Wybory Prezydenta RP 2025: Komunikat Sądu Najwyższego

1 tydzień temu

Wybory Prezydenta RP 2025: Zarzuty dotyczące nieprawidłowości w komisjach wyborczych – możliwe protesty

W związku z pojawiającymi się informacjami o możliwych nieprawidłowościach w pracy Obwodowych Komisji Wyborczych podczas tegorocznych wyborów Prezydenta RP 2025, Sąd Najwyższy przypomina obywatelom o przysługującym im prawie do złożenia protestu wyborczego.

Zgodnie z art. 82 § 1 pkt 1 i 2 Kodeksu wyborczego, protest można wnieść w przypadku:

popełnienia przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego,
naruszenia przepisów dotyczących głosowania, ustalania wyników głosowania lub wyników wyborów, jeśli miało to wpływ na ich przebieg lub rezultat.

Nieprawidłowości w komisjach – czego mogą dotyczyć?

Jak podaje Sąd Najwyższy, do najczęściej sygnalizowanych nieprawidłowości należą:

uchybienia przy liczeniu głosów,
błędne wypełnianie protokołów głosowania.

Takie przypadki mogą stanowić podstawę protestu wyborczego, pod warunkiem, że:

zarzuty będą prawidłowo sformułowane zgodnie z Kodeksem wyborczym,
protest będzie wolny od braków formalnych,
skarżący przedstawi dowody lub wskaże je precyzyjnie.

Co może zrobić Sąd Najwyższy?

W toku postępowania, Sąd Najwyższy może zarządzić oględziny kart wyborczych – co w praktyce oznacza ich ponowne przeliczenie. Zwykle taki dowód przeprowadza sąd rejonowy w drodze tzw. odezwy o udzielenie pomocy sądowej.

To sąd rejonowy dokonuje oględzin, a jego wyniki przekazywane są do Sądu Najwyższego, który ostatecznie ocenia zasadność protestu.

Protest zasadny – co dalej?

Jeśli Sąd Najwyższy uzna protest za zasadny, musi również rozstrzygnąć, czy stwierdzone nieprawidłowości miały wpływ na wynik wyborów. W przeciwnym razie, mimo iż protest zostanie uznany za zasadny, wyniki wyborów pozostają ważne.

Przykłady takich sytuacji pojawiały się już wcześniej w orzecznictwie Sądu Najwyższego, m.in. w postanowieniach:

z 6 listopada 2019 r. (I NSW 97/19),
z 16 lipca 2014 r. (III SW 46/14),
z 24 listopada 2015 r. (III SW 129/15),
z 10 listopada 2011 r. (III SW 54/11),
z 3 grudnia 2015 r. (III SW 107/15),
z 17 grudnia 2015 r. (III SW 123/15).

We wszystkich tych sprawach zarzuty były zasadne, ale nie miały wpływu na wynik wyborów.

Gdzie znaleźć szczegóły?

Szczegółowe informacje na temat:

zasad składania protestów przeciwko wyborowi Prezydenta RP,
procedur ich rozpoznawania,
składania protestów przez Polaków przebywających za granicą (za pośrednictwem konsulatów),

dostępne są w komunikatach Sądu Najwyższego, publikowanych m.in. na jego oficjalnej stronie internetowej.

Podsumowanie:

Protesty przeciwko wyborom Prezydenta RP 2025 można składać z powodu przestępstw lub naruszeń Kodeksu wyborczego.
Błędy w komisjach obwodowych (np. przy liczeniu głosów) mogą być podstawą protestu.
Trzeba wykazać wpływ nieprawidłowości na wynik wyborów.
Sąd Najwyższy może zlecić oględziny kart i ocenić zasadność zarzutów.
Nawet jeżeli protest jest zasadny, nie zawsze oznacza to unieważnienie wyniku wyborów.

#Wybory2025 #ProtestWyborczy #SądNajwyższy #PrezydentRP #NieprawidłowościWyborcze #KodeksWyborczy #WyboryPrezydenckie2025

—————————-

WYBORY PREZYDENTA RP 2025 – zarzuty dotyczące nieprawidłowości w obwodowych komisjach wyborczych

10 czerwca 2025 r.

Zgodnie z art. 82 § 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. 2025, poz. 365), protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej można wnieść z powodu: dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego lub naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, które mają wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów.

Z uwagi na pojawiające się w przestrzeni publicznej informacje o możliwych nieprawidłowościach w działaniach obwodowych komisji wyborczych, polegających na uchybieniach w liczeniu głosów oddanych w wyborach prezydenckich lub na błędnym wypełnianiu protokołów głosowania, Sąd Najwyższy informuje, iż tego rodzaju sytuacje mogą stanowić podstawę formułowania zarzutów w protestach wyborczych. Skarżący chcący wnieść protest wyborczy z wyżej opisanych przyczyn, musi sformułować w nim wyżej opisane zarzuty odpowiadające dyspozycji art. 82 § 1 k.wyb., uzasadnić je, a także przedstawić lub wskazać dowody, na ich poparcie.

W trakcie rozpoznawania protestów kwestionujących ustalenia wyników głosowania lub wyniku wyborów Sąd Najwyższy może dopuścić dowód z oględzin kart wyborczych, w praktyce prowadzący do podobnego efektu, jak ponowne przeliczenie kart. Z reguły, Sąd Najwyższy zleca przeprowadzenie takiego dowodu adekwatnemu sądowi rejonowemu w ramach odezwy o udzielenie pomocy sądowej. Wówczas to sąd rejonowy, a nie Sąd Najwyższy, na posiedzeniu przeprowadza dowód, o wyniku którego informuje Sąd Najwyższy.

Złożenie w Sądzie Najwyższym protestu wolnego od braków formalnych, w którym zawarto prawidłowo sformułowane zarzuty dotyczące nieprawidłowości w Obwodowych Komisjach Wyborczych oraz przedstawiono lub wskazano dowody na tę okoliczność, otwiera drogę do ich merytorycznego badania, w wyniku którego Sąd Najwyższy może wyrazić opinię, iż protest jest zasadny albo niezasadny. W przypadku wyrażenia opinii o zasadności zarzutów protestu, Sąd Najwyższy wskazuje, czy stwierdzone nieprawidłowości miały wpływ na wynik wyborów.

W dotychczasowym orzecznictwie Sąd Najwyższy rozpoznawał zarzuty dotyczące ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, wiążące się z koniecznością oględzin kart wyborczych. W przypadkach, w których Sąd Najwyższy uznał tego typu zarzuty za zasadne, wyrażał równocześnie opinię, iż pozostają one bez wpływu na wynik wyborów (przykładowo postanowienia Sądu Najwyższego z: 6 listopada 2019 r., I NSW 97/19; 16 lipca 2014 r., III SW 46/14; 24 listopada 2015 r., III SW 129/15; 10 listopada 2011 r., III SW 54/11; 3 grudnia 2015 r., III SW 107/15; 17 grudnia 2015 r., III SW 123/15).

Szczegółowe informacje o zasadach wnoszenia protestów przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz o procesie ich rozpoznawania, a także stwierdzania ważności wyboru Prezydenta RP opisane są w komunikacie o protestach wyborczych i komunikacie o protestach wyborczych składanych Konsulom RP przez wyborców przebywających za granicą.

Idź do oryginalnego materiału