Mowa o wdrożeniu Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego oraz odtwarzaniu siedlisk wydmowych i opracowaniu dobrych praktyk zarządzania morską strefą brzegową.
– Polska została europejskim liderem w zakresie realizacji projektów strategicznych Programu LIFE, co w dużej mierze zawdzięczamy zaangażowaniu samorządów. Środki z Programu LIFE pozyskane przez Polskę zostaną przekazane na dwa projekty z województwa pomorskiego. Jesteśmy dumni z tego, iż uczestniczymy w finansowaniu tych bardzo wartościowych projektów, dzięki którym wdrożony zostanie Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego oraz przywrócone zostaną do pierwotnego stanu wydmy nadmorskie – powiedziała Dorota Zawadzka-Stępniak, prezeska zarządu NFOŚiGW.
Gospodarka odpadami
NFOŚiGW przekaże 33 mln zł na projekt “Wdrożenie Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego z uwzględnieniem hierarchii postępowania z odpadami komunalnymi oraz zasad gospodarki o obiegu zamkniętym”. Województwo pomorskie uzyskało na jego realizację ponad 13 mln euro z Programu LIFE. Współbeneficjentami projektu są: Pomorska Agencja Rozwoju Regionalnego w Słupsku, Uniwersytet Gdański, Miasto Gdańsk, Pomorska Organizacja Turystyczna w Gdańsku, Polskie Stowarzyszenie Zero Waste, 24 inne gminy Pomorza oraz dwie spółki komunalne.
Realizacja projektu ma zapewnić efektywne wdrożenie zapisów planu gospodarki odpadami w województwie pomorskim. Będzie to możliwe m.in. dzięki poprawie infrastruktury do przetwarzania odpadów, koordynacji tego procesu, zwiększaniu kompetencji i wiedzy odpowiedzialnych za proces osób i instytucji. Działania te wpłyną na poprawę efektywności selektywnej zbiórki odpadów i recyklingu, a także podnoszenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców i turystów. W ramach zadania identyfikowane będą bariery i potrzeby dla gospodarki o obiegu zamkniętym oraz opracowywane rozwiązania aktualnych problemów tym zakresie, wspierające samorządy i przedsiębiorców. Z perspektywy regionu ważne jest wdrożenie odpowiedniego modelu gospodarowania zużytymi sieciami rybackimi oraz gospodarka odpadami w okresie turystycznym.
Wdrożenie Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego (PGOWP) z uwzględnieniem hierarchii postępowania z odpadami komunalnymi oraz zasad gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) o wartości ponad 94 ml zł jest planowane od kwietnia 2025 r. do końca marca 2035 r.
Zakładane długoterminowe efekty systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w regionie to:
- zwiększenie poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych z 32% (2022 r.) do co najmniej 65% w 2035 r. i 66% w 2038 r.
- zmniejszenie poziomu składowania odpadów komunalnych z 22% (2022 r.) do 10% ogółu wytworzonych odpadów w 2035 r. i 10% w 2038 r.
- zwiększenie udziału selektywnie zbieranych odpadów komunalnych z ok. 45% (2022 r.) do co najmniej 70% w 2035 r. i 73% w 2038 r.
W ramach projektu powstaną m.in.:
- Centrum Koordynacji i Wsparcia (baza danych monitorowania wskaźników)
- Centrum Wsparcia dla przedsiębiorców
- Centrum Kompetencyjne dla pracowników jednostek samorządu terytorialnego
Planowane są także liczne kampanie edukacyjne oraz szkolenia dla pracowników administracji publicznej i przedsiębiorców. Projekt zapewni nowe miejsca pracy w regionie. Stan prac nad Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego 2030 zostanie omówiony przez Tadeusza Styna z Departamentu Środowiska i Rolnictwa Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, podczas Forum Regionalnej Gospodarki Komunalnej w Wejherowie. Wydarzenie zaplanowano na 12 lutego. Szczegóły na: wejherowo.abrys.pl.
Ochrona nadbałtyckich wydm
Umowę dotacyjną z NFOŚiGW podpisał również Uniwersytet Gdański. Opiewa ona na kwotę ponad 10 mln zł. Środki te uzupełnią dofinansowanie 5,7 mln euro z Komisji Europejskiej na Projekt Life for Dunes PL. “Różnorodność biologiczna wybrzeża południowego Bałtyku – odtwarzanie siedlisk wydmowych i opracowanie dobrych praktyk zarządzania morską strefą brzegową”.
Współbeneficjentami projektu są: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Budownictwa Wodnego Polskiej Akademii Nauk, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Województwo Pomorskie, Słowiński Park Narodowy, a partnerami zagranicznymi: EUCC – Die Kusten Union Deutschland EV i Klaipedos Universitetas z Litwy.
Realizacja projektu zapewni ochronę wydm zagrożonych zanikaniem i utrzymanie różnorodności biologicznej u wybrzeży Bałtyku. W projekcie wskazano na cenne przyrodniczo siedliska wydmowe: nadmorskie wydmy szare i nadmorskie wrzosowiska bażynowe, które będą traktowane priorytetowo. Działania ochronne na rzecz wydm będą skoncentrowane wokół: usuwania gatunków inwazyjnych i obcych ekologicznie i geograficznie (które wyrosły na terenie siedliska), odtwarzania naturalnej roślinności i oczyszczania terenu ze śmieci. Prace pozwolą na ocenę rzeczywistego wpływu gatunków inwazyjnych na bioróżnorodność wydm. Opracowana zostanie również analiza perspektyw zachowania siedlisk wydmowych, w odniesieniu do naturalnych procesów brzegowych i zmian klimatycznych oraz metody ochrony siedlisk wydmowych w przyszłości. Powstanie również specjalistyczne oprogramowanie wraz z metodyką do monitorowania siedlisk wydmowych dzięki metod teledetekcyjnych.
Beneficjenci zakładają, iż realizacja projektu i działań edukacyjno-informacyjnych przyczynią się do lepszej współpracy jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie strefą brzegową Morza Bałtyckiego, skutecznej ochrony przyrody oraz podniesie świadomość społeczną w tym obszarze. Całkowity koszt projektu zaplanowanego do końca lutego 2031 r. wynosi blisko 37 mln zł.
Projekt obejmie obszary ochrony Natura 2000: Ostoja Słowińska, Mierzeja Sarbska, Białogóra, Piaśnickie Łąki, Zatoka Pucka i Półwysep Helski, Zalew Wiślany i Mierzeja Wiślana w Polsce oraz Kuršių nerija, Pajūrio kopos i Westrügensche Boddenlandschaft Mit Hiddensee. Renaturyzacja obejmie 7399 ha, z czego 5669 ha znajduje się w granicach Polski.