Wojna wódki z piwem. Ekspert do wynajęcia

Jak producenci wódki „walczą z alkoholizmem” przy pomocy wynajętych ekspertów

Od kilku miesięcy w mediach pojawiają się artykuły pokazujące szkody wywołane spożywaniem piwa. Towarzyszy temu powtarzane żądanie wprowadzenia pełnego zakazu jego reklamy, która jest dozwolona w Polsce z pewnymi ograniczeniami od roku 2002. Jak każdy alkohol, piwo nie jest substancją obojętną dla organizmu człowieka. Ale uwagę zwraca nasilenie się publikacji uderzających wyłącznie w ten rodzaj alkoholu. Jak ustaliśmy stoją za tym ludzie, którzy komercyjnie współpracują… z producentami wódki.

Towarzyszy temu także manipulowanie statystykami spożycia, także tymi z międzynarodowego badania ESPAD 2024. Pokazuje ono spadek spożycia alkoholu w Polsce, także wśród młodzieży. Od 3 lat zauważalny jest pogłębiający się trend spadku spożycia piwa. Młodzi ludzie kultywują kulturę NOLO – bez alkoholu lub mało alkoholu.

– Zbyt wczesna obecność substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu, w życiu młodego człowieka może negatywnie wpływać na jego przyszłe zdrowie i kondycję psychiczną – to fragment oświadczenia przesłanego przez pana Marka Kustosza, działającego w imieniu Grupy Ekspertów ds. Ograniczenia Inicjacji Alkoholowej Nieletnich. Nazwa piękna, cel szczytny.

Marek Kustosz jest także właścicielem firmy Central European Health sp. z o.o. (KRS 0001063199) oraz prezesem Fundacji „To się leczy”. Fundacja firmuje kolejną próbę przeforsowania całkowitego zakazu reklamy piwa do polskiego porządku prawnego, jako celu głównego swojej kampanii.

Pierwszą, nieudaną, była akcja sprzed roku prowadzona we współpracy z Instytutem Człowieka Świadomego. Tam też Fundacja „To się leczy” zajmowała się przygotowaniem raportu mającego sprawiać wrażenie neutralnego, przygotowanego przez ekspertów. Dzisiaj mamy drugi raport, inne grono ekspertów, ale cel ten sam. Przekonać opinię publiczną i decydentów, iż wprowadzenie zakazu reklamy piwa rozwiąże problemy wczesnej inicjacji alkoholowej młodych Polaków.

Co prawda, gdzieś daleko w rozsyłanych materiałach eksperci zauważają, iż aż 78% pierwszego sięgnięcia po piwo przez nastolatka odbywa się za zgodą rodziców. 66% osób poniżej 18 lat (wieku, od którego wolno sprzedawać alkohol) kupuje alkohol samodzielnie, co oznacza, iż sprzedawcy masowo naruszają obowiązujące prawo. Jak zakaz reklamy piwa wpłynie na zmianę zachowania tych dwóch kluczowych grup (rodzice, sprzedawcy) tego eksperci już nie mówią. Ich celem jest tylko zakaz reklamy.

Motywy wzmożenia eksperckiego p. Kustosza w kwestii zakazu reklamy piwa wyjaśnia dokument jego autorstwa zatytułowany „Rekomendacje i oferta działań dla PPS. Przygotowane przez Central European Health sp. z o.o.” PPS to nie nazwa partii politycznej, a organizacji grupującej producentów alkoholi mocnych, czyli wódki. To ich najbardziej boli legalna reklama piwa postrzeganego jako bezpośredniego konkurenta małpek, czyli wódki sprzedawanej w małych buteleczkach. A sprzedaje się ich 3 mln dziennie. Przez 365 dni w roku. Od lat wydają miliony na kampanie lobbingowe mające doprowadzić do zmiany przepisu zawartego w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, za pomocą którego reklama piwa jest legalna. Wydaje się, iż po raz pierwszy są bliscy sukcesu.

Dzięki działaniom zaproponowanym w cytowanym dokumencie p. Kustosz nie tylko ma nadzieję na wprowadzenie zakazu reklamy dla piwa, ale proponuje zalegalizowanie handlu alkoholem przez Internet. Jak napisał – zakup przez Internet są planowane, produkt nie trafia do kupującego tego samego dnia, nie zaspakaja „impulsywnej: potrzeby na napoje alkoholowe. Odważna teza, jak na człowieka który podobno walczy z inicjacją alkoholową młodych ludzi. Wszak to oni kochają zakupy przez Internet. Serio, wierzy Pan, iż nie wpadną na pomysł by w poniedziałek zamówić skrzynkę piwa czy wódki na imprezę w sobotę?

W sprawozdaniu p. Kustosz wymienia autorów raportu, który powstał na jego zlecenie. Wśród ekspertów jest też Pan Janusz Sierosławski związany z Krajowym Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom. To agenda rządowa mającą walczyć z problemami uzależnień, w tym alkoholowym. interesujące czy ma świadomość, iż efekty jego pracy stały się przedmiotem sprawozdania dla producentów wódki? Czy wie, iż posłużył jako przynęta do dalszej, wysoko wycenianej współpracy z branżą spirytusową? Niestety, również nie odpowiedział na nasze pytania.

Dokument zawiera sprawozdanie z działań zrealizowanych we współpracy z Instytutem Człowieka Świadomego. – W efekcie przeprowadzonych działań komunikacyjnych dot. raportu do dnia 14 października ukazały się 104 publikacje i emisje nawiązujące do raportu i jego kluczowych przekazów (w tym blisko 60 w radio i tv), których zasięg wg IMM wyniósł 3,4 mln odbiorców, a AVE 1,28 mln zł. Czyli ponad 3 mln ludzi dowiedziało się, jak fatalnym produktem jest piwo. Gdyby sponsorzy chcieli kupić czas reklamowy by zrealizować podobną kampanię trzeba by było wydać ponad 1 mln złotych. Nieźle. Tu wszak mamy autorytety i ekspertów, którzy się martwą o zdrowie dzieci, a nie handlowców promujących wódkę.

Dokument autorstwa Marka Kustosza zawiera plan działań, także z udziałem posłów, członków rządu i ekspertów. Każde wycenione. Na ekspertów (niby działających pro bono) 50.000 zł. Organizacja sejmowej i senackiej komisji zdrowia – bezcenne, kwota prawdopodobnie do negocjacji. Wiadomo, trudna sprawa. Druk i wysyłka do decydentów raportu eksperckiego – 15.000 (przy 150 sztukach – Redakcja oferuje jakby co tańszy druk!).

Za budowanie koalicji na rzecz legalizacji sprzedaży alkoholu (także wódki) i organizację spotkania z Ministrem Rozwoju Krzysztofem Paszykiem – 40.000 zł. Pan Kustosz oczekuje ponadto 12.000 zł miesięcznie za koordynację całego programu. Całość programu rozpisana od listopada 2024 do grudnia 2025.

Właśnie realizowane są konsultacje zmian mających wprowadzić do ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zakazu promocji (to nie to samo co reklama) alkoholu. Chodzi o promocje typu kup 6 butelek piwa dostaniesz 6 w gratisie. Ale na ponad 70 zgłoszonych do rządu uwag od organizacji społecznych, aż 35 zostało przygotowanych 1 do 1 w oparciu o materiał dystrybuowany przez szefową komunikacji jednego z producentów wódki(mamy jego kopie – szykujcie się na pytania). Tak bardzo dbano by nic nie zmieniać, iż w tekstach pojawiły się te same błędy w pisowni. Bo zawartość merytoryczna jest dokładnie taka sama. Cuda! Ponad 30 osób myśli doskonale tak samo!

Oczywiście, w kwestii zakazu reklamy piwa, bo już handel alkoholem przez Internet trzeba zalegalizować. Marek Kustosz konsekwentnie realizuje swój plan. Zadaliśmy pytania (poniżej), na które p. Marek nie odpowiedział. Za to odpowiedział Instytut Człowieka Świadomego, który poinformował nas na temat okoliczności związanych z publikacją raportu o inicjacji alkoholowej młodych ludzi w roku 2024 znalazło się takie stwierdzenie – Należy podkreślić, iż za dobór adekwatnej merytorycznie grupy ekspertów, ich stanowisko w raporcie oraz ewentualne kwestie związane z wynagrodzeniem odpowiedzialna była Fundacja “To się leczy”. Czyli p. Marek Kustosz.

Zaskakujące, jak wielu ludzi jest gotowych działać dla Pana Kustosza. Redakcja zakłada, ze większość ekspertów zwerbowanych przez Pana Marka Kustosza nie ma świadomości, iż pracuje on za pieniądze przemysłu spirytusowego. Mogą być zaskoczeni, iż skutkiem ich działań będzie pogłębienie trwającego od kilku lat spadku sprzedaży piwa. Ale jednocześnie, mogą być zaskoczeni, iż wspomogą wzrost sprzedaży wódki. Bo o to toczy się walka. Może warto jeszcze raz zastanowić się, czy to pomoże ograniczyć problem inicjacji alkoholowej młodych ludzi?

Pytania do p. Marka Kustosza – wciąż czekamy na odpowiedź:

Ponieważ nie udzielił Pan odpowiedzi na moje pytania i próbuje Pan przerzucić dyskusję na poziom wartości proszę o ustosunkowanie się do następujących kwestii:

1. Czy Pana twierdzenie – „Zbyt wczesna obecność substancji psychoaktywnych, w tym alkoholu, w życiu młodego człowieka może negatywnie wpływać na jego przyszłe zdrowie i kondycję psychiczną” dotyczy tylko alkoholu zawartego w piwie czy również tego zawartego w napojach spirytusowych?

2. Czy powołanie do życia Grupy Ekspertów ds. Ograniczenia Inicjacji Alkoholowej Nieletnich , w imieniu której się Pan wypowiada ma związek z Pana raportem i sprawozdaniem z działań lobbingowych przygotowanym przez należącą do PanaCentral European Health sp z o.o. na rzecz organizacji branży spirytusowej? Załączam dwie strony z dokumentu, który posiadam wraz z danymi wskazującymi na Pana autorstwo. Dołączam także scan z KRS wskazujący, iż to Pan kontrolujeten podmiot.

3. Czy zgłosił się Pan do rejestru lobbystów w związku z realizowanym zadaniem na rzecz branży spirytusowej dotyczącym wprowadzenia zakazu reklamy dla piwa? jeżeli nie to czemu, skoro pana Central European Health sp z o.o. działa jako lobbysta podlegający obowiązkowi rejestracyjnemu i Pana funkcja w Fundacji „To się leczy” nie zwalnia z tego obowiązku?

4. Czy informował Pan członków Grupy Ekspertów ds. Ograniczenia Inicjacji Alkoholowej Nieletnich o swoich związkach z branżą spirytusową i zaciągniętych w związku z tym zobowiązaniach? Czy udział w tym projekcie poszczególnych ekspertów wiąże się z jakimś wynagrodzeniem? Czy jest ono finansowane przez branżę spirytusową?

5. Czy inne działania prowadzone pod szyldem Grupy Ekspertów były lub są finansowane przez podmioty grupujące producentów mocnych alkoholi lub współpracujące z nimi agencje PR?

6. Według informacji udzielonych redakcji przez Instytut Człowieka Świadomego na temat raportu o inicjacji alkoholowej znalazło się takie stwierdzenie – Należy podkreślić, iż za dobór adekwatnej merytorycznie grupy ekspertów, ich stanowisko w raporcie oraz ewentualne kwestie związane z wynagrodzeniem odpowiedzialna była Fundacja “To się leczy”. Czyli Pan. Z jakich pieniędzy sfinansował Pan raport dot. wczesnej inicjacji alkoholowej ogłoszony przez Instytut Człowieka Świadomego? Czy były to środki pochodzące od podmiotów zajmujących się produkcją mocnego alkoholu lub agencji PR realizujących ich zlecenie?

Pytania wysłane do Pana Marka Kustosza i ekspertów współpracujących w ramach Grupy Ekspertów ds. Ograniczenia Inicjacji Alkoholowej Nieletnich:

– dlaczego temat dot. spożywania alkoholu przez młodzież podejmowany jest akurat w momencie, gdy ukazały się wyniki badań ESPAD za 2024 r. wskazujące na spadek wskaźników dotyczących konsumpcji alkoholu (zwłaszcza piwa) przez młodzież?

– czy Pana/Pani udział w Grupie Eksperckiej ds. Ograniczania Inicjacji Alkoholowej Nieletnich wiąże się z gratyfikacją finansową?

– czy uczestniczył Pan/Pani w spotkaniu organizacyjnym ww. Grupy, które miało miejsce na terenie Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego w kwietniu br i czy spotkanie odbywało się za wiedzą władz WUM?

– czy działania związane z powstaniem ww. Grupy finansowane są przez Fundację „To się Leczy” czy przez spółkę Central European Health Sp. z o.o., której głównym udziałowcem i prezesem zarządu jest p. Marek Kustosz lub inne podmioty związane z Panem Kustoszem?

– czy znane są Pani/Panu źródła finansowania tego projektu oraz nazwy podmiotów lub jaką branżę reprezentują, z którymi współpracuje Marek Kustosz w roli prezesa Spółki Central European Health sp z o.o.?

– czy jest Pan/Pani świadoma, na czyje zlecenie został wykonany raport Instytutu Człowieka Świadomego, na który powołuje się w treści komunikatu prasowego?

– czy dostrzega Pan/Pani zbieżność postulatów oraz argumentacji towarzyszącej powstaniu Grupy z celami lobbingowymi przemysłu spirytusowego?

– czy otrzymała Pani/Pan sugestie dotyczące uwag w procesie konsultacji publicznych nowelizacji UWT od kogokolwiek zawodowo powiązanego z branżą alkoholową?