniejsze jest uświadomienie sobie, iż region Europy Środkowo-Wschodniej musi być bardziej słyszalny na forum UE. Wspólne działania nie powinny tym razem opierać się wyłącznie na preferencjach Polski, jak to czasami działo się w przeszłości. To jedyny sposób, który pozwoli nam wypracować silniejszą i bardziej reprezentatywną linię w kwestiach europejskich i globalnych oraz stać się szanowanym partnerem Niemiec i Francji.” – pisze Pavel Havlíček, pracownik naukowy Stowarzyszenia Spraw Międzynarodowych w Pradze. [Nowa Europa Wschodnia]
Czy prawo brytyjskie umożliwia przestępcom zamykanie ust dziennikarzom, którzy chcą o nich napisać? Oczywiście sytuacja nie jest czarno biała, bo wykorzystywane jest do tego prawo o zniesławieniu, a przecież każdy obywatel powinien mieć prawo do obrony przed tym. Jak wygląda sytuacja prawna w Wielkiej Brytanii i kto na niej zyskał, pisze [Politico].
Wybory, wybory i po wyborach w Serbii. Obecny rząd wygrał, chociaż poparcie mu lekko spadło. Opozycja uważa, iż doszło do wielu nieprawidłowości podczas wyborów. OSW ma analizę wyborów i ich wyniku w formie tekstowej. Miłosz Szymański z kanału Za Rubieżą rozmawia o wyniku wyborów z Erykiem Gawrońskim. [Ośrodek Studiów Wschodnich]
Wygląda na to, iż nowy rząd Roberta Fico przelicytował proponując ostatnie zmiany w prawie. Najwyraźniej mieszkańcy Słowacji, chociaż w większości zagłosowali na jego ugrupowanie, nie są gotowi pogodzić się zarówno z likwidacją specjalnej prokuratury zajmującej się ściganiem korupcji jak i znacznym zmniejszeniem kar za to przestępstwo. Ale dopiero czas pokaże, czy coś będzie z tych protestów, które realizowane są już od jakiegoś czasu. [Euronews]
Pamiętacie, jak pisaliśmy o tym, iż rząd Macrona nie był w stanie przeprowadzić reformy prawa migracyjnego? W końcu im się udało, po pewnych zmianach. Jednak Politico pisze, iż jeżeli ktokolwiek jest wygranym tej sytuacji, to jest to Marine Le Pen. Dlaczego? Dowiecie się z artykułu. [Politico]
Pisaliśmy już o tym, iż UE rozpoczęła proces akcesyjny dla państw takich jak Ukraina czy Mołdawia. Teraz polecamy analizy na ten temat. W formie tekstowej jest od PISM, a wideo od OSW. [Poslki Instytut Spraw Międzynarodowych]
Izraelskie siły zbrojne, podczas operacji w Strefie Gazy, zabiły trzech zakładników uprowadzonych przez Hamas 7. października. Zostali oni zabici mimo niesienia prowizorycznej białej flagi i bycia rozebranymi od pasa w górę (aby od razu było widać, iż nie mają przy sobie ładunków wybuchowych). [Konflikty]
Turcja ogłosiła, iż jej samoloty zaatakowały pozycje Partii Pracujących Kurdystanu znajdujące się w północnym Iraku. Celem ataku były wykorzystywane przez PKK jaskinie i magazyny. Na ten moment brak komentarza ze strony PKK oraz rządu w Bagdadzie. [AP News]
W regionie cieśniny Bab al-Mandab, która łączy Morze Czerwone z Zatoką Adeńską, doszło do kolejnych ataków na statki towarowe. Za większość z nich odpowiadają jemeńscy bojownicy Huti. Ze względu na intensywność działań, kolejne firmy transportowe zdecydowały o omijaniu przez ich statki problematycznego akwenu (i drogi przez Kanał Sueski) i wybierają drogę dookoła Afryki, która zwiększa koszty transportu oraz wydłuża czas ich dotarcia do odbiorcy. W odpowiedzi koalicja państw (z których część chce pozostać anonimowa) uruchomiła operację „prosperity guardian” mająca na celu przywrócenie bezpieczeństwa żeglugi w regionie. [Konflikty]
W Iraku odbyły się pierwsze od 2013 roku wybory do samorządów regionalnych. Przy bojkocie wyborów przez stronnictwo as-Sadra, sukces odniosły pro irańskie szyickie ugrupowania. [Reuters]
18 grudnia atak hakerski sparaliżował 70% stacji benzynowych w Iranie. Jak informuje Times of Israel za atakiem stoi grupa o pseudonimie „Drapieżny Wróbel”, której przypisywane są powiązania z Izraelem. Artykuł od niezawodnych Konfliktów opisuje hatai hakersie w szerszym planie izraelsko-irańskiego konfliktu, dla którego wydarzenia z ubiegłego poniedziałku to nie pierwszyzna. [Konflikty]
W Iranie pierwszy raz od 44 lat, czyli od rewolucji islamskiej, derby Teheranu na stadionie mogły na żywo obejrzeć kobiety. Jest to oczywiście zmiana we adekwatnym kierunku, jednak pozostaje symboliczna i nie jest elementem jakiejkolwiek prokobiecej polityki. Remis 1:1 między Persepolis FC oraz Esteghlal FC na stadionie obejrzało 3 tysiące kobiet. [DW]
Niemiecki wymiar sprawiedliwości uznał irańskie służby za stojące za planem podpalenia synagogi w Bochum w ubiegłym roku. W reakcji na te informacje niemiecki MSZ wezwał irańskiego ambasadora. W odpowiedzi władze w Teheranie, analogicznie wezwały niemieckiego ambasadora. [DW], [AP News]
„Tajwan znalazł się w centrum zainteresowania całego świata. Potencjalny konflikt postawił w stan gotowości geopolityków. Podczas gdy napięcie zdaje się narastać, Tajwańczycy nie tracą spokoju, żyjąc w naj(nie)bezpieczniejszym miejscu na Ziemi. Dlaczego Chiny muszą odzyskać Tajwan, a Amerykanie starają się do tego nie dopuścić? Czy wojna o Tajwan mogłaby wywrócić świat do góry nogami? Na te pytania odpowiadają: profesor Michał Lubina z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu UJ i doktor Marcin Przychodniak, analityk ds. Chin w programie Azja i Pacyfik Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.”
„Trwający od kilkunastu lat wzrost wydatków Chin na obronność będzie kontynuowany mimo prognozowanego w najbliższym czasie obniżonego tempa wzrostu gospodarczego.” [Poslki Instytut Spraw Międzynarodowych]
Wraz ze wzrostem napięć w polityce międzynarodowej rośnie ilość upublicznianych afer szpiegowskich. W Belgii wyszła na jaw kooperacja z chińskim łącznikiem, a w niemieckim kontrwywiadzie znaleziono rosyjskiego agenta. Historią jednak jeszcze ciekawszą są masowe dymisje w chińskich wojskach rakietowych oraz zniknięcie ministra spraw zagranicznych ChRL. Według źródeł japońskiego korespondenta w Pekinie, dowody na zdradę MSZ mieli dostarczyć... Rosjanie. A ich moywacją miała być obawa o zmianę polityki Chin wobec wojny trwającej w Ukrainie. [Konflikty]
„Walka o serca, umysły i zasoby globalnego Południa z roku na rok nabiera rozpędu. Do rywalizacji o dostęp do bogactw naturalnych Afryki dołączają nowi gracze. Nieobciążeni kolonialną przeszłością, korzystają z dobrych relacji sięgających jeszcze okresu zimnej wojny. (…) Poza wzrokiem większości obserwatorów pozostaje jednak budowana powoli i metodycznie sieć powiązań między afrykańskimi elitami a Indiami. Fundamentem, na którym opiera się wielka narracja promowana przez Indie w kontaktach z państwami Afryki, jest wspólnota dziejowa globalnego Południa.” [Konflikty]
„Państwem, które wskazuje się jako główne źródło dezinformacji dla państw Unii Europejskiej jest Rosja. Z kolei Indie największe zagrożenie w tym względzie upatrują od swojego chińskiego sąsiada. Czy da się pogodzić te perspektywy i zawiązać współpracę, która przynosiłaby korzyści zarówno Indiom jak i Unii Europejskiej?” Polecamy audycję o współpracy UE z Indiami na dość nieoczywistym froncie walki z dezinformacją.
„Gwałtowny wzrost liczby ataków niedźwiedzi w Japonii, ponieważ walczą o pożywienie. Z powodu braku żołędzi i orzechów bukowych w naturalnych siedliskach, od kwietnia niedźwiedzie zraniły 158 osób i zabiły dwie.” [The Guardian]
„Wybory prezydenckie i parlamentarne w Liberii były pierwszymi od opuszczenia kraju przez misję wojskową ONZ (UNMIL), która do 2018 r. zapewniała bezpieczeństwo i wspierała proces odbudowy struktur państwa po wojnach domowych z lat 1989–2003. Mimo napięć wewnętrznych oraz nasilania się autorytaryzmów i rosnącej liczby przewrotów wojskowych w Afryce Zachodniej doszło do pokojowego transferu władzy w ręce Josepha Boakai. Przykład Liberii daje nadzieję na ograniczenie regresu demokracji w regionie.” [Polski Instytut Spraw Międyznarodowych]
„Alaksandr Łukaszenka odwiedził ostatnio między innymi Gwineę Równikową i Kenię. To nie jedyne państwa Afryki, z którymi Białoruś ostatnio zintensyfikowała kontakty. Jak dziś wygląda polityka zagraniczna Białorusi? Dlaczego Łukaszenka odwiedza nie tylko Afrykę, ale też takie kraje jak Zjednoczone Emiraty Arabskie? Co się dzieje w relacjach Chiny-Białoruś i czy ma to związek z relacjami Rosja-Białoruś? Na te i inne pytania odpowiada Kamil Kłysiński, analityk OSW.”
W Gwinei Bissau się dzieje. Na początku miesiąca była próba zamachu stanu, po której prezydent zawiesił premiera. Tydzień temu przywrócił go na stanowisko, a teraz znowu zawiesił. Chcielibyśmy wiedzieć, co się dokładnie tam dzieje i jaki jest szerszy kontekst polityczny (ten rejon Afryki jest dość niestabilny ostatnimi czasy), ale nie mamy dla Was nic poza krótkim newsem. [Africa News]
W DR Konga przedłużono wybory o jeden dzień z powodu problemów w komisjach wyborczych. Niektórzy przedstawiciele opozycji mówią, iż może to zwiększyć liczbę manipulacji wyborczych. O sytuacji w tym kraju pisze Al-Dżazira i AP News. [Al-Dżazira], [AP News]
Tydzień temu pisaliśmy, iż mieszkańcy Chile idą do urn głosować w sprawie nowego projektu konstytucji, który pewnie odrzucą. Tak się właśnie stało. Americas Quarterly ma kilka krótkich komentarzy na ten temat, a jeżeli jesteście bardziej ciekawi, o co w tym wszystkim chodzi, to polecamy zapoznać się z materiałami z poprzedniego wydania. [Americas Quarterly]
W Haiti kryzys ciągle trwa. Stolica kraju jest areną walk między gangami, państwem i oddolnymi milicjami pilnujących konkretnych dzielnic miasta. Pierwsze odziały sił międzynarodowych pod egidą ONZ i z najwiekszym udziałem Kenii mają dotrzeć do kraju w lutym 2024 roku i docelowo mają liczyć 3 tysiące policjantów. W międzyczasie za udział w zabójstwie ówcześnie urzędującego prezydenta Haiti został skazany były senator tego kraju. Władze państwa zakazują lotów czarterowych do Nikaragui, która była głównym kierunkiem ucieczki dla mieszkańców Haiti. [Konflikty]
„Nowy prezydent Argentyny rozpoczyna terapię szokową w gospodarce dewaluacją peso o 50 procent wobec dolara. Javier Milei tnie dopłaty do paliwa i transportu oraz ogranicza inne wydatki na cele społeczne. To wszystko, by przeciwdziałać galopującej inflacji i zubożeniu społeczeństwa. Czy Argentyńczycy przetrwają szok, który szykuje dla nich nowy prezydent i jego rząd?” Gorąco polecamy rozmowę z dr. Joanną Gocłowską-Bolek.
„Z czego znana jest Argentyna? Z wysokiej inflacji, cyklicznych bankructw i wołowiny. Pewien związek z dwiema z tych trzech rzeczy ma Juan Domingo Perón, który rządził tym krajem przez nieco ponad dekadę, ale do dziś wywiera wpływ na jego politykę.” [Hrabia Tytus]
„Autorytarny przywódca Wenezueli, Nicolás Maduro, zdołał uwolnić kluczowego współpracownika z amerykańskiego aresztu po tym, jak zgodził się na zwolnienie z więzienia 10 Amerykanów i 20 obywateli Wenezueli.” [The Guardian]
Podkast Za Rubieżą zaprasza na czwarty odcinek historii Wenezueli. Tym razem skupiamy się na postaci Hugo Chaveza i okresie jego władzy w tym państwie.
„Kontrowersyjny program gromadzenia danych wywiadowczych prowadzony przez kanadyjskie ministerstwo spraw zagranicznych działajact w szarej strefi”, naraża swoich funkcjonariuszy na ryzyko i narusza globalne konwencje dyplomatyczne, czytamy w raporcie organizacji strażniczej. [The Guardian]
Sąd Najwyższy stanu Kolorado uznał wniosek stowarzyszenia wyborców niezależnych i republikańskich tweirdzący, iż Donald Trump brał udział w próbie przewrotu i w ten sposób złamał konstytucję, co dyskwalifikuje go ze startu w kolejnych wyborach prezydenckich. Prawnicy Trumpa już zapowiedzieli apelację wyroku w Sądzie Najwyższym Stanów Zjednoczonych, a wielu komentatorów uważa, iż to poprawi notowania Trumpa. Oczywiście po ogłoszeniu tego wyroku fani Donalda Trumpa rozpoczęli kampanię nienawiści wobec sędziów, wysyłając im także groźby śmierci. [NBC News]
Jeśli interesują Was zawiłości prawne wyroku stanu Kolorado, to serwis Politico ma wywiad z konserwatywnym amerykańskim konstytucjonalistą. Możecie dowiedzieć się z niego, co sądzi o wyroku i próbach impeachmentu Trumpa. [Politico]
W stanie Kolorado, w górach Skalistych wypuszczonych zostało 5 wilków. Po tym, gdy sąd odrzucił protest farmerów bydła, rozpoczęto proces reintrodukcji gatunku, który był obecny w tych regionach, aż do niemal zupełnego wybicia go w latach 40. dwudziestego wieku. Plan zakłada osiągnięcie zrównoważonej i samopodtrzymującej się populacji wilków, przy minimalizacji ich konfliktów z farmerami. [AP News]
„16 grudnia 1773 roku na pokład trzech statków, stojących w bostońskim porcie, wdarła się grupa przebranych za Irokezów mężczyzn i w ciągu trzech godzin wyrzuciła do zatoki ponad trzysta skrzyń z herbatą. Dziś, w 250 rocznicę tamtych wydarzeń, próbujemy wytłumaczyć dlaczego doszło do tzw. bostońskiej herbatki. Kim byli sprawcy? Dlaczego przebrali się za Irokezów? Czy ich czyn spotkał się z pochwałą, czy z potępieniem mieszkańców Trzynastu Kolonii? Jak na to zareagowała Wielka Brytania?”
„Czy populiści zdobyli władzę w Polsce dzięki 500 plus? O wyniku wyborów parlamentarnych 2019 roku zdecydował strach przed odebraniem rodzinom świadczenia? Rozszerzenie programu na pierwsze dziecko pomogło w wyborczy zwycięstwie? Jaki jest gospodarczy bilans rządów populistów? Gościem najnowszego odcinka podcastu GRAPE | Tłoczone z danych jest ekonomista prof. Michał Brzeziński, który bada, jak rządzą populiści. Zapraszają: Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski.” [GRAPE]
„Czy w grze wideo można umieścić postać, która wygląda jak Andrzej Duda? W jaki sposób gry muszą uwzględniać różnice kulturowe i tabu w krajach, w których są sprzedawane? Czy w branży gier działają związki zawodowe? Czy można śledzić korespondencję na czatach dla bezpieczeństwa użytkowników?” jeżeli nigdy nie interesowaliście się tym, co gry mają wspólnego z normami prawnymi czy gospodarką, to polecamy ten odcinek podcastu Kultury Liberalnej.
„Ubóstwo skrajne jak i sfera niedostatku zostały w Polsce zauważalnie ograniczone po 2016 roku. Niestety istnieje pewna granica, której ubóstwo skrajne nie ma zamiaru przekroczyć. Jest to próg 4% populacji. Od wielu lat poziom ubóstwa skrajnego balansuje nad tą wartością. Czy jest możliwe, aby rozsądna polityka socjalna przebiła się przez ten mur?” [Obserwator Gospodarczy]
„Kto rządzi w energetyce? W dzisiejszym odcinku Robert Tomaszewski i Dominik Brodacki opowiadają o pierwszych decyzjach nowych ministrów, o składzie personalnym resortów i wyzwaniach, przed którymi staną. W drugiej części Katarzyna Snyder z Instytutu Zielonej Gospodarki zastanawia się, jakie będą implikacje decyzji podjętych podczas COP28 w Dubaju. Rozmowy prowadzi Julia Cydejko.”
W raporcie przygotowanym przez Internet Observatory Uniwersytetu Stanforda stwierdzono, iż LAION-5B, ogromna baza mediów wizualnych, zawiera znaczną liczbę nielegalnych obrazów przedstawiających przestępstwa seksualne na nieletnich. Jest to o tyle istotne, iż na tej bazie danych uczono wiele algorytmów sztucznej inteligencji, które służą w tej chwili do generowanie obrazów. [Gizmodo]
Narzędzia wykorzystujące algorytmy sztucznej inteligencji często mogą ułatwić życie naukowcom (chociażby przy tworzeniu dokumentacji), ale z ostatnich badań wynika, iż większość nie korzysta z nich regularnie. Nature porozmawiał z trójką naukowców, żeby spróbować odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tak się dzieje. [Nature]
Na forum gry War Thunder po raz kolejny wyciekła wrażliwa dokumentacja sprzętu wojskowego. To juz 14. (sic!) taki przypadek. Tym razem chodzi o amerykański bojowy wóz piechoty M2A2 Bradley. [Task & Purpose]
„Według nowego badania kierowcy Tesli mają najwyższy wskaźnik wypadków spośród wszystkich głównych marek samochodów. Badanie wykazało również, iż kierowcy Tesli mieli drugą co do wielkości liczbę incydentów drogowych. Ponadto firma znajduje się pod presją związaną z bezpieczeństwem funkcji autopilota.” [Business Insider]
„Gdyby dżdżownice były krajem, byłyby czwartym co do wielkości producentem zboża na świecie. Małe dżdżownice dostarczają jedną kromkę do każdego bochenka chleba, dodając ponad 140 milionów ton rocznie do globalnej podaży żywności. ” [Science]
„Badanie pokazuje, iż amerykańskie dzieci, które otrzymały szczepionki mRNA przeciwko COVID-19, mają pewną ochronę przed rozwojem długotrwałych objawów koronawirusa SARS-CoV-2.” [Nature]
„Ludzie mogli doprowadzić do wyginięcia 1500 gatunków ptaków – to dwa razy więcej niż wcześniejsze szacunki. Ludzie są prawdopodobnie odpowiedzialni za wyginięcie 12% gatunków ptaków, z których wiele nigdy nie zostało udokumentowanych.” [Nature]
„Niektórzy twierdzą, iż Czechy to najbardziej laicki kraj na świecie. Równocześnie nie ma dla Czechów ważniejszego, tradycyjniej obchodzonego i mocniej przeżywanego święta, niż Vánoce – Boże Narodzenie, których kulminacją – w wielu czeskich domach – jest pasterka. W tym odcinku Czechostacji próbuję, razem z dyrektorem w Warszawie Petrem Vlčkem opowiedzieć o tym, jak wyglądają typowe czeskie święta. Co ląduje na stole, kto przynosi prezenty pod choinkę i skąd się w ogóle w Czechach choinka wzięła.” Dziennikarz Jakub Medek, którego możecie kojarzyć chociażby z TokFM, stworzył podcast poświęcony naszym czeskim sąsiadom.
„Walki gangów pasjonowały prasę w Polsce międzywojennej. W okresie międzywojennym w województwach wileńskim, nowogródzkim i poleskim II Rzeczypospolitej wydawano szereg gazet i czasopism (...), które wiele uwagi poświęcały też oświetleniu działalności przestępców różnych kategorii, zwłaszcza iż w tym czasie na Kresach działali mafiosi i zdarzały się głośne oszustwa. O tym wszystkim pisali ówcześni reporterzy z Wilna, Nowogródka, Pińska i innych miast. Dziś te materiały są ciekawymi źródłami na temat historii zachodnich regionów Białorusi w okresie międzywojennym.” [Nowa Europa Wschodnia]
„Apokryfy – co o dzieciństwie Jezusa mówią odrzucone ewangelie?(…) Z odcinka dowiecie się, jak interpretować intencje starożytnych autorów, czy Ewangelię św. Marka, św. Łukasza, św. Mateusza i św. Jana naprawdę napisali ludzie o tych imionach, o tym, jak Kościół traktował apokryfy (krytykowano, ale i czytano!), a także jak w tej przedziwnej sytuacji, w jakiej miał zostać postawiony, radził sobie św. Józef.”
Czy można być organizacją walczącą z antysemityzmem i jednocześnie popierać Elona Muska, który ostatnimi czasy powtarza przed milionami użytkowników antysemickie teorie spiskowe? Amerykańska Liga Antydefamacyjna udowadnia, iż można. Vice ma artykuł o tym, jak to dokładnie wygląda, co Musk mówi i dlaczego organizacja go popiera mimo oporu niektórych pracowników. [Vice]
O nietoperzach w Tatrach i nie tylko. „Nietoperze prowadzą skryty tryb życia. Te zwierzęta nocy są stosunkowo słabo znane, a towarzyszące im zabobony i mity sprawiają, iż wielu ludzi zwyczajnie się ich boi i unika z nimi kontaktu. Tymczasem przy bliższym poznaniu te latające ssaki okazują się niegroźne i przede wszystkim fascynujące. W drugiej części opowieści o nietoperzach Bartek Solik razem z dr Marcinem Warchałowskim – kierownikiem Działu Przyrodniczego Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, schodzą pod ziemię w poszukiwaniu tych tajemniczych zwierząt.”
9 miesięcy temu
![Lubelscy policjanci pomagają mieszkańcom terenów dotkniętych powodzią [ZDJĘCIA]](https://radio.lublin.pl/wp-content/uploads/2024/09/68-250837-2024-09-22-173644.jpg?size=md)
