Witamy Was w nowym roku. Styczeń to sezon podsumowań więc znajdziecie ich bardzo dużo w tym wydaniu. Niektóre częściowo opisują te same tematy ale nie będziemy się gniewać jeżeli wybierzecie sobie tylko jedno do przeczytania/przesłuchania. Miłej lektury.

Jeśli podoba się Wam nasza praca to tutaj znajdziecie Patronite naszego projektu. Listę naszych patronów możecie znaleźć tutaj.

Dla czytelników newslettera: To wydanie najprawdopodobniej przekracza objętość narzuconą przez serwis Gmail, więc nie wyświetli się w całości w skrzynkach pocztowych w tym serwisie. Możecie rozwinąć pełną treść maila na skrzynce lub otworzyć wersję webową - wystarczy kliknąć numer wydania w mailu.

Polska

• „Pod koniec grudnia przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski poinformował, iż z urzędu wszczął postępowanie administracyjne z urzędu w sprawie ukarania TVN za emisję reportażu »Siła kłamstwa« Piotra Świerczka. W reportażu, wyemitowanym we wrześniu ub.r. w TVN24 i TVN, opisano, iż kierowana przez Antoniego Macierewicza podkomisja sejmowa ukryła dowody niezgodne z tezą o zamachu w Smoleńsku.” Odpowiedź stacji TVN na zarzuty szefa KRRiT możecie przeczytać w serwisie Wirtualnemedia. jeżeli chcecie przekonać się co wywołało wściekłość Macierewicza to stacja udostępniał cały reportaż „Siłą kłamstwa” za darmo na swojej platformie TVN24 GO. [WirtualneMedia.pl], [TVN24 GO]

• Rząd ogłosił, iż będzie walczył z „patodeweloperką”. O tym co dokładnie rząd obiecuje pisze serwis Noizz. „Na razie jednak mamy do czynienia wyłącznie z planami. Według wcześniejszych zapowiedzi resortu mają one przybrać formę konkretnych ustaw jeszcze w tym miesiącu.” [Noizz]

• „Zmiany w sądach wdrożone przez Ziobrę i PiS sprawiły, iż zwykłe sądowe sprawy załatwiane są dłużej. A wyroki mogą okazać się nie-wyrokami, bo wydają je nie-sędziowie.” Artykuł przedstawia jak pogorszyło się w sądownictwie przytaczając różne statystyki. Wskazuje też dwa mimowolne sukcesy ministra Ziobry. [Archiwum Osiatyńskiego]

• W poprzednim wydaniu mieliśmy dla was wywiad z prof. Biernatem o problemach z niekończącą się kadencją mgr. Przyłębskiej. Okazuje się, iż także sędziowie bardzo przychylni wobec PiS nie chcą legalizować jej bezprawia (pomińmy w tym momencie, iż pierwotne powołanie na prezeskę TK budzi wątpliwości prawne) i się wobec niej buntują. O skali tego „puczu” oraz na czym on dokładnie polega pisze [Gazeta.pl].

• Kiedy większość ludzi miło spędzała Sylwestra politycy Solidarnej Polski chwycili mocno za telefony żeby przeprowadzić atak na TVP oraz społeczność LGBTQ. Dlaczego? Ujrzeli tęczowe opaski na ramionach gwiazd Sylwestra Marzeń w TVP i nie mogli pozostawić ten jaskrawy przejaw totalitaryzmu światowego lobby LGBTQ bez odpowiedzi. [WirtualneMedia.pl]

• Polskie Radio zdecydowało się zakończyć współpracę z Robertem Mazurkiem rzekomo za krytykę mediów publicznych państwowych. Normalnie nie pisalibyśmy o tej sprawie ale przy tej okazji serwis Press udostępnił za darmo swój artykuł o Mazurku z roku 2018. Artykuł, stara się przedstawić sylwetkę dziennikarza oraz odpowiedzieć na pytanie jak godzi pracę w mediach zajadle prorządowych jak i tych, które przez rząd potrafią być krytykowane jako „opcja niemiecka”. Warto dodać, iż od opublikowania tego materiału Mazurek nie rozmawia z serwisem [Press].

• „Policja poinformowała, iż w 2022 r. w wypadkach drogowych w Polsce zginęły 1883 osoby. Polska z końcówki UE pod względem bezpieczeństwa drogowego przeniosła się do środka stawki. Wystarczyło urealnienie kar dla kierowców i prawne zabezpieczenie pieszych” [BRD24.PL Portal o Bezpieczeństwie]

Wojna w Ukrainie

W obecnej sytuacji nasi sąsiedzi Ukraińcy potrzebują naszej pomocy być może bardziej niż do tej pory. jeżeli chcecie wspomóc ich finansowo, to tutaj znajdziecie listę zrzutek i organizacji, które polecamy.

• Atak Rosji na Ukrainę – aktualny stan wydarzeń przedstawia Reuters i Ośrodek Studiów Wschodnich.

• Zachodnie mocarstwa w końcu zdecydowały się na wysłanie pojazdów opancerzonych na Ukrainę. Przywódcy Kijowa prosili o to od dawna i mają nadzieję, iż będzie stanowiło to istotny impuls w walce z wojskami Władimira Putina. [Politico]

• W Niemczech słychać żądania zmiany kursu w sprawie Ukrainy i nie chodzi nam o tych, którzy chcą żeby wysłać tam więcej broni. najważniejsze postacie z tym związane mają powiązania z państwem rosyjskim lub skrajną prawicą – wykazało śledztwo agencji [Reuters].

• W piątek wyznawcy prawosławia będą obchodzili Boże narodzenie. Prezydent Putin nakazał swoim ministrom żeby w tym czasie wprowadzili 36 godzinny rozejm na froncie w Ukrainie. Chociaż Putin oczekiwał, iż Ukraina też przystąpi do „świątecznego rozejmu” to władze Ukrainy odrzuciły jego propozycję. [BBC]

• „Dlaczego uczę się ukraińskiego? Ponieważ język jest sprawą polityczną dla kraju, który pokochałam. Mówienie w tym języku stało się globalnym symbolem solidarności z ofiarami agresji Władimira Putina” Charlotte Higgins pisze dla The Guardian nie tylko o swojej decyzji ale także o tym jak decyzje tysięcy ludzi na całym świecie żeby nauczyć się języka ukraińskiego mogą wpłynąć na to jak zmieni się postrzeganie Ukrainy. [The Guardian]

• Kiedy świat patrzył na to co dzieje się w Ukrainie Rosja de facto przejęła całkowitą kontrolę na Białorusią. Serwis The Kyiv Independent opisuje szczegółową sieć zależności tych dwóch państw oraz to jak wojna w Ukrainie wpłynęła na dalsze uzależnienie Białorusi od Rosji. [The Kyiv Independent]

Europa

Niemcy i Norwegia chcą się związać nowym rurociągiem wodorowym. Josep Borrell leci do Maroka co budzi kontrowersje w świetle niedawnego Katargate. Fińskie partie powoli przygotowują się do wyborów prezydenckich w 2024 r.

• Wycofanie się z polityki „zero Covid” przez Chin spotkało się z odpowiedzą innych państw w postaci wprowadzenia wymagań wobec podróżujących z Chin. Unii Europejskiej nie udało się stworzyć wspólnej i jednolitej polityki w tej kwestii. Na poziomie unijnym procedury są dopiero decydowane, a poszczególne kraje członkowskie zadecydowały o własnych wymogach. [Politico], [Euronews]

• „Na razie jest chaos, dosyć typowy dla sceny politycznej Słowacji, kraju, który właśnie obchodzi 30 lat aksamitnego rozwodu z Czechami. Od kilku miesięcy działa rząd mniejszościowy, nie pierwszy w historii. choćby udało mu się uzyskać większość dla budżetu. Ale w takim stanie nie dojdzie do końca kadencji, która normalnie miałaby się zakończyć w 2024 r.” Co na Słowacji się dzieje i dlaczego to ważne dla całej UE pisze w zwięzłym artykule Rzeczpospolita. Dłuższą audycję na temat sytuacji politycznej tego kraju przygotował za to Ośrodek Studiów Wschodnich. [Rzeczpospolita]

• „Czy Szwecja rzeczywiście wspiera kurdyjskich terrorystów? Jakie działania i które organizacje kurdyjskie są problemem dla szwedzkich aspiracji w przystąpieniu do NATO? Jakie sprawy prezydent Turcji Erdogan chce załatwić blokując rozszerzenie Sojuszu?” W rozmowie z Aną Matusevic Dr Kinga Smoleń postara się odpowiedzieć na te pytania.

• Koniec roku w Wielkiej Brytanii był sezonem strajków pracowników transportu, systemu ochrony zdrowia, poczty, szkół oraz administracji cywilnej. Nowy rok nie przynosi zmian w tym wymiarze o czym przeczytacie w pierwszym artykule. Rząd Konserwatystów znalazł prosty sposób na problem strajków. Chce ich zakazać i wymusić minimalny poziom usług dostarczany przez różne sektory m.in przez ochronę zdrowia. Czy to rozwiąże problemy z jakimi boryka się Wielka Brytania? Nie wiemy, ale się domyślamy. [The Guardian #1], [The Guardian #2]

• „W pierwszej części naszego podsumowania roku opowiadamy o tym, jak dziś wygląda Rosja i jej pozycja na świecie. Jak wojna na Ukrainie wpłynęła na byłe republiki ZSRR? Jak dziś wygląda mapa rosyjskich wpływów? Jak na wojnę zareagowali dotychczasowi partnerzy Moskwy? Jak z perspektywy roku wyglądają relacje Chiny-Rosja? Na te i inne pytania odpowiadają Wojciech Konończuk (dyrektor OSW), Marek Menkiszak (kierownik Zespołu Rosyjskiego) i Krzysztof Strachota (kierownik Zespołu Turcji, Kaukazu i Azji Centralnej).”

• Czy Europie i Turcji uda się wyprzeć Rosję z Kaukazu?

  Agnieszka Filipiak
  przedstawia podsumowanie tego co działo się w kaukaskich państwach w 2022 roku. Serdecznie polecamy.

Bliski i Środkowy Wschód

• Obecny rok nie zapowiada się dobrze dla mieszkańców Jemenu. W zeszłym roku donosiliśmy o zawieszeniu broni uzgodnionym po raz pierwszy wiosną i kilkakrotnie przedłużanym. Wygasło jednak ono w październiku, gdy obie strony nie były w stanie dojść do dalszego porozumienia. Można się spodziewać nasilenia starć pomiędzy walczącymi stronami i dalszego kryzysu humanitarnego w tym już mocno doświadczonym państwie. [DW]

• Po prawie czterech miesiącach protestów w Iranie, które wybuchły w związku z przepisami dotyczącymi hidżabu, Najwyższy Przywódca Iranu ajatollah Ali Chamenei po raz pierwszy wydał oświadczenie, które można uznać za pojednawcze. Nazwanie kobiet ściągające hidżab „naszymi siostrami” jednak nie spowoduje, iż protesty ustaną. [Al-Monitor]

• „W dzisiejszym odcinku Michał Wojnarowicz w rozmowie z Mateuszem Józwiakiem odpowiada na pytania: – Jaki jest skład nowego gabinetu? – Czego dotyczą największe kontrowersje z nim związane? – Jakie są główne wyzwania w polityce wewnętrznej? – Co zmiana rządu oznacza dla polityki zagranicznej Izraela?” Polski Instytut Spraw Międzynarodowych przygotował zwięzłe podsumowanie nowego rzadu w Izraelu.

• Izrael nie ma zbyt wielu bezpieczników które mogą być użyte do obrony praworządności i demokracji. Sąd Najwyższy, który posiada możliwość zawetowania każdego prawa jakie ma być wprowadzone, pełni właśnie taką rolę. Minister z nowego, skrajnie prawicowego, rządu ogłosił właśnie plan reformy, która ograniczy znacznie rolę sądu najwyższego i umożliwi dużo większy wpływ politykom na wybór sędziów. [Reuters]

• Karim Youins, 62 letni mężczyzna, który odsiadywał wyrok za zabójstwo izraelskiego żołnierza wychodzi po 40 latach z więzienia. Youins ma izraelskie obywatelstwo i pochodzi z arabskiego miasta Ara. Kontrowersyjny i antyarabski nowy minister bezpieczeństwa wewnętrznego Itamar Ben-Gvi rozkazał policji zapobieganie odświętnego przywitania byłego więźnia przez mieszkańców miasta, powołując się na zakaz wspierania terroryzmu. [Al-Monitor]

Azja

• Utrzymywana wszystkimi siłami polityka „zero Covid” w Chinach została gwałtownie i bez przygotowania zmieniona. Polski Instytut Spraw Międzynarodowych przygotował analizę skutków tej decyzji. Oprócz wzrostu zgonów spowodowanych przez COVID-19 ośrodek prognozuje, iż krótkoterminowo pogorszy to sytuację na rynku pracy w Chinach. Dopiero po paru miesiącach sytuacja się ustabilizuje i poprawią się wyniki gospodarcze, którymi władza się chętnie pochwali. [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

• W ustawie, nad którą pracuje Ministerstwo Zdrowia, Pracy i Opieki Społecznej Japonii znajdują się m.in zapisy uznające, iż zmuszanie dzieci do uczestnictwa w zajęciach religijnych albo mówienie im, iż pójdą do piekła uznano za znęcanie psychiczne. A to tylko część legislacji dotyczących wytycznych dla grup religijnych. Czy w tym wypadku Polska powinna być drugą Japonią? Nie mówimy nie. [Vibez]

• Junta rządząca Birmą/Mjanmą ma zamiar udzielić amnestii 7012 więźniom, by uczcić 75 rocznicę niepodległości kraju. Nie jest jasne czy wśród uwolnionych będą więźniowie polityczni. [Reuters]

• „Tajwan zamieszkuje procentowo więcej Aborygenów niż Australię. Choć przez lata ulegali przymusowej sinizacji, dziś stają się symbolem lokalnej tożsamości – tylko czy sami zdołają utrzymać jeszcze własną? O tajwańskiej ludności rdzennej opowiada dr Maciej Gaca z Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, w latach 2015-2019 szef Biura Polskiego w Tajpej.”

• „Co wydarzyło się w Chinach w roku 2022? Jak wygląda stan relacji rosyjsko-chińskich? Co stało się z chińską polityką zero-covid?” jeżeli nie chciało Wam się czytać artykułów na temat Chin jakie zamieszczaliśmy w zeszłym roku a chcecie wiedzieć co się tam działo to podcast Ośrodka Studiów Wschodnich jest idealny dla Was.

• Azja to nie tylko Chiny i zmieniająca się pozycja Rosji na arenie międzynarodowej wpłynęła także na państw takie jak Tadżykistan, Kirgistan, Uzbekistan, Kazachstan. Podsumowanie tego co działo się w zeszłym roku w Azji Centralnej przedstawia Kacper Ochman w audycji Podróż bez Paszportu.

Afryka

• Pracownicy komunikacji zbiorowej w stolicy Tunezji zorganizowali strajk ze względu na opóźnienia w wypłacaniu pensji oraz brak bonusu noworocznego, co doprowadziło do zakorkowania Tunisu. To kolejne takie wydarzenie w kraju zmagającym się z kryzysem ekonomicznym, który doprowadził do niedoborów podstawowych produktów od paliwa do oleju kuchennego. [Africa News]

• Zbliżają się wybory prezydenckie w najludniejszym państwie Afryki, Nigerii. Portal Africa Elects przygotowuje z tej okazji serię artykułów. Najnowszy jest poświęcony prawyborom w dwóch największych partiach i trzem kandydatom, którzy mają największe szanse na elekcję. Wybory odbędą się 25 lutego. [Africa Elects]

• Bojownicy z Asz-Szabab dokonali zamachów bombowych w centralnej Somalii przy użyciu dwóch samochodów pułapek zabijając co najmniej 35 osób. Większość ofiar to byli cywile. Jest to kolejny akt z konfliktu tej islamskiej organizacji terrorystycznej z rządem centralinym Somalii. [Reuters]

• Wspierające armię Burkina Faso bojówki dokonały mordu na tle etnicznym na grupie 28 osób z ludów Fulańskich. Od czasu ostatniego zamachu stanu i przejęcie władzy przez kapitana Ibrahima Traore nasiliła się przemoc wobec tej grupy. Fulanie są podejrzewani przez zwolenników rządu o sprzyjanie islamskich ekstremistom. Grupy tych ostatnich powiązanych z Al-Kai'dą oraz Państwem Islamskim są odpowiedzialne za śmierć kilku tysięcy osób oraz wysiedlenie prawie 2 mln. [AP News]

Ameryka Łacińska

• „Luiz Inácio Lula da Silva, dwukrotny prezydent Brazylii w latach 2003–2010, stanął ponownie na czele państwa 1 stycznia 2023 r. Podczas inauguracji ostro skrytykował rząd ustępującego prezydenta Jaira Bolsonaro, m.in. za dążenia autorytarne, erozję polityki w sferach edukacji, służby zdrowia i ochrony środowiska oraz marginalizację Brazylii w świecie. Rząd Luli będzie musiał sprostać nieprzychylnym uwarunkowaniom gospodarczym i społecznym, dysponując w parlamencie niepewną większością.” [Polski Instytut Spraw Międzynarodowych]

• W meksykańskim mieście Culiacán doszło do fali ataków członków kartelu Sinaloa. Drogi do miasta zostały zablokowane płonącymi autami. Ostrzelano lotnisko i porwano pracowników służby zdrowia, żeby opatrzyli przestępców którzy byli ranni w starciach z siłami policyjnymi. Wszystko to z powodu aresztowania syna znanego barona narkotykowego Joaquína Guzmána - znanego także jako El Chapo. [The Guardian]

• Mogliście tego nie pamiętać ale Wenezuela miała dwóch prezydentów. Jeden to Nicolás Maduro, który rządzi państwem a drugi, Juan Guaidó, który przy wsparciu Zgromadzenia Narodowego ogłosił się tymczasowym prezydentem 4 lata temu. Niestety opozycji pod jego przywództwem nie udało się praktycznie nic osiągnąć. Zgromadzenie opozycyjnych działaczy zdecydowało, iż nie będzie go już uważało jako prawowitego przywódcę państwa. Stany Zjednoczone (które były jednym z kilku państw uznających go za prezydenta) także ogłosiły, iż nie jest już w ich oczach przywódcą Wenezueli. O genezie kryzysu prezydenckiego w tym kraju, oraz tym co doprowadziło do obecnej zmiany i jakie to może mieć skutki w niedalekiej przyszłości pisze [Axios].

• Tydzień temu pisaliśmy o sporze prezydenta Argentyny z Sądem Najwyższym. Konflikt ten osiągnął najwyraźniej punkt wrzenia gdyż prezydent oświadczył, iż złoży wniosek o usunięcie kilku sędziów (w tym przewodniczącego) z tego najważniejszego sądu w kraju. Na razie nie wygląda żeby wniosek prezydenta miał szansę przejścia w parlamencie ponieważ jego ugrupowanie polityczne nie ma dostatecznej większości głosów. [Al-Dżazira]

Ameryka Północna

• W Kanadzie właśnie wszedł w życie 2 letni zakaz kupna nieruchomości dla obcokrajowców. Ma to pomóc w kryzysie mieszkaniowym jaki w tej chwili panuje w tym kraju. Jak dokładnie ma działać zakaz? Jakie są od niego wyjątki? Czy pomoże na problemy mieszkańców Kanady? Odpowiedzi znajdziecie w artykule [BBC].

• Stany Zjednoczone planują przyjąć do 30.000 migrantów miesięcznie z Kuby, Nikaragui, Haiti i Wenezueli. Będzie się to odbywało w ramach programu sparowanego z deportacją ludzi z tych państw złapanych na granicy USA-Meksyk informuje Reuters na podstawie oświadczeń urzędników z USA i Meksyku. [Reuters]

• Wyobraźcie sobie, iż właśnie PiS wygrał kolejne wybory ale nie mogą przegłosować Elżbiety Witek na marszałka bo Solidarna Polska jest wściekła o tęczowe opaski na sylwestrze marzeń w TVP. Głosowania się ciągną 3 dzień i opozycja ma z tego taki ubaw, iż Agnieszka Dziemianowicz-Bąk wcina sobie popcorn a Klaudia Jachira podczas oddawania głosu krzyczy kwestie z filmu Dzień Świra. Brzmi to absurdalnie ale coś takiego dzieje się właśnie Izbie Reprezentantów w Stanach Zjednoczonych. Więcej o problemach Kevina McCarthy’ego, przywódcy Republikanów w tej izbie, przeczytacie w artykule [CNN].

• O konserwatywnej krucjacie przeciwko osobom transpłciowym jaka właśnie przetacza się przez Stany Zjednoczone pisaliśmy już kilkukrotnie. Teraz

  Erin Reed
  donosi, iż w stanie Oklahoma pojawił się projekt, który zakazuje jakiegokolwiek leczenia afirmującego płeć dla osób poniżej 26 roku życia. Według autorki w praktyce by to skutkowało przymusową detranzycją wielu osób. [Erin In The Morning]

• Administracja Bidena sfinalizowała zmianę przepisów, która rozszerza dostępność pigułek aborcyjnych na wiele więcej aptek, w tym duże sieci i firmy wysyłkowe. Jest to rozszerzenie zmiany z zeszłego roku, która polegała na zaprzestania egzekwowania wymogu, aby kobiety odbierały lek osobiście. [NPR]

Oceania

• Liczba zgonów z powodu Covid w australijskich placówkach opieki nad osobami starszymi przekracza 100 tygodniowo, co jest najwyższym wskaźnikiem od sierpnia. Dane departamentu zdrowia pokazują, iż liczba zgonów stopniowo wzrasta od października, a w tej chwili 738 ognisk choroby jest aktywnych w takich placówkach. [The Guardian]

• Nowa Zelandia walczy z niedoborem jajek co spowodowało drastyczne zwiększenie zainteresowania przydomową hodowlą kur. [Radio New Zealand]

Ekonomia i gospodarka

• Amazon planuje zlikwidować ponad 18.000 miejsc pracy, najwięcej w historii firmy. Gigant internetowy, który zatrudnia 1,5 mln osób na całym świecie, nie powiedział, które kraje zostaną dotknięte redukcją zatrudnienia, ale powiedział, iż będzie to również Europa. Większość zwolnień będzie pochodzić z działu sprzedaży detalicznej i działu kadr. [BBC]

• Meta (czyli właściciel serwisu Facebook czy Instagram) właśnie dostał 390 milionów euro grzywny i musi znaleźć nową drogę prawną jeżeli chce stosować spersonalizowane reklamy w swoich serwisach. Oczywiście firma chce podważyć w sądzie decyzję unijnego regulatora, co nie jest zaskakujące. Za to fakt, iż Irlandzki regulator mający dbać o prywatność obywateli, pod którego jurysdykcję podpada firma w pierwszej kolejności, też chce z tego powodu pozwać europejskiego regulatora może was zaskoczyć. [Politico]

• Cóż tam, panie, w gospodarce? Energetyka trzyma się mocno!? jeżeli ciekawi was temat gospodarki i energetyki to polecamy dwa podsumowania zeszłego roku. Krótszy, od Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, skupia się na energetyce, o której opowiada Zuzanna Nowak. Za to w dłuższej audycji od Ośrodka Studiów Wschodnich, troje analityków dyskutuje o energetyce jak i ogólnie o światowym ładzie gospodarczym w perspektywie zmian jakie zaszły w zeszłym roku.

Nauka i Technologia

• Soja. „Kocha się ją lub nienawidzi. Jedni chcą grzać się w jej blasku, inni hejtują jak nic innego. Ale wydaje się także, iż niewielu wie, jak wybitna jest jej rola i iż w wielu aspektach stała się wręcz niezastąpiona. Zapraszam na przedstawienie sylwetki światowej sławy celebrytki – soi warzywnej.” [Damian Parol]

• Tydzień temu było zestawienie najważniejszych naukowych newsów z zeszłego roku a teraz mamy dla Was zestawienie tematów i dziedzin nauki, w których mogą nastąpić interesujące odkrycia. [Nature]

• Przetrwanie najsilniejszych często oznacza przetrwanie najszybszych. Ale najszybszy nie musi oznaczać tego, który najszybciej się porusza. Może oznaczać tego, który najszybciej myśli. Naukowcy badają jak przebiega proces decyzji o ucieczce, które zapadają w ułamku sekundy. [Smithsonian Magazine]

• Jeśli wydaje się wam, iż wasz kot słucha was kiedy do niego mówicie to możecie mieć rację. Może nie należy zapędzać się z tym, iż was słuchają ale naukowcy są przekonani, iż są w stanie rozpoznać kiedy zwracacie się właśnie do nich. [Scientific American]

Idee, Kultura, Społeczeństwo

• Kim jest analityk pracujący w think tanku? Czym się różni od naukowca? Czym się różni od dziennikarza a co ich łączy? Dlaczego analizy pojawiają się później niż artykuły prasowe ale i tak często je wam polecamy? Na te i inne pytania stara się odpowiedzieć audycja Ośrodka Studiów Wschodnich.

• „Mikołaj Kopernik wcale nie był pierwszym, który zaproponował heliocentryczny model Wszechświata. Wiemy chociażby o Arystarchu z Samos, który taki pomysł przedstawił już w III w. p.n.e. (…) Z kim korespondował, kim się inspirował? Kiedy i gdzie nastąpił moment eureki? O tym wszystkim rozmawiamy z pierwszym odcinku Radia Naukowego w 2023 roku – roku 550-lecia urodzin Mikołaja Kopernika.” O Mikołaju Koperniku i jego najgłośniejszej pracy posłuchacie w Radiu Naukowym z udziałem prof. Jarosława Włodarczyka z Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk.

• 5 Stycznia 1895 roku we Francji skazano za zdradę kapitana Alfreda Dreyfusa. Był to początek tzw. „Sprawy Dreyfusa”, która zakończyła się tak naprawdę w 1906 roku i wpłynęła na francuskie życie społeczne i polityczne. Na przestrzeni lat serwis Histmag napisał kilka tekstów o tej sprawie. Można przeczytać wszystkie, gdyż każdy skupia się na innym aspekcie ale można też wybrać sobie tylko jeden ponieważ wszędzie znajdziecie wytłumaczenie o co chodzi w tej sprawie.

  • Sprawa Dreyfusa – pomyłka, która ukształtowała fundament ustrojowy III Republiki Francuskiej

  • Sprawa Dreyfusa, czyli ideowy spór o wizję III Republiki

  • „Oskarżam!” – Emil Zola w obronie Alfreda Dreyfusa

Drogi czytelniku, dziękujemy, iż jesteś z nami. Uważasz, iż więcej osób powinno przeczytać ten numer lub chcesz podziękować nam za tworzenie go?