Wydanie 138, 23.06.2023

1 rok temu

Jeśli szukacie odpoczynku od newsów/memów o kolejnych ofiarach Titanica to świetnie trafiliście - nie znajdziecie tutaj żadnego artykułu na ten temat. Zapraszamy do lektury.

Jeśli podoba się Wam nasza praca, to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.

Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową – wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.

Polska

Antyunijna kampania billboardowa sfinansowana z unijnych pieniędzy. Nauczyciel pokazał uczniom dokument o Janie Pawle II i stracił pracę.

  • Słyszeliście o Igrzyskach Europejskich? jeżeli chcecie posłuchać średniego (czyli super) materiału na ten temat, to polecamy Tetryków z Goal.pl. O tym, iż to największe wydarzenie w historii Polski, o tym, iż za krytykę można się spotkać w sądzie, o tym ile pieniędzy wydano oraz o tym, czy było warto. Zapraszamy!

Jeśli wolicie przeczytać niż obejrzeć krytykę tych Igrzysk to polecamy artykuł [Sport].

  • „Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła wykonanie przez rząd budżetu na rok 2022. NIK zwróciła uwagę na fakt wyprowadzenia z budżetu państwa ponad 300 miliardów złotych na specjalnie utworzone fundusze celowe. Uniemożliwia to, według NIK, sprawowanie kontroli nad wydatkowaniem części środków publicznych.” [TVN24]

  • „IDI INTOSAI, organ międzynarodowej organizacji zrzeszającej instytucje i urzędy kontrolne z całego świata, (…) opublikowali raport, z którego wynika, iż polskie władze ograniczają niezależność NIK i jej dostęp do informacji o kontrolowanych instytucjach. Chodzi m.in. o udaremnioną kontrolę w PKN Orlen” [OKO.press]

  • „Tajemnicza śmierć funkcjonariusza CBŚP. Pracował przy śledztwie przeciwko bratu komendanta głównego policji” [Onet]

  • „Wbrew licznym publicznym groźbom minister Czarnek jednak zwiększył dotację dla IFiS PAN, m.in. dla Centrum Badań nad Zagładą Żydów. »Nie wolno odpuszczać, trzeba wykorzystywać wszelkie możliwości nacisków« – komentuje dla OKO.press prof. Andrzej Rychard, dyrektor instytutu” [OKO.press]

  • „Dlaczego lekarze pozwalają umierać kobietom w ciąży? To pytanie brzmi jak oskarżenie. Bo to jest oskarżenie. Posłuchaj!” Niedawno wrzucaliśmy starszy odcinek podcastu Powiększenie krytykujący zachowanie polskich lekarzy w sprawie aborcji. Niestety sytuacja w kraju jest taka, iż musiał powstać kolejny.


  • Wojna w Ukrainie

    • Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Ośrodek Studiów Wschodnich.

    • „Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział, iż pomoc jego krajowi w odbudowie po rosyjskiej inwazji ma na celu jedność, stabilność i demokrację, a także potencjał tworzenia miejsc pracy i zysków dla państw na całym świecie, gdy przemawiał w środę na konferencji poświęconej odbudowie Ukrainy, która odbyła się w Londynie.” [Voice of America]

    • „W dniach 15–17 czerwca przedstawiciele siedmiu państw afrykańskich odwiedzili Ukrainę i Rosję, aby przekazać swój plan zakończenia wojny. W skład delegacji weszli prezydenci Republiki Południowej Afryki, Senegalu, Zambii i Komorów (ostatni z nich przewodniczy w tej chwili Unii Afrykańskiej), premier Egiptu oraz reprezentanci przywódców Konga i Ugandy. Spotkali się oni z Wołodymyrem Zełenskim w Kijowie, a także odwiedzili Buczę, miejsce jednej z rosyjskich zbrodni wojennych. W Petersburgu przyjął ich Władimir Putin.” Krótki komentarz przygotował OSW [Ośrodek Studiów Wschodnich]

      Misja afrykańskich państw spotkała się z krytyką zarówno ze strony państw europejskich jak i afrykańskich. W Afryce najsilniejsza krytyka zdaje się płynąć ze strony RPA. Al-Dżazira opisuje jak opozycja z tego kraju krytykuje działania rządu i prezydenta. Vrye Weekblad ma felieton, który przekonuje, iż tzw. „misja pokojowa” była błędem od samego początku. [Al-Dżazira], [Vrye Weekblad]

    • Jednym z problemów związanych z wizytą afrykańskich głów państw w Ukrainie i Rosji było zatrzymanie jednego z samolotów który przyleciał z RPA. Na pokładzie byli dziennikarze oraz część ochrony prezydenta RPA. Okazało się, iż była też broń, która nie miała pozwoleń na wjazd do Polski. TVN24 zwięźle opisuje co się stało a Daily Maverick przedstawia jak tę sytuację widziała dziennikarka, która była na pokładzie samolotu. Co interesujące komentarze pod artykułem DM nie wyrażają zbyt dużo sympatii dla pasażerów samolotu. [TVN25], [Daily Maverick]

    • Dlaczego obywatele afrykańskich państw giną w Ukrainie walcząc po stronie Rosji? Reuters przygotował reportaż starający odpowiedzieć na to pytanie. [Reuters]

    • Czy państwo będące członkiem NATO i Unii Europejskiej może przemycać przez granicę ukraińskich więźniów wojennych a potem odmawiać im kontakt z ojczyzną? Najwyraźniej jak się jest Węgrami to można. Teraz, gdy zrobiła się z tego awantura polityczna, władze Węgier mówią, iż nie brały udziału w przemycie jeńców przez węgierską cerkiew ale kiedy ogłaszały ich przybycie do Węgier to twierdziły coś przeciwnego. [Radio Free Europe]

    • Popularna pisarka pod naciskiem czytelników z Ukrainy postanowiła przesunąć premierę swojej książki, której akcja ma dziać się w Rosji. Czy jest to (auto)cenzura? Wątpimy. Czy takie zachowanie powinno być standardem? Nie wiemy chociaż autorka felietonu w The Kyiv Independent przedstawia pewne interesujące argumenty. Jednak reakcja zachodnich pisarzy i dziennikarzy, którzy m.in potrafili wyrażać niedowierzanie, iż mieszkańcy wschodniej Europy czytają zachodnie książki (sic!) po angielsku (sic!!!) budzi spory niesmak. [The Kyiv Independent]


    Europa

    Estonia wprowadza pełną równość małżeńską🌈. Kościół Anglii sprzedaje wszystkie swoje pozostałe inwestycje w ropę i gaz. Rumunia – nowy rząd z widokiem na wybory. Rząd Malty będzie kastrował dzikie koty. Nowa koalicja w Finlandii – 2% PKB na obronność mimo cięć budżetowych. Brukselskie szpitale kończą z klauzulą sumienia. Słowacja – rezygnacja prezydent Čaputovej z ubiegania się o reelekcję.

    • Serwis VSquare przygotował reportaż o rosyjskim szpiegu pracującym na Węgrzech i na Słowacji. Co dokładnie robił w każdym z tych państw i jak wyglądała siatka jego kontaktów oraz dlaczego został wydalony ze Słowacji opisuje artykuł. [VSquare]

    • „Wewnątrz czeczeńskiego gułagu dla gejów. Organizacje walczące o prawa człowieka twierdzą, iż osoby podejrzane o przynależność do społeczności LGBTQ+ są poddawane torturom lub »zgłaszane na ochotnika« do walki na Ukrainie.” [Politico]

    • „W poniedziałek 19 czerwca, Trybunał Konstytucyjny w Kiszyniowie podjął decyzję o delegalizacji Partii Șor – najbardziej prorosyjskiego i populistycznego mołdawskiego ugrupowania. Co to oznacza, jakie będą konsekwencje i czy na pewno władze działają w sposób demokratyczny – tłumaczy Kamil Całus z Ośrodka Studiów Wschodnich.” O nowej misji partnerskiej i dalszym wsparciu UE dla bezpieczeństwa Mołdawii pisze [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych].

    • „Gruzja od lat tkwi pomiędzy Zachodem a Rosją. Burzliwe protesty w marcu tego roku na ulicach Tbilisi były tego wyraźnym dowodem. OSW przedstawia film dokumentalny będący efektem naszej podróży do Gruzji. Jak młodzi zmieniają dzisiejszą Gruzję? Co protesty w Gruzji zmieniły w tym kraju i co nam o nim mówią? Czy gruzińska cerkiew prawosławna odgrywa istotną rolę w polityce? Dlaczego gruzińskie władze chcą naśladować poczynania Rosji? Zapraszamy do oglądania!” Tydzień bez materiału o Gruzji jest tygodniem straconym.

  • „Volkswagen zaprzecza, jakoby kiedykolwiek korzystał z pracy przymusowej w Sinciangu. Nie był jednak tak chętny do zmierzenia się z ogólniejszym oskarżeniem: iż utrzymując zakład na prośbę Pekinu, firma – a co za tym idzie niemiecki rząd, który wspierał inwestycje producenta samochodów w Chinach – zapewnia polityczną przykrywkę dla zbrodni przeciwko ludzkości.” [Politico]

  • „Od największej od lat tragedii na Morzu Śródziemnym minął tydzień, a wciąż nie wiadomo, jak do niej doszło. Na jaw wychodzą kolejne szczegóły dotyczące dramatycznych warunków panujących na łodzi, którą mogło podróżować choćby 750 osób. Mnożą się także pytania o rolę greckich służb w katastrofie i apele o transparentne śledztwo” [OKO.press]


  • Bliski i Środkowy Wschód

    Linie lotnicze z Kataru, Turcji i Emiratów znalazły się w pierwszej dziesiątce rankingu firmy Skytrax. Saudowie chcą iść w ślady sąsiadów i rozkręcają nową linię lotniczą – Riyadh Air. Izraelscy Druzowie protestują przeciwko farmom wiatrowym na Wzgórzach Golan.


    Azja


    Afryka


    Ameryka Łacińska


    Ameryka Północna


    Oceania


    Ekonomia i gospodarka

  • Podcast GRAPE czyli rozmowy o ekonomii. W tym odcinku – co to znaczy panika bankowa? Czym to grozi? Czy środki w banku są bezpieczne? Joanna Tyrowicz & Marcin Bojanowski w rozmowie z Piotrem Żochem. [GRAPE]


  • Nauka i technologia


    Idee, kultura, społeczeństwo

  • „Co pisali komunistyczni myśliciele na temat pozaziemskich cywilizacji? Na ogół nie pisali zupełnie nic, jest jednak pewien wyjątek. Był nim J. Posadas, trockista z Argentyny, który stał się znany, bo połączył walkę klas, wojnę nuklearną i UFO. Jak i po co? Zapraszam do lektury!” [Hrabia Tytus]

  • „Wiemy, iż dostęp do informacji to podstawa demokracji, dlatego odruchowo sprzeciwiamy się cenzorskim zapędom państwa. Dziś z równą powagą musimy podejść do problemu na pozór odwrotnego: nadmiaru śmieciowych treści.” [Krytyka Polityczna]

  • „Unia Europejska – jako pierwsza na świecie – wprowadza prawo mające na celu uregulowanie sztucznej inteligencji. Parlament Europejski chce m.in. zakazać masowej inwigilacji z wykorzystaniem AI, a także ujednolicić zasady funkcjonowania i korzystania z popularnego CzatuGPT. Co jeszcze zawierają przepisy i w jaki sposób mają chronić Europejczyków?” W podcascie „Raport na dziś” gościem Adriana Bąka jest Filip Konopczyński z Fundacji Panoptykon.

  • Noc z 23 na 24 czerwca znana jest jako Noc Kupały. Z tej okazji Radio Naukowe zabiera nas w świat dawnych wierzeń i postrzegania świata. O tym jak wyglądały kolejne aspekty wiejskiego, słowiańskiego życia, jakie obrzędy przetrwały do dzisiaj, jak chrześcijaństwo tworzyło na nie nakładki oraz gdzie jeszcze możemy je spotkać. Opowiada o tym prof. Katarzyna Smyk z Katedry Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu UMCS.

  • Idź do oryginalnego materiału