Włoszczowa Północ może stracić połączenia kolejowe. Mieszkańcy obawiają się wykluczenia transportowego

Zdjęcie: Illuminated train station platform at night with awaiting train.

Stacja kolejowa Włoszczowa Północ, która od 18 lat służy mieszkańcom trzech powiatów, może zostać niemal całkowicie wyeliminowana z siatki dalekobieżnych połączeń kolejowych. Powodem są planowane zmiany w ramach Horyzontalnego Rozkładu Jazdy (HRJ), które przewidują zatrzymanie na tej stacji jedynie jednej pary pociągów dziennie.

Jedna para pociągów zamiast kilkunastu

Według koncepcji HRJ, przez Centralną Magistralę Kolejową mają kursować wyłącznie pociągi kolei dużych prędkości. Na stacji Włoszczowa Północ ma się zatrzymywać tylko skład KDP27 relacji Ostrawa–Warszawa. Pozostałe połączenia, które dziś umożliwiają mieszkańcom dojazd do Górnego Śląska, Małopolski, Trójmiasta czy Łodzi, mają omijać tę stację.

Taka zmiana budzi niepokój mieszkańców powiatów włoszczowskiego, koneckiego i radomszczańskiego. Posłanka Paulina Matysiak w interpelacji skierowanej do ministra infrastruktury alarmuje, iż planowane zmiany oznaczają w praktyce likwidację pasażerskiej funkcji stacji.

Sukces zagrożony marginalizacją

Dane Urzędu Transportu Kolejowego pokazują dynamiczny rozwój stacji otwartej w 2006 roku. W latach 2017-2022 liczba pasażerów wzrosła ponad dwukrotnie, osiągając poziom 500-699 osób dziennie. Stacja położona zaledwie 1,5 km od centrum Włoszczowy stała się naturalnym węzłem przesiadkowym dla regionu.

W infrastrukturę kolejową zainwestowano już ponad 60 milionów złotych. Pieniądze poszły na modernizację torów, budowę drugiego peronu oraz nowego parkingu. Z perspektywy mieszkańców marginalizacja stacji oznacza zmarnowanie tych nakładów.

Efekt tunelowy w polskiej rzeczywistości

Mieszkańcy obawiają się wystąpienia zjawiska zwanego efektem tunelowym. Polega ono na wykluczeniu mniejszych ośrodków, w pobliżu których przebiegają linie wysokich prędkości bez stacji pośrednich. Takie rozwiązanie służy wyłącznie największym aglomeracjom, ignorując potrzeby lokalnych społeczności.

Posłanka Matysiak wskazuje na europejskie wzorce, gdzie stacje kolei dużych prędkości powstają również w mniejszych miejscowościach liczących kilka tysięcy mieszkańców. W Niemczech i Francji takie podejście ma zapobiegać marginalizacji obszarów peryferyjnych.

Ministerstwo zapewnia o dalszych konsultacjach

W odpowiedzi na interpelację Ministerstwo Infrastruktury podkreśla, iż projekt HRJ to materiał roboczy podlegający modyfikacjom. Podsekretarz stanu Piotr Malepszak zapewnia, iż obecna wersja rozkładu nie jest ostateczna i planowane są kolejne iteracje z uwzględnieniem potrzeb regionalnych.

Resort wskazuje na trwające konsultacje z urzędami marszałkowskimi województw. W województwie świętokrzyskim jeszcze się nie odbyły. Ministerstwo deklaruje kontynuację dialogu z interesariuszami oraz szczegółowe analizy argumentów zawartych w interpelacji.

Nowe połączenia nie rekompensują strat

Ministerstwo przypomina o uruchomionym w grudniu 2024 roku nowym połączeniu regionalnym Kielce–Włoszczowa Północ–Opoczno–Łódź. Ze stacji dostępne są też międzynarodowe pociągi do Pragi, Budapesztu, Monachium, a także połączenia krajowe w kierunku Wrocławia, Lublina czy Szczecina.

Dane UTK za 2024 rok pokazują jednak skalę problemu. Średniodobowa liczba zatrzymań pociągów na stacji wyniosła 94, przy średniej liczbie pasażerów na zatrzymanie od 5 do 20 osób. To oznacza, iż choćby przy obecnej ofercie stacja nie jest w pełni wykorzystana.