2 godzin temu
Ważne zmiany w godle i fladze jako konsekwencja anachronicznych regulacji
Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej została uchwalona w 1980 roku. Co istotne, część jej zapisów opiera się jeszcze na rozwiązaniach z lat 50. XX wieku. W praktyce oznacza to, iż prawo regulujące najważniejsze symbole państwowe powstało w rzeczywistości, która nie uwzględniała ani cyfrowej administracji, ani nowoczesnych technologii graficznych, ani masowego wykorzystania symboli w przestrzeni internetowej.
Była ministra kultury Hanna Wróblewska uznała, iż dalsze funkcjonowanie tych przepisów prowadzi do licznych problemów praktycznych. Zwracała uwagę na brak jednoznacznych standardów oraz trudności interpretacyjne, z którymi mierzą się instytucje publiczne. W odpowiedzi na te zastrzeżenia powołano zespół mający przygotować propozycje nowelizacji ustawy.
Orzeł biały i brak precyzyjnego wzorca graficznego
Jednym z najważniejszych obszarów analiz jest godło państwowe. Obowiązujący wzór orła białego, choć powszechnie rozpoznawalny, nie spełnia wymagań współczesnej grafiki użytkowej. Problemy pojawiają się przy jego skalowaniu, cyfrowym odwzorowaniu oraz stosowaniu w różnych technologiach druku.
Jak informowała „Rzeczpospolita”, planowane zmiany mają dotyczyć wyłącznie detali. Wskazywano m.in. na konieczność doprecyzowania kolorystyki złotych elementów orła – korony, dzioba i szponów – a także możliwe korekty kształtu skrzydeł. Celem jest stworzenie jednoznacznego i spójnego wzorca, który wyeliminuje dowolność interpretacyjną.
Flaga państwowa i chaos kolorystyczny
Ważne zmiany w godle i fladze dotyczą także kolorów narodowych. Choć sama forma flagi nie jest kwestionowana, obecna ustawa nie określa w sposób wystarczająco precyzyjny odcieni bieli i czerwieni. Skutkiem są znaczące różnice w wyglądzie flag używanych przez różne instytucje.
Brak jednoznacznych norm kolorystycznych powoduje, iż flaga państwowa bywa prezentowana w odcieniach znacznie odbiegających od siebie, co podważa spójność wizualną symboli państwowych. Nowelizacja ma wprowadzić mierzalne i jednoznaczne standardy kolorów, dostosowane do współczesnych norm technicznych.
Są też zastrzeżenia co do hymnu narodowego
Zmiany nie ograniczają się wyłącznie do symboli wizualnych. W trakcie prac zwrócono uwagę także na hymn. Nie chodzi o jego treść ani melodię, ale o sposób zapisu nutowego i wykonawczego, który w obowiązującej ustawie nie odpowiada współczesnym standardom edytorskim.
Eksperci wskazują, iż obecne regulacje prowadzą do rozbieżności interpretacyjnych i problemów przy oficjalnych wykonaniach hymnu. Uporządkowanie tych zapisów ma zapewnić spójność i jednolite stosowanie jednego z kluczowych symboli państwowych.
Konstytucja jako nieprzekraczalna granica
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego podkreśla, iż wszelkie zmiany muszą mieścić się w granicach wyznaczonych przez Konstytucję. Art. 28 jednoznacznie wskazuje, iż godłem jest orzeł biały w koronie w czerwonym polu, a barwami narodowymi są biel i czerwień. Te zapisy nie podlegają zmianom.
Rzecznik resortu Piotr Jędrzejowski zaznaczał, iż na obecnym etapie za wcześnie jest mówić o szczegółach nowelizacji. Projekt ustawy oraz zakres ewentualnych korekt będą przedmiotem dalszych prac zespołu. Jak podkreślano, celem jest aktualizacja i uporządkowanie przepisów, a nie ingerencja w znaczenie symboli.
Prace zespołu i termin zakończenia
Zespół pracujący nad zmianami działa pod kierownictwem ministry Marty Cienkowskiej. Zgodnie z zapowiedziami jego prace mają zakończyć się w trakcie obecnej kadencji rządu, a jako orientacyjny termin wskazywana jest jesień przyszłego roku.
Do tego czasu zaplanowano analizy prawne, konsultacje eksperckie oraz przygotowanie spójnego projektu nowelizacji. Resort zapowiada, iż wszystkie propozycje będą miały charakter techniczny i porządkujący.
Korona Chrobrego i wcześniejsze postulaty społeczne
Dyskusja o symbolach narodowych pojawiała się już wcześniej w przestrzeni publicznej. Dwa lata temu do Kancelarii Prezydenta RP trafiła obywatelska petycja autorstwa Bartosza Wałęgi dotycząca zmiany wyglądu godła.
Autor postulował zastąpienie obecnej korony tzw. koroną Chrobrego, określaną również jako korona uprzywilejowana. Zaproponował także umieszczenie korony na fladze państwowej, w jej lewym górnym rogu. Propozycje te wykraczały jednak poza konstytucyjne ramy i nie zostały uwzględnione.
Porządkowanie symboliki państwowej bez rewolucji
Ważne zmiany w godle i fladze oraz zastrzeżenia co do hymnu są odpowiedzią na konkretne problemy wynikające z przestarzałego prawa. Ministerstwo kultury konsekwentnie podkreśla, iż chodzi wyłącznie o uporządkowanie i doprecyzowanie przepisów.
Nowelizacja ma sprawić, iż symbole Rzeczypospolitej Polskiej będą funkcjonować w sposób spójny, jednoznaczny i dostosowany do realiów XXI wieku, bez naruszania ich znaczenia i historycznej ciągłości.
